Les 2, deel 2/3: Ongelijkheid in Zuid-Afrika

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 7

Les 2: Ongelijkheid in Zuid-Afrika

DEEL 2

      weet je meer over het nieuws;

      weet je meer Nelson Mandela en de strijd tegen apartheid;

      kun je de tekst samenvatten met behulp van een tabel;

      kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen.

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

30 jaar na vrijlating Mandela: 'Ongelijkheid in Zuid-Afrika

nog steeds groot'

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: Omroep West (19/10/2017)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

Wat ga je in deze tekst lezen over Nelson Mandela en

ongelijkheid in Zuid-Afrika, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

30 jaar na vrijlating Mandela: 'Ongelijkheid in Zuid-Afrika nog steeds groot'

Nelson Mandela (figuur 1) is de beroemdste gevangene ter wereld als hij op 11 februari 1990 wordt vrijgelaten. Hij zat 27 jaar vast, vanwege zijn strijd tegen de apartheid. Het apartheidssysteem bestaat niet meer, maar Zuid-Afrika is nog steeds een land met grote tegenstellingen.  

het nieuws

de tekst

terugblikken

figuur 1

Welke grote tegenstellingen zijn er nu nog steeds in Zuid-Afrika, denk je?​

Denk ook terug aan het introductiefilmpje dat je in deel 1 van deze les hebt gezien.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waarom was Nelson Mandela de beroemdste gevangene, denk je?​

Leg je antwoord uit.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

Apartheid in Zuid-Afrika

Gescheiden onderwijs, een strand alleen voor witte mensen (figuur 2) en gedwongen verhuizingen voor de zwarte bevolking. Het zijn voorbeelden van het racistische apartheidssysteem dat ervoor zorgt dat de zwarte en witte bevolking van Zuid-Afrika gescheiden blijven. Apartheid is van 1948 tot 1990 vastgelegd in de wet. De witte Zuid-Afrikanen krijgen de beste banen, meer land en eigen openbare voorzieningen. De zwarte meerderheid verliest de meeste burgerrechten.  

de openbare voorziening

Betekenis: de nuttige plek waar iedereen gebruik van kan maken

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

figuur 2

Bespreeksuggestie(s):

• Wat zijn burgerrechten?
  

Veel openbare voorzieningen waren niet toegankelijk voor de zwarte bevolking van Zuid-Afrika. 

Zijn die voorzieningen dan nog wel 'openbaar'? Leg uit.

Tip!

Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de tekst  nog een keer te bekijken.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tweede alinea

Nelson Mandela

Als jonge advocaat komt Nelson Mandela, samen met anderen, in opstand tegen de apartheid. Het protest begint geweldloos, maar later worden er ook aanslagen gepleegd. De leider van het verzet, Mandela, wordt in 1962 opgepakt en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Uiteindelijk zit hij dus bijna 30 jaar vast. Terwijl Mandela in de gevangenis zit, neemt de druk op de apartheidsregering toe. Wereldwijd is er protest en er zijn economische boycots tegen Zuid-Afrika. Toch duurt het tot 1990 voordat Mandela wordt vrijgelaten. De wereld kijkt toe als hij de gevangenis uitloopt. Die dag spreekt Mandela tienduizenden aanhangers toe in Kaapstad: "Ik denk dat een democratische en vrije samenleving mogelijk moet zijn waarin alle mensen in harmonie samenleven en met gelijke kansen". Het spreken van deze woorden levert Mandela de Nobelprijs voor de Vrede op. In 1994, bij de eerste vrije verkiezingen, wordt hij president van Zuid-Afrika. Hij overlijdt in 2013, hij is dan 95 jaar oud.

het protest

Betekenis: wat je laat horen of zien als je het ergens helemaal niet mee eens bent

in opstand komen tegen

Betekenis: proberen het te laten ophouden 

plegen

Betekenis: iets (gewelddadigs) doen

de boycot

Betekenis: het tegenhouden of buitensluiten van iets of iemand

democratisch

Betekenis: wanneer iedereen evenveel te zeggen heeft

in harmonie

Betekenis: in vrede

het nieuws

de tekst

Bespreeksuggestie(s):

• Wat houdt een economische boycot in?
  
• Waarom heeft het toch zo lang geduurd voordat Nelson Mandela werd vrijgelaten?
  

Een lastige vraag: wat hebben de woorden 'in opstand komen tegen', 'het protest', 'een aanslag plegen'

en 'de boycot' met elkaar te maken? Leg uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

De zwarte bevolking in Zuid-Afrika protesteert tegen de Apartheid, ze komen daarmee in opstand. Eerst doen ze dat zonder geweld maar later plegen ze ook een aanslag. Andere landen protesteren ook, in de vorm van een boycot.

de laatste alinea

Armoede en criminaliteit

Apartheid bestaat formeel niet meer, maar volgens journalist Saskia Houttuin is de economische ongelijkheid nog steeds groot. "Een wit persoon verdient in Zuid-Afrika nog altijd drie keer zoveel als iemand met een donkere huidskleur."

Houttuin zag de verschillen tijdens het maken van een reportage over watertekort in Zuid-Afrika. "In de sloppenwijken (townships) is het altijd 'Day Zero': dan komt er uit de gemeenschappelijke waterkranen vrijwel geen water meer. Terwijl een paar kilometer verderop de rijke mensen hun zwembaden vol laten lopen." Naast hoge werkloosheid en armoede, onder voornamelijk zwarte Zuid-Afrikanen, gaat het land ook gebukt onder misdaad, zoals seksueel geweld en moord. Het land kent een van de hoogste moordcijfers ter wereld. Geweld is dus een groot probleem voor Zuid-Afrika". Ondanks de problemen die Zuid-Afrika nog steeds kent, zijn er in het land juist ook heel veel mooie dingen te zien en te vinden! Journalist Saskia Houttuin: "Het land heeft  prachtige natuur en ook is de Zuid-Afrikaanse muziek, mode en kunst wereldwijd beroemd." 

formeel

Betekenis: volgens de regels

de reportage

Betekenis: het verslag op tv of in de krant over iemand of over iets dat is gebeurd 

gebukt gaan onder

Betekenis: ergens heel veel last van hebben

het nieuws

de tekst

terugblikken

De mensen met een donkere huidskleur in Zuid-Afrika merken 

nog steeds veel ongelijkheid. Welke van deze zinnen klopt NIET?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. mensen met een donkere huidskleur verdienen 3 x zo weinig als witte mensen
2. er is veel werkeloosheid onder de bevolking met een donkere huidskleur
3. de zwembaden in de townships zitten vol, die van de rijke mensen niet
4. er is veel armoede onder de bevolking met een donkere huidskleur

Waarom is de criminaliteit/geweld zo'n groot probleem in Zuid-Afrika, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Het land Zuid-Afrika heeft een prachtige natuur en kent bijzondere culturen. 

Zou jij op vakantie willen naar Zuid-Afrika?

het nieuws

de tekst

Licht je antwoord toe.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hoe was de ongelijkheid in Zuid-Afrika vroeger en hoe is dat nu? Maak in je schrift een tabel

met daarin de overeenkomsten en de verschillen. Maak een foto van je tabel en upload deze hier.

het nieuws

de tekst

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.

Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ja, dit doel heb ik behaald

Nee, aan dit doel moet ik nog werken

Ik weet meer over het nieuws.

Ik weet meer over Nelson Mandela

en de strijd tegen Apartheid.

Ik weet meer over de ongelijkheid

die er nog steeds is in Zuid-Afrika.

Ik kan de tekst samenvatten met behulp van een tabel.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken