In deze les zitten 15 slides, met tekstslides en 5 videos.
Lesduur is: 60 min
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Les 2
Schaduwspel.
Slide 1 - Tekstslide
Wat gaan we ook al weer doen in deze lessen? Met de lessen van BEELDVERHAAL gaan we van alles leren over film, we gaan kijken naar films én we gaan zelf film maken. Er zijn vijf lessen en vandaag is de tweede les. In deze les gaan we het hebben over het schaduwspel of schimmenspel. Hoe vertel je een verhaal met licht en schaduw?
Slide 2 - Video
Trailer BEELDVERHAAL
Let op: zet het geluid aan in Vimeo
Deel 3 les 2: Verhalen & schaduwspel
Verhaal van Begin, midden tot eind
1
Korte film
2
Schaduwspel
3
Slide 3 - Tekstslide
Terugkoppeling naar vorige week
Vorige week hebben jullie je eigen verhaal gemaakt aan de hand van een begin, midden en eind.
Weet iemand nog wat je meestal aan het begin van een verhaal ziet? Antwoord: Over wie het gaat en waar het zich afspeelt.
Wat gebeurt er in het midden? Antwoord: Iets waardoor het spannend wordt, een ‘probleem’.
En wat aan het einde, hoe kan een verhaal aflopen? Antwoord: Goed, slecht of open.
Wat gaan we in deze les doen? We gaan het verhaal vertellen met een schaduw- of schimmenspel. Wat denken jullie dat dat is? Op deze achtergrond zie je hier een voorbeeld van: een stukje uit een animatie die jullie zo meteen gaan kijken. En na de film gaan we ons eigen schimmenspel maken!
Verhalen en schaduwspel
Hebben jullie wel eens je eigen schaduw gezien?
Slide 4 - Tekstslide
Verhalen zijn van alle tijden. Héél vroeger vertelden mensen verhalen door afbeeldingen te maken in grotten bijvoorbeeld. Deze tekeningen stonden natuurlijk gewoon stil, maar…. toen ze het vuur hadden uitgevonden konden ze schaduwen op de rotswand laten bewegen door een voorwerp of hun handen te bewegen voor een vlam. Het schimmenspel was uitgevonden.
Vraag: Hebben jullie je eigen schaduw wel eens je gezien? Hoe ziet die er uit?
In Azië hebben ze een schimmenspel met poppetjes die voor een lamp worden bewogen, waardoor er op een doek of muur een soort film ontstaat. Zoiets gaan wij ook doen!
Weten jullie hoe dit werkt?
Slide 5 - Tekstslide
Schimmenspel in kleur - 1659
Vroeger had je geen film, video, bioscoop of tv. Toen keken de mensen samen naar een voorstelling met de toverlantaarn.
(Klik op het vraagteken) Weten jullie hoe dit werkt?
Bij een toverlantaarn schijnt licht door een glasplaatje met een tekening. Achter het glasplaatje zit een speciale lens waardoor de tekening groter op de muur wordt geprojecteerd. Het heet toverlantaarn omdat de toeschouwers eerst helemaal niet begrepen waar die kleurige beelden vandaan kwamen. Ze dachten dat de lantaarn kon toveren en noemden hem ook wel Laterna Magica, magische lantaarn.
Slide 6 - Video
Cinderella (Lotte Reiniger, 1922) 00:36 -5:09
We gaan een stukje kijken uit de film Cinderella. Misschien herkennen jullie het verhaal, let goed op de figuren in de film.
Achtergrondinformatie voor de leerkracht: Een meer moderne vorm van het schaduwspel is de silhouet-animatie. Lotte Reiniger (1899-1981) was een Duitse filmregisseur en de belangrijkste pionier op dit gebied. Zij laat uitgeknipte papier-silhouetten bewegen door ze met de stop-motiontechniek achter elkaar te filmen.
Wat zien jullie in deze film still?
Hoe kan je dit zien?
Herkende jullie het verhaal?
Slide 7 - Tekstslide
Vragen om de film te evalueren en een bruggetje te maken naar het maken van de silhouetten-animatie.
Vraag: Herkenden jullie het verhaal? Antwoord: Het verhaal van Assepoester
Vraag: Wat zien jullie allemaal in dit plaatje? Antwoord: lamp, pan, vuur, zandloper, vogel, meisje
Vraag: Hoe kan je dit zien, je ziet toch alleen maar zwart? Antwoord: Door de vorm kan je er dingen in zien, zoals een dier of een boom.
Het schaduwspel
Slide 8 - Tekstslide
Maakopdracht
Materiaal:
- Werkblad BEELDVERHAAL 3 les 2
- Scharen
- Zwart papier
Wij gaan nu ook een schaduwspel maken van jullie zelfgemaakte verhaal over de hond en zijn staart.
De leerlingen knippen de silhouetten uit van het werkblad. Als ze andere figuren nodig hebben kunnen ze die los uit zwart papier knippen.
Verhaal oefenen
Slide 9 - Tekstslide
Als de leerlingen alles hebben uitgeknipt wat ze nodig hebben, kunnen ze aan de hand van hun verhaal de tekst verdelen. Ieder kind heeft één stukje tekst.
voorbeeld scherm toevoegen
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Het verhaal laten zien
Slide 11 - Tekstslide
De leerlingen lezen om de beurt de tekst voor of de leerkracht doet dit. De leerlingen beelden de tekst uit door middel van de uitgeknipte figuren op stokjes met behulp van een zaklamp.
Slide 12 - Tekstslide
Wat vonden jullie ervan? Volgende week gaan we onderzoeken wat voor rol geluid speelt bij een film.
Optioneel: Nu gaan we nog een paar voorbeelden bekijken.
Slide 13 - Video
Voor de leerkracht: Deze film kun je laten zien als voorbeeld van een film waarin silhouetten worden gebruikt en muziek een belangrijke rol speelt. ‘The Tocher ‘ is een film uit 1935, geregisseerd door Lotte Reiniger. De film gaat over Schotse zuinigheid, Tocher betekent bruidsschat. De film maakt gebruik van silhouetten. Het beeld wordt begeleid door muziek van de klassieke componist Benjamin Britten.
Slide 14 - Video
Voor de leerkracht: Deze film kun je laten zien als voorbeeld van hoe leerlingen zelf een schaduwspel hebben gemaakt. De film gaat over het sprookje ‘Japie en de bonenstaak’ en is gemaakt door leerlingen van groep 3-6 van een Engelse basisschool.
Slide 15 - Video
Voor de leerkracht: Dit is de bekendste film van Lotte Reiniger met gebruik van silhouetten: The adventure of Prince Achmed uit 1926.