Nederlands Examenvoorbereiding Lezen & Luisteren

• Werknemersvaardigheden
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Periode 01 

Examen

Lezen & Luisteren

1: Respect

2: Kom op tijd

3: Laptop, boeken en pen mee

Afspraken/regels in de klas

Tekstdoel

Oefenen

Wat is het onderwerp?

1. betaalbare elektrische auto’s
   
2. nadelen van elektrische auto’s
   
3. schone en stille elektrische auto’s
   

Wat wil de schrijver van de tekst vooral bereiken?

1. dat de lezer in actie komt, zodat elektrische auto’s betaalbaar worden
   
2. dat de lezer weet voor wie betaalbare elektrische auto’s bedoeld zijn
   
3. dat de lezer weet wat hij moet doen om een elektrische auto te kopen
   

Wat is het belangrijkste doel van de tekst?

1. informeren
   
2. instrueren
   
3. overtuigen
   
4. overhalen
   

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. Elektrische auto's zijn bedoeld voor zakelijke rijders en Nederlandse consumenten.
   
2. Elektrische auto's zijn schoon en stil, maar voor de meeste Nederlanders te duur.
   
3. Teken de petitie en zorg dat de overheid elektrische auto’s betaalbaar maakt.
   

Deel II

Hoe weet je of informatie betrouwbaar is?

Hoe weet je of informatie betrouwbaar is?

Hoe weet je of informatie betrouwbaar is?

Hoe weet je of informatie betrouwbaar is?

Opbouw van een tekst

Langere teksten zijn meestal op dezelfde manier opgebouwd:

1. titel
2. korte samen­vat­ting
3. be­gin
4. mid­den­stuk
5. slot

Tekstopbouw

Titel: 

De titel noemt het onderwerp en/of trekt de aandacht

Korte samenvatting:

Soms staat onder de titel een stukje anders of vetgedrukte tekst met een korte samenvatting van de tekst.

Tekstopbouw

Begin

Een tekst kan op verschillende manieren beginnen, bijvoorbeeld:

• de schrijver introduceert het onderwerp: vanaf de eerste zinnen weet je waarover de tekst gaat en wat de bedoeling van de schrijver is
• de schrijver probeert aandacht te trekken met een anekdote (= verhaaltje) of voorbeeld bij het onderwerp

Tekstopbouw

Middenstuk

Hier komen de verschillende kanten van het onderwerp aan de orde. 

Het middenstuk bestaat meestal uit meerdere alinea's. Boven alinea's die bij elkaar horen, kan een tussenkopje staan.

Tekstopbouw

Slot

Het slot van een tekst kan bijvoorbeeld bestaan uit

• een verwijzing naar het voorbeeld of anekdote uit het begin van de tekst
• een samenvatting of conclusie

Deel III

Informatieve teksten heb je in allerlei soorten. 

• nieuwsberichten: de schrijver wil je op de hoogte brengen van het laatste nieuws.
  
• voorlichtingsfolders: de schrijver legt uit wat iets is, of wat je moet doen.
  
• interviews: de schrijver wil je op de hoogte brengen van wat de geïnterviewde vindt of denkt.
• studieteksten
  

Informatieve teksten/uitleg

Je kunt die verschillende tekstsoorten soms aan de lay-out al herkennen. 

Zo zie je in folders bijvoorbeeld veel tussenkopjes en smalle tekst kolommen. 

In studieteksten staan vaak verduidelijkende illustraties en zijn belangrijke woorden of begrippen vetgedrukt.

Als lezer moet je je afvragen of je wel betrouwbare informatie krijgt. Is de informatie niet verouderd? Heeft de schrijver verstand van het onderwerp? Zijn alle kanten van het onderwerp wel aan bod gekomen? Weet je nu wat je moet weten?

Instructieve teksten

Uitleg

Een instructie vertelt je hoe je iets moet doen. 

Bijvoorbeeld hoe je een stekkerdoos uit elkaar haalt, een app installeert, een dier moet verzorgen of een wasmachine moet onderhouden.

Instructieve teksten/uitleg

De informatie wordt vaak stapsgewijs gegeven. De verschillende stappen herken je aan opsommingstekens of nummers. Vaak staan de stappen in een dwingende, vaste volgorde: wat moet je eerst doen, wat daarna, enzovoort. 

Bijvoorbeeld:

• Haal eerst de ...
  
• Maak daarna het ...
  
• Vervolgens draai je ...

De verschillende stappen in een instructie beginnen vaak met een werkwoord: doe dit ...; maak nu ...; geef vervolgens ...; sluit ten slotte ...

deel 4

Feiten en meningen

Teksten kunnen feiten en meningen bevatten.

Feiten kun je controleren: je kunt uitzoeken of ze waar of onwaar zijn.

Bijvoorbeeld: 

• Het aantal studenten dat de opleiding tot beveiliger volgt, is vorig jaar gestegen.
• In 1985 liepen er ’s zomers 2.3 miljoen koeien in de wei.
  

Feiten en meningen

Feiten zijn niet altijd even makkelijk te controleren. 

Vraag je dus altijd af of de schrijver, de bron of bijvoorbeeld de geïnterviewde er belang bij heeft bepaalde zaken mooier of juist slechter voor te stellen.

Feiten en meningen/uitleg

Meningen zeggen wat iemand van iets vindt. 

Je kunt niet zeggen of ze waar of niet waar zijn. 

Je kunt het wel met een mening eens of oneens zijn.

Voor een mening kun je Hij vindt dat... zetten.

Bijvoorbeeld:

De opleiding Beveiliger is ontzettend leuk. > Hij vindt dat de opleiding Beveiliger ontzettend leuk is. Met deze uitspraak kan een ander het dus eens of oneens zijn, want niet iedereen vindt die opleiding leuk.

Samen OEFENEN: feit of mening?

1. Champignons kunnen zowel rauw als gebakken, gekookt of gefrituurd worden gegeten.
   
2. Volgens mij hebben we de verkeerde afslag genomen.
   
3. Het was op 13 februari om twee uur 21 graden in Florence.
   
4. Het is me vandaag veel te koud om een wandeling te maken.
   
5. Het is veel leuker om met de fiets naar je werk te gaan.
6. In februari 2017 waren er 707 verschillende soorten salamanders bekend.
   
7. Onze buurman laat zijn kat elke dag uit aan een lijntje.
8. De versgebakken cheesecake die Naomi heeft gemaakt, is echt heerlijk.
   

Kijk nog eens naar de opdrachten die je gemaakt hebt in CodenameFuture

Succes met het examen ;)