Les 4, deel 2/3: Extreme sporten

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 7

Les 4: Extreme sporten

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

            weet je meer over het nieuws;

            weet je meer over de problemen bij de beklimming van de Mount

            Everest en over de maatregelen die worden genomen om ervoor te

            zorgen dat minder mensen de berg beklimmen;

            kun je de tekst samenvatten met behulp van een schema.

            kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies zelf één nieuwsartikel van een van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Nepal gaat beklimmen

Mount Everest

aan banden leggen

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: Buitensportzaken (28/8/2019, door Bas van der Weerd)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst over het beklimmen van de Mount Everest lezen, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

NEPAL GAAT BEKLIMMEN MOUNT EVEREST AAN BANDEN LEGGEN

Dit seizoen was het door de drukte op de Mount Everest op de top een grotere chaos dan in alle voorgaande jaren. Mede daardoor zijn er dit voorjaar elf mensen gestorven tijdens de beklimming van de berg (zie ook afbeelding 1). Hiermee was dit een van de dodelijkste seizoenen uit de geschiedenis van de berg. De foto van de enorme rij wachtende klimmers ging viraal en de wereld was geschokt dat de beklimming van ’s werelds hoogste berg zo populair is geworden.

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

aan banden leggen

Betekenis: ervoor zorgen dat iets zich niet verder kan uitbreiden

het nieuws

de tekst

terugblikken

Afbeelding 1

Klik op de afbeelding om hem te vergroten.

Bespreeksuggestie(s):

• Kijk met je leerlingen in de atlas/op internet waar de Mount Everest ligt.
  

Waarom gaat Nepal het beklimmen van de Mount Everest 

aan banden leggen denk je?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom willen zoveel mensen de Mount Everest 

beklimmen denk je?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hoe komt het volgens deze alinea dat er zoveel mensen gestorven zijn tijdens de beklimming?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Volgens deze alinea zijn er 11 mensen gestorven door de drukte en de chaos op de Mount Everest.

Wat betekent ‘viraal gaan’ denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Dat iedereen ziek wordt van een virus
2. Dat iets zich razendsnel via internet verspreidt
3. Dat iets heel veel geld oplevert
4. Dat een ziekte zich langzaam verspreidt.

de eerste alinea

Nepal neemt maatregelen

Helaas betekent die populariteit ook dat het mensen zonder de nodige ervaring aantrekt. Dat is op zich niet echt nieuw. Al jarenlang zijn klimmers bereid om veel geld te betalen om de benodigde begeleiding naar de top van de berg te krijgen. Het aantal klimmers dat hiertoe bereid is, is de afgelopen jaren alleen flink gestegen. Dat dit aantal klimmers te groot is geworden, is overduidelijk. De wachtende rij klimmers vlak onder de top was dit jaar een van de oorzaken voor het grote aantal doden van dit jaar. Boven de 8000 meter hoogte bevind je je in de zogenaamde zones des doods. Zonder extra zuurstof gaat jouw lichaam daar heel langzaam dood. Lang wachten terwijl je (bijna) door je zuurstof heen bent, is dan ook funest. Daarom zijn de Nepalese autoriteiten voornemens om maatregelen te nemen die minder ervaren klimmers ervan moeten weerhouden om naar de Mount Everest te gaan.

de autoriteiten

Betekenis: de overheid, degenen die de macht hebben

funest

Betekenis: heel slecht, heel schadelijk

iemand ergens van weerhouden

Betekenis: iemand tegenhouden om iets te doen

het nieuws

de tekst

terugblikken

bereid zijn

Betekenis: wel willen doen

Bespreeksuggestie(s):

• Wat is de 'zone des doods' en waarom wordt deze zo genoemd?
  
  In de zone des doods, boven de 8000 m hoogte, heb je extra zuurstof nodig om te overleven. Hoe hoger je komt, hoe minder zuurstof er in de lucht zit. Op 8000 m is dat nog maar 33%! 
• Hoe kom je daar dan aan voldoende zuurstof? -> Zuurstofflessen
• Welke andere oorzaken dan te lang wachten in de zone des doods zouden er nog meer zijn  voor de vele dode beklimmers?
  
• Nepal is 'voornemens om....'. Wat betekent dat?
  

Hoe komt het dat zoveel van de klimmers in de rij wachtenden overleden?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Er overleden zoveel klimmers in de rij wachtenden, omdat zij op een gegeven moment door het lange wachten geen extra zuurstof meer hadden. Dan gaat je lichaam langzaam dood.

Zou jij zonder voldoende ervaring zo'n hoge en gevaarlijke berg willen beklimmen? Leg je antwoord uit op de volgende slide.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Welke maatregelen zouden de Nepalese autoriteiten kunnen nemen om

klimmers met weinig ervaring ervan te weerhouden de berg op te gaan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tweede alinea

Vergunning krijgen was te makkelijk

In de afgelopen decennia zijn er ieder jaar meer vergunningen afgegeven dan het jaar ervoor. Dit seizoen was er een recordaantal van 381 vergunningen toegekend. Het verkrijgen van een vergunning om de Everest te beklimmen was in Nepal dan ook erg eenvoudig. Je hoefde alleen maar je paspoort en een certificaat te overleggen waaruit blijkt dat je in staat bent de klim te overleven en je vergunning wordt afgestempeld. Daardoor was het aantal onervaren klimmers dit jaar onacceptabel hoog. Sommigen zouden nog nooit eerder pickels of stijgijzers (zie afbeelding 2) hebben gebruikt. Tibet stelt al hogere eisen en dat gaat Nepal nu gelukkig ook doen.

in staat zijn

Betekenis: kunnen

het nieuws

de tekst

terugblikken

de vergunning

Betekenis: de officiële toestemming ergens voor

onacceptabel

Betekenis: wat je niet kunt laten gebeuren omdat je het helemaal niet goedkeurt

afbeelding 2

Klik hier en luister mee!

Bespreeksuggestie(s): 

• Bespreek met je leerlingen wat het Nepal oplevert als er veel vergunningen worden afgegeven. -> Het gaat dan waarschijnlijk vooral om financieel voordeel (inkomsten van de vergunning zelf, geld dat de klimmers uitgeven wanneer ze in Nepal zijn etc.)

Zie ook slide 23 voor deze vraag!

Waarom denk je dat er in Nepal zoveel vergunningen

afgegeven zijn om de Mount Everest te beklimmen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

Wat moest je regelen om een vergunning te krijgen om de berg te beklimmen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Je moest alleen maar uitleggen waarom je graag de berg wilde beklimmen.
2. Je moest je paspoort en certificaat uitleggen.
3. Je moest je paspoort en een certificaat laten zien.
4. Je moest een doktersverklaring laten zien.

Waarom denk je dat Tibet al eerder hogere eisen

stelde aan een vergunning (en Nepal pas nu)?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Nieuwe regels

Volgens de nieuwe regels zouden klimmers die een vergunning aanvragen, moeten bewijzen dat ze eerder een andere berg in Nepal met een hoogte van minstens 6500 meter hebben beklommen. Ook komt er een ander prijskaartje aan de vergunning te hangen. De vergunning voor een beklimming met een expeditiebedrijf zou 35.000 dollar gaan kosten. Deze maatregel is

bedoeld is om goedkope, slecht getrainde gezelschappen te ontmoedigen. Bovendien zullen ook de klimgidsen moeten kunnen bewijzen dat ze minstens drie jaar lang in expedities op grote hoogte hebben begeleid. “De Everest kan niet alleen op basis van dat je het graag wilt beklommen worden”, aldus Yogesh Bhattarai, de minister van toerisme, tijdens een persevenement. “We testen hun gezondheidstoestand en klimvaardigheden voordat we klimvergunningen afgeven.”

ontmoedigen

Betekenis: zorgen dat iemand minder enthousiast wordt om iets te doen

de expeditie

Betekenis: de reis naar een moeilijk bereikbaar gebied

het nieuws

de tekst

terugblikken

Welke drie nieuwe regels gelden er nu in Nepal voor het krijgen

van een vergunning om de Mount Everest te mogen beklimmen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

De volgende drie regels zijn nieuw:
   

1. Klimmers moeten bewijzen dat ze eerder een andere berg in Nepal met een hoogte van minstens 6500 meter hebben beklommen.
2. De vergunning om de Mount Everest te mogen beklimmen is heel duur geworden.
3. Ook de gidsen moeten kunnen bewijzen dat ze minstens drie jaar lang expedities op grote hoogte hebben begeleid.

Welke van deze drie regels vind jij het belangrijkst? Leg uit waarom.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat zou jij, na het lezen van deze tekst, iemand 

adviseren die de Mount Everest wil gaan beklimmen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Doen! Leuke ervaring.

Zeker doen, maar bereid je wel goed voor.

Niet doen, het is erg gevaarlijk.

Niet doen, het is er erg druk.

Ik zou iets anders adviseren.

Maak in je schrift een schema met daarin het probleem uit de tekst, de oorzaak én de oplossingen (maatregelen) ervoor. 

Gebruik steekwoorden. Klik eerst even op de hotspot om te zien hoe je een schema kunt maken!

Maak een foto van je schema en upload deze hier.

een schema?

In een schema kun je belangrijke informatie uit de tekst heel overzichtelijk weergeven. Een schema kan verschillende vormen hebben. Kijk maar eens naar de voorbeelden door op de afbeelding te klikken om in te zoomen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.

Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ja, dit doel heb ik behaald.

Nee, aan dit doel moet ik nog werken

Ik weet meer over het nieuws.

Ik weet meer over de problemen bij de beklimming van de Mount Everest en over de maatregelen die 

worden genomen om ervoor te zorgen dat 

minder mensen de berg beklimmen.

Ik kon de tekst samenvatten met behulp van een schema.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken