§3.7 De opbouw van het laagland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vandaag

Vandaag

• Een vraag over ondergrondse rivieren
• Uitleg §2.7 De opbouw van het laagland

  

Leerdoelen 3.7

• Je kunt uitleggen hoe en waarom in het rivierenlandschap horizontale ersoie plaatsvindt. 
• Je kunt aan de vorm van de monding van een rivier aflezen of er veel sedimentatie vanuit de rivier komt of dat er grote getijdewerking is.
• Je kunt de ontstaanswijze van sedimentgesteenten bepalen aan de hand van de kenmerken van het gesteente.

Nog even over erosie: ook op de bodem van de oceaan vind je rivieren zoals deze Monterey Kloof. Is dit horizale of verticale erosie? 

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/rivieren-op-de-bodem-van-de-oceaan/

Erosie > Sedimentatie

Sedimentatie > Erosie

horizontale erosie door een meanderende rivier

binnenbocht

lage stroomsnelheid

sedimentatie

buitenbocht

hoge stroomsnelheid

erosie

Doordat overstromingsvlakten vaak ook langzaam wegzakken gaat de sedimentatie door en vormen zich dikke pakketten die wegzakken.

Bodemdaling in Nederland

Verklaar: 

1. Het verschil in bodemdaling van zuidoost-Nederland en West-Nederland

2. De donkerrode vlekken in verschillende gebieden

Sedimentgesteenten

De gesedimenteerde lagen zakken weg en komen onder druk van nieuwe lagen die zich er bovenop vormen. De sedimentpakketten verstenen.

Zand -> Zandsteen

Klei -> Schalie

Grind -> Conglomeraat

    

Kalksteen wordt gevormd door opstapeling van grote hoeveelheden schelpen of kalkskeletjes. Dit is vaak een aanwijzing dat daar een zee is geweest. 

sedimentgesteenten

Zandsteen en schalie

Zandsteen

Schalie

Conglomeraat

Kalksteen

Fossielen in kalksteen

Fossielen in sedimentgesteente

Zodra de rivier in zee stroomt, laat deze al het sediment vallen.
Er bouwt zich geleidelijk nieuw land op in zee, een delta.

estuarium

Niet bij iedere riviermonding vormt zich een delta.

Als het verschil tussen eb en vloed groot is, krijgt sediment niet de kans om naar de bodem te zakken. Het gaat bij vloed mee de riviermonding in en sedimenteert als de vloedstroom zwakker wordt.

Er ontstaat een estuarium.

A Estuarium

B Delta

Estuarium

En nu?

Opdrachten: 

Verkorte routes van 2.6 en 2.7 maken