lesson plan

Lesplan IN HET DONKER - groep 6

Ready to use this lesson plan? Use the button below to save a copy of this lesson plan in your account. After doing so, you will be able to modify the lessons as you wish.

Introductie

Welkom bij het blok rond het thema 'In het donker'!

In dit blok passeren verschillende kanten van het thema 'Donker' de revue. Van nachtdieren tot blindengeleidehonden en van angst voor het donker tot de diepzee en zonsverduisteringen.

In dit lesplan vind je:
  • De vijf lessen van dit blok met ieder drie lesdelen.
  • Bij iedere les de doelen voor de leerlingen.
  • De tien aangeboden belangrijke moeilijke woorden per les.
  • De complete woordenlijst van dit blok.
  • De woordenschattoets van dit blok.
  • Hand-outs voor de leerlingen.
  • De vijf teksten die in de lessen centraal staan.
  • Extra's: met interessante filmpjes en boekentips,


Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

les 1 - angst voor het donker

Doelen

De leerlingen:
  • weten meer over wat griezelen met je lichaam doet.;
  • leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
  • weten meer over het nieuws;
  • weten meer over angst voor het donker bij kinderen en wat   ouders eraan kunnen doen;
  • kunnen de tekst samenvatten m.b.v. een mindmap;
  • weten meer over nyctofobie en/of over (andere) angsten;
  • hebben kennisgemaakt met een boekklassieker (fictie)en kunnen uitleggen waarom dit boek hen wel of niet aanspreekt;  
  • kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.

Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
  • de fase
  • extreem
  • nuchter
  • analyseren
  • de focus
  • constateren
  • accepteren
  • bedreigend
  • meegaan in
  • het ritueel

les 2: de zonsverduistering

Doelen

De leerlingen:
  • kunnen vertellen hoe een zonsverduistering ontstaat;
  • leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
  • weten meer over het nieuws;
  • weten meer over over zonsverduisteringen en waarom die     stroomproblemen kunnen veroorzaken;
  • kunnen de tekst samenvatten door zelf toetsvragen te bedenken over de belangrijkste informatie uit de tekst;
  • weten (nog) meer over eclipsen en/of over de zon zelf;
  • kunnen iets vertellen over de biografie van de auteur van hun leesboek;  
  • kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.

Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
  • de verduistering
  • het tafereel
  • geleidelijk
  • de positie
  • waarnemen
  • de eclips
  • mislopen
  • opwekken
  • fors
  • paraat staan

les 3: de diepzee

Doelen

De leerlingen:
  • weten meer over een reisje naar het diepst van de oceaan.;
  • leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
  • weten meer over het nieuws;
  • weten meer over de verschillende lagen van de diepzee en de dieren die er leven;
  • kunnen de tekst samenvatten m.b.v. een tabel;
  • weten (nog) meer over dieren in de diepzee en/of dieren in     andere lagen van de oceaan;
  • kunnen woorden bedenken om boeken en hoofdpersonen uit boeken te omschrijven;  
  • kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.

Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
  • ernaast zitten
  • de oppervlakte
  • het plankton
  • de schemer
  • de zone
  • doordringen
  • nauwelijks
  • arm zijn aan
  • volledig
  • de trog

Les 4: Nachtdieren

Doelen

De leerlingen:
  • weten meer over nachtdieren;
  • leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
  • weten meer over het nieuws;
  • kunnen vertellen hoe het komt dat pijlstaartvlinders, uilen     en katten in het donker beter kunnen zien dan de mens;
  • kunnen de tekst samenvatten door door van elke alinea kort het belangrijkste te noteren;
  • weten meer over over (andere) nachtdieren en/of over de ogen van (andere) dieren;
  • kunnen een tekening bij hun boek maken en vertellen waarom die bij hun boek past;  
  • kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.

Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
  • nauwkeurig
  • onderscheiden
  • het mechanisme
  • bij elkaar voegen
  • het fenomeen
  • de gevoeligheid
  • in verhouding
  • de prooi
  • wendbaar
  • reflecfteren  

les 5: blindengeleidehonden

Doelen

De leerlingen:
  • weten meer over hoe het is om slechtziend of blind te zijn;
  • leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
  • weten meer over het nieuws;
  • weten meer over blindengeleidehonden;
  • kunnen de tekst samenvatten m.b.v. de vraagwoorden (wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe);
  • weten (nog) meer over blindengeleidehonden en/of over blind of slechtziend zijn;
  • kunnen een strip uitzoeken in de klas of in de online catalogus van de bibliotheek en kunnen uitleggen waarom deze strip hen aanspreekt;  
  • kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.

Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
  • geleiden
  • assisteren
  • plots (plotseling)
  • africhten
  • het commando
  • de opleiding
  • iets onder de knie hebben
  • de instructeur
  • concentreren
  • afgeleid worden

de woordenlijst en woordenschattoets

Op de woordenlijst vind je een overzicht van alle 50 woorden uit de lessen van dit blok, met hun betekenis en de bijbehorende voorbeeldzin. Je kunt deze voor je leerlingen uitprinten als naslagwerk (of om voor de toets te leren).

Na afloop van het blok kan de woordenschat worden getoets. Er is een LessonUp-variant en een PDF-versie van de woordenschattoets beschikbaar.
Document
Document
Document
Document

hand-outs voor de leerlingen

Hier vind je alle hand-outs die in dit blok aan de orde zijn. Print ze uit voor je leerlingen zodat zij ze kunnen gebruiken bij de opdrachten in de lessen!
Document
Document
Document

de teksten van dit blok

Document
Document
Document
Document
Document

extra's

Heb je tijd over? Of zijn je leerlingen enthousiast op zoek naar nog meer interessante informatie? Dan vind je hier linkjes naar (nog) meer filmpjes die bij het thema aansluiten én nog meer toffe boekentips! De lijstjes worden regelmatig aangevuld.

Passende filmpjes:
  • Dieren in de duisternis - Freeks wilde wereld. Freek zoekt midden in de nacht naar dieren in de Namibische woestijnduinen. Hij legt uit waarom gekko's en giftige pofadders pas in de duisternis op stap gaan.
  • Oceanen - Diepzeeonderzoek. Klokhuisaflevering. Oceanen bedekken bijna driekwart van onze aarde. Toch weten we er maar weinig over. Want Oceanen zijn diep! Kilometers diep. Daar is het koud, donker en de waterdruk is zo hoog dat je er niet kan zwemmen in een duikpak. Dat maakt onderzoek naar de zeebodem heel lastig, maar ook spannend. Er leven namelijk hele rare en onbekende dieren.
Boekentips:
  • De nacht van de bliksemregen. (Myron van der Velden). Na de plotselinge dood van haar moeder woont Lana bij haar opa in Parijs. Vanaf dat moment staat de tijd stil. Op een dag krijg Lana een geheimzinnige brief. Als ze ’s avonds naar de Eiffeltoren gaat, kan ze naar het verleden reizen. Dit is haar kans om alles te veranderen! Lana is vastbesloten om naar boven te gaan, zelfs als er een hevige storm losbreekt… Het is het begin van een fantastische reis waarna niets meer hetzelfde is.
  • Een nacht in de dierentuin. (Wildebras/Gabriel Martina). Wildebras gaat samen met zijn neefje en nichtje naar de dierentuin. Ze zijn zo druk bezig met het filmen van stokstaartjes dat ze te laat ontdekken dat het na sluitingstijd is en ze alleen zijn achtergebleven. Geen nood, nu kunnen ze rustig hun lievelingsdier bekijken: de gevlekte hyena. Maar door een ongelukje belanden de kinderen achter het hek van een van de sterkste strijders uit het dierenrijk. Wildebras moet ze nu gauw zien te redden. Door pech gaat er van alles mis en voor hij het weet komt hij terecht in een nachtelijke achtervolging door de hele dierentuin…