Domein D: de huid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Startklaar

Startklaar zitten.

Lesdoel

• Huidonderdelen en functies
• De huid is een orgaan.
• (KBL) Afweer: wat doet het lichaam wanneer er bacteriën en virussen het lichaam binnenkomen?

Weet jij het nog?

Vorige lessen hebben wij het gehad over het oog.

Ken jij de onderdelen van het oog al uit je hoofd?

Klik op de link en maak de oefening.

Huidonderdelen en functies

De opperhuid bestaat uit twee lagen:

Hoornlaag (dode huid cellen)

Kiemlaag (hier groeien de nieuwe cellen en zit pigment

Lederhuid

zintuigen

haarzakje en talgklier en

zweetklier

Onderhuidsbindweefsel/vetlaag

Functie huid

- Bescherming tegen indringers.

- Lichaamstemperatuur constant houden met

      vetlaag, zweetklieren, spieren/kippenvel en   

     vernauwen of verwijderen van de bloedvaten onder

      de huid.

- Gevoelszintuigen zorgen dat we de omgeving      kunnen waarnemen.

Huidcellen houden indringers tegen

Dakpangewijs liggen de huidcellen tegen elkaar. 

De huid vernieuwt zich steeds waardoor de huid ook kleine beschadigingen snel oplost. 

Bacteriën en virussen komen moeilijk binnen.

We hebben wel 500 soorten goede bacteriën op onze huid.

De talgklieren

In de huid zitten talgklieren ook bij elk haarzakje. 

Talg houdt de huid soepel.

Bij te weinig aan talg is je huid en haar droog.

de huid

1. is een orgaan
2. is GEEN orgaan
3. is onderdeel van het bloedvatenstelsel
4. verteert je voedsel

Onderdelen van de huid

Kiemlaag

Lederhuid

Talgklier

Spiertje

Zweetklier

Drukzintuig

Constant houden van lichaamstemperatuur

We voelen ons alleen maar goed bij een lichaamstemperatuur van 37 graden.

Om dit voor mekaar te krijgen hebben we de huid met zijn zweetklieren, vet

bloedvaten en spiertjes (kippenvel)

Bekijk het filmpje over de huid

Beantwoord daarna de vragen over kippenvel.

Wat is geen functie van de huid?

1. beschermen tegen ziekteverwekkers
2. waarnemen van warmte, kou, pijn en druk
3. zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitscheiden
4. helpen bij het regelen van de lichaamstemperatuur

De huid bevat veel zweetklieren, waarmee de temperatuur van jouw lichaam wordt geregeld.
Hoe heet de huidlaag waarin deze zweetklieren zich bevinden?

1. lederhuid
2. opperhuid
3. onderhuidsbindweefsel
4. hoornlaag

Wat gebeurt er in de huid als je kippenvel hebt?

1. Poriën in de huid trekken samen waardoor de haren op de huid omhoog komen.
2. Spiertjes in de lederhuid trekken samen waardoor de haren op de huid omhoog komen.
3. Spiertjes in het onderhuids bindweefsel trekken samen waardoor de haren op de huid omhoog komen.
4. Sommige mensen krijgen nooit kippenvel.

Zintuigen in de huid

drukzintuig

tastknopje of tastzintuig

warmte en koud zintuigen

pijnpunten

allemaal gevoelszintuigen!

Hoe helpt de vetlaag (onderhuisbindweefsel) met het in stand houden van een goede lichaamstemperatuur?

1. Door de vetlaag koel je je lichaam.
2. Vet werkt isolerend, het houdt de lichaamswarmte vast

Welke zintuig ligt niet in de huid?

1. tastknopje
2. pijnpunt
3. drukzintuig
4. gezichtszintuig

Uit welke twee lagen
bestaat de opperhuid?

1. hoornlaag en de lederhuid
2. hoornlaag en de kiemlaag
3. kiemlaag en de lederhuid
4. lederhuid en het onderhuidsbindweefsel

De huid bestaat uit 3 lagen.
Hoe heet de middelste laag?

1. lederhuid
2. opperhuid
3. onderhuidsbindweefsel/vetlaag

Wat is een functie van talgklieren

1. Talg houdt de huid soepel en heel
2. Talg is een soort vet en is een belangrijke brandstof
3. Wanneer je het warm is, scheid je talg uit om af te koelen

Een lichte of een donkere huid

Jouw huidskleur wordt bepaald door de
hoeveelheid pigmentcellen in de huid.

Pigment is de kleurstof in jouw huid en ogen.

Hoe meer pigment in jouw huid,
hoe donkerder de huidskleur.

iemand met de huidziekte vitiligo

De functie van pigment

Pigment beschermt de huid tegen zonlicht.

In zonlicht zit ultraviolette straling (UV).

Deze straling kan schade brengen aan het onderliggende weefsel. 
Te veel UV-straling kan kanker veroorzaken.

Pigment

Onder invloed van de zon maakt de huid zelf vitamine D.

Bekijk het filmpje over huidskleur en beantwoord de vraag:

Wie maken er meer vitamine D, mensen met een lichte of een donkere huid?

Wie maken er meer vitamine D, mensen met een lichte of een donkere huid?

Vochtbalans (KBL)

Door te drinken, eten komt er vocht binnen ons lichaam.

Door te plassen en te zweten verliezen we vocht

Er moet een balans zijn

Noem een symptoom van uitdroging
(KBL)

1. Veel urineproductie
2. Hoofdpijn
3. Geen dorst

Bij uitdroging is het van belang de vochtbalans aan te vullen

Uitscheidingsorganen

Om een evenwicht te behouden in ons lichaam hebben we diverse uitscheidingsorganen:

Niet alleen de nieren maar ook:

2) Longen: scheiden koolstofdioxide en water(damp) uit

3) Lever: scheidt gal uit

4) De huid: scheidt zweet uit

Tekst

Tekst

Uitscheidingsorganen

Koolstofdioxide en water

Kleurstoffen

alcohol

afvalstoffen

Zouten

water

Water, Zouten, overtollige vitaminen, afvalstoffen

Afweer (hh. bloed)

 Afweer is elke weerstand die het lichaam tegen een ziekteverwekker verricht. 
Dit betekent dat het lichaam vecht tegen ziekteverwekkers die het lichaam willen binnendringen.

Je afweer, of immuunsysteem, regelt dat ziekteverwekkers door het lichaam worden herkend en onschadelijk worden gemaakt. 

Afweer (hh. bloed)

Wanneer bacteriën en virussen ons lichaam binnendringen hebben we onze afweer in het inwendige milieu:

De witte bloedcellen

Tekst

Witte bloedcellen maken ook antistoffen

antistoffen beschermen je langdurig 

Wanneer een witte bloedcel antistoffen maakt tegen een virus maakt blijven deze antistoffen een lange tijd in je lichaam. Je wordt immuun voor deze ziekte. 

De witte bloedcellen die deze antistoffen maken onthouden deze ziektekiemen en kunnen later heel snel de juiste antistoffen maken ook als je heel veel later weer besmet wordt met hetzelfde virus of dezelfde bacterie.

Hoe werkt een vaccin? (KBL)

Evaluatie

Kun jij de onderdelen van de huid benoemen?
En weet jij wat de functies zijn van onze huid?

De onderdelen van de huid

Functie van de huid

Einde van deze les.

Huiswerk:
Oefen met deze LessonUp-les.

Leer de onderdelen van de huid uit je hoofd.

Bedankt voor jouw aandacht en
tot de volgende les!