3.1 Reactiekenmerken

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.1 Reactiekenmerken

Chemische reacties herkennen

beginstoffen --> reactieproducten

De stofeigenschappen veranderen tijdens een reactie

Beginstoffen verdwijnen en reactieproducten ontstaan

Kenmerken van een chemische reactie

Reactietemperatuur:

De minimale temperatuur waarbij een reactie verloopt

Voorbeeld: papier ontbrandt pas vanaf 200 oC 

Kenmerken van een chemische reactie

Energie-effect

Elke reactie heeft een energie-effect

Exotherme reactie                                                        (tip: ex -> uit)

Bij de reactie komt energie vrij (in de vorm van warmte, licht...)

Voorbeeld: bij het verbranden van gas komt warmte vrij

Kenmerken van een chemische reactie

Energie-effect

Elke reactie heeft een energie-effect

Endotherme reactie                                                        (tip: en -> in)

De reactie heeft energie nodig om te verlopen (in de vorm van warmte, licht...)

Voorbeeld: voor fotosynthese is er energie nodig in de vorm van licht

Kenmerken van een chemische reactie

Wet van Lavoisier

Wet van behoud van massa:

Bij een chemische reactie is de totale massa van de beginstoffen gelijk aan de totale massa van de reactieproducten.

Aantal atomen voor de pijl = aantal atomen na de pijl (per soort)

Explosies

Razend snelle exotherme reactie

Door de warmte die vrij komt, zetten de gassen die vrijkomen uit

Hierdoor neemt het volume toe en krijg je een explosie

Welke energie-effecten ken je?

1. Endotherm-Er wordt energie opgenomen
2. Exotherm - er wordt energie opgenomen
3. Endotherm - er wordt energie afgestaan
4. Exotherm - er wordt energie afgestaan

Wat is het energie-effect bij het smelten van boter?

1. Endotherm
2. Exotherm

Wat is het energie effect bij het verbranden van papier?

1. Endotherm
2. Exotherm

Welke heeft een hogere
reactietemperatuur?

1. Aansteken van papier
2. Aansteken van hout

Welk(e) woord(en) hoort/horen bij het afsteken van vuurwerk?

1. Endotherm
2. Exotherm
3. Reactietemperatuur
4. Wet van behoud van massa

14. Een chemische reactie stopt als…

1. één van de beginstoffen op is
2. één van de beginstoffen wordt weggehaald
3. de temperatuur daalt onder de reactietemperatuur
4. alle bovenstaande antwoorden zijn juist

Reactiesnelheid

Reactiesnelheid = snelheid van een chemische reactie

Reactietijd = hoelang een reactie duurt

Hogere reactiesnelheid = lagere reactietijd

Reactiesnelheid beïnvloeden

5 factoren van invloed op de reactiesnelheid:

• soort stof
• temperatuur
• concentratie
• verdelingsgraad
• katalysator                  (enzymen zijn biokatalysatoren)

Wat heeft geen invloed op de reactiesnelheid

1. Concentratie
2. Doorlooptijd van de reactie
3. Temperatuur
4. Soort stof

Maken

Op classroom: werkblad 2 reactievergelijkingen kloppend maken

Uit het boek: 3, 4, 5, 8, 9, 10ab, 12, 14

Meer oefenen 3.2: 19, 20, 21, 23, 24, 25

Toetsweek

Stof: H2, 3.1 en 3.2 

Het kan zijn dat je de kennis uit H1 nodig hebt om vragen te beantwoorden dus scan deze ook nog een keer kort door!

Leer de begrippen in Overzicht begrippen

Om te oefenen: bekijk de huiswerkopdrachten nog een keer, de werkbladen voor kloppend maken kan je gebruiken, maak de gemengde opdrachten van H2 en gemengde opdracht 1, 2acdef, 3, 4ab, 5, 6, 7, 8, 9ab

Online zijn ook vaardigheden/rekentrain opdrachten!