Les 5, deel 2/3: Meestervervalsers

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 8

Les 5: Meestervervalsers

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

           weet je meer over het nieuws;

           weet je meer over meestervervalsers en het effect van

           vervalsingen op de kunstwereld;

           kun je de tekst samenvatten door van elke alinea in één zin te

           vertellen wat het belangrijkste is;

           kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Meestervervalser bezorgt kunstwereld hoofdpijn

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: NOS.nl (6/10/16)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over 'een meestervervalser', denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

Meestervervalser bezorgt kunstwereld hoofdpijn

Het is de nachtmerrie van iedere kunstverzamelaar: een duur gekocht schilderij blijkt een goed gemaakte vervalsing. Dat is precies wat de Amerikaanse - anonieme - koper van het schilderij 'Een onbekende man' van Frans Hals (figuur 1) overkwam. 

het nieuws

de tekst

terugblikken

figuur 1

Op welke manieren denk jij dat je erachter zou kunnen komen dat een schilderij vervalst is? Leg je antwoord uit.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

Miskoop

De Amerikaan kocht het schilderij in 2011. Destijds werd het gepresenteerd als een nieuw ontdekt werk van de 17e-eeuwse schilder uit Haarlem. Er werd 9,5 miljoen euro voor betaald. Niet lang na deze ontdekking wordt in Frankrijk een schilderij van de renaissanceschilder Lucas Cranach de Oudere ontmaskerd als een vervalsing. Het Britse veilinghuis Sotheby's krijgt argwaan wanneer blijkt dat het schilderij afkomstig is uit dezelfde hoek als het schilderij van Frans Hals.

In overleg met de Amerikaanse eigenaar wordt het schilderij onderworpen aan een reeks tests, die uitwijzen dat het schilderij inderdaad een bijzonder goed gemaakte vervalsing is. Waarop Sotheby's de koop ongedaan maakt en de koper zijn geld teruggeeft. 

de argwaan

Betekenis: het gevoel dat er iets niet klopt

onderwerpen aan

Betekenis: iets doen met iets of iemand

ontmaskeren

Betekenis: aantonen dat iemand die onschuldig lijkt in werkelijkheid de bedoel bedriegt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hoe wist het veilinghuis dat het schilderij een vervalsing was?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. ze keken in een glazen bol
2. ze deden een reeks tests
3. ze vroegen het aan de Amerikaanse eigenaar
4. ze vroegen het aan een museumeigenaar

Lees de eerste alinea nog eens goed.

Wat wordt er met ‘uit dezelfde hoek’ bedoeld denk je?

Tip!

Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de tekst  nog een keer te bekijken.

het nieuws

de tekst

terugblikken

'Uit dezelfde hoek' betekent hier dat het schilderij gekocht was in hetzelfde deel van de kunstwereld (kunsthandel) als het vervalste schilderij van Frans Hals dat in de inleiding wordt genoemd.

de tweede alinea

Meestervervalser

Deskundigen spreken bewonderend over de meestervervalser in kwestie. Door een unieke techniek en gebruik van materialen is zijn vervalste werk nauwelijks van het echte werk te onderscheiden. Dit schilderij van Frans Hals was in 2011 al getest. Experts hadden het toen als echt bestempeld. En dus is de kunstwereld in rep en roer. Want deze Frans Hals is mogelijk het topje van de ijsberg. In de Britse media wordt driftig gespeculeerd over de echtheid van nog eens 25 andere oude meesters. De totale waarde van deze werken, die openbaar werden verkocht, zou meer dan 200 miljoen euro zijn . Sommigen spreken over 'het grootste kunstschandaal van de afgelopen 100 jaar'. Het volgende verdachte stuk is ook al genoemd: een schilderij van de 16e-eeuwse schilder Parmigianino. Opnieuw afkomstig van dezelfde bron en opnieuw geveild - in 2012 - door Sotheby's, voor een miljoen euro.

speculeren

Betekenis: dingen bedenken die misschien waar zijn of misschien kunnen gebeuren

in kwestie

Betekenis: waarover het gaat

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Lees de tweede alinea nog eens goed. 

Wat denk je dat 'het topje van de ijsberg' betekent?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Tip!

Kijk maar eens rechts naar het plaatje van een ijsberg. Hoeveel van de ijsberg bevindt zich boven water en hoeveel zie je eigenlijk niet omdat het onder water is? Je kunt het plaatje inzoomen door erop te klikken.

De uitdrukking 'Dit is nog maar het topje van de ijsberg' betekent dat dit nog maar het eerste teken is van een vervelende zaak.

Bekijk ook de afbeelding door op de hotspot te klikken.

Bijvoorbeeld: "Die fraude is nog maar het topje van de ijsberg"

de derde alinea

Nieuwe technieken

Ann Demeester, directeur van het Frans Hals Museum in Haarlem, kijkt op van de ontdekking: “Het is bijzonder, dat het hier gaat om een echte vervalsing. Het werk was mij al wel bekend, en er circuleerden de laatste tijd geruchten dat er sprake van een vervalsing zou zijn. Meer details over dit werk en waarom wordt gedacht dat dit een vervalsing zou zijn, ken ik niet.” 

De omvang van het werk van Hals fluctueert volgens haar op jaarbasis. "Werk dat op het ene moment aan hem wordt toegeschreven, wordt later juist niet aan hem toegeschreven, en andersom. Dat heeft te maken met steeds weer nieuwe technieken om schilderijen te dateren. En dat geldt dus voor het oeuvre van oude meesters."  

fluctueren

Betekenis: telkens weer verschillend zijn

toeschrijven aan

Betekenis: zeggen dat hij of zij het gemaakt heeft

het oeuvre

Betekenis: al het werk van een kunstenaar

het nieuws

de tekst

terugblikken

Lees de derde alinea nog eens goed. 

Wat is er zo grappig aan de zin: "het gaat om een echte vervalsing?"

het nieuws

de tekst

terugblikken

Deze zin is grappig, want vals en echt zijn het tegenovergestelde van elkaar. Hoe kan een vervalsing nou echt zijn?

Hoe komt het dat de omvang van het werk van Frans Hals fluctueert?

 Leg in je eigen woorden uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

De omvang van het werk van Frans Hals fluctueert omdat sommige werken vervalst blijken te zijn (en dus niet meer meetellen als zijn werk) en van andere werken ontdekken ze juist dat ze wél echt van Frans Hals zijn (die komen er dus bij).

Omdat er steeds nieuwere technieken komen, kunnen de experts steeds beter bepalen of een schilderij echt van een oude meester is.

de laatste alinea

Nog een beroemde meestervervalser

In kunstkringen wordt inmiddels van ‘het grootste kunstschandaal sinds Han van Meegeren’ gesproken. De in Amsterdam woonachtige kunstschilder Van Meegeren kreeg in 1945, de Tweede Wereldoorlog was net voorbij, bezoek van de politie. Tijdens de oorlog had hij kunst verkocht aan de Duitsers en dat betekende collaboratie. Wat de politie niet wist is dat Van Meegeren de kunstwerken zelf had gemaakt. Hij verkocht ze als werken van oude meesters. Van Meegeren verkeerde in een duivels dilemma. Uiteindelijk biechtte hij op wat had gedaan en zo kwam aan het licht dat hij een van de grootste meestervervalsers uit de geschiedenis blijkt te zijn. In 2014 maakte het tv-programma Andere Tijden een uitzending over het leven van de grootste vervalser uit de Nederlandse kunstgeschiedenis. Ook is er een speelfilm gemaakt over het leven van de meestervervalser.

het duivelse dilemma

Betekenis: de zeer lastige keuze

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waardoor verkeerde Han van Meegeren in een 'duivels dilemma'?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Van Meegeren verkeerde in een duivels dilemma, omdat hij collaboreerde (samenwerkte) met de Duitsers en ze tegelijkertijd oplichtte. Hij twijfelde heel erg of hij dat wel moest vertellen aan de (Nederlandse) politie.

Vind jij dat kunstvervalsers een zware straf moeten krijgen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Licht je antwoord toe.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

                     Maak een samenvatting van de tekst door van elke alinea in één zin (in eigen woorden)

       te vertellen wat de belangrijkste informatie is.

Hoe doe je dat?

Stel jezelf steeds de vraag: wat is het belangrijkste dat deze alinea vertelt over het kopje van de alinea en wat heeft dat te maken met de titel van de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.

Ja, dit doel heb ik behaald.

Ik kan de tekst samenvatten door van elke alinea het belangrijkste in 1 zin te vertellen.

Ik kan vertellen over het effect van vervalsingen op de kunstwereld.

Ik weet meer over meestervervalsers en hoe ze te werk gaan.

Ik weet meer over het nieuws.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken