§1.2 - Veiligheid

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

1.2 Veiligheid

Je leert:

- hoe je veilig omgaat met stoffen

- wat voor materialen je gebruikt tijdens een experiment

- een natuurwetenschappelijk onderzoek uitvoeren

Bovenste rij, van links naar rechts:

reageerbuisrekje, reageerbuisborstel, reageerbuisklem, reageerbuis, nooddouche.

Onderste rij, van links naar rechts:

Gasbrander (bunsenbrander), gaasje, spuitfles, kroezentang, driepoot.

De nooddouche mag alleen gebruikt worden in nood. Wordt de douch gebruikt, zonder dat daar de nood voor is, dan wordt dat streng bestraft.

Op de gasbrander zitten 2 draaiknoppen.

Onderaan de brander zit een zwarte knop. Dit is de gasregelaar. Je draait aan deze knop om de hoeveelheid gas te bepalen. 

Onderaan de schoorsteen (die recht om hoogstaande toren), zit een draaischijf. Dit is de luchtregelaar. Met deze schijf regel je hoeveel lucht er bij komt.

gas beetje open, lucht dicht: gele vlam

gas beetje open, lucht beetje open: kleurloze vlam

gas beetje open, lucht helemaal open: ruizende vlam. Deze gebruiken we alleen als dit gezegd wordt, anders gebruik je deze nooit.

Op de gasbrander zitten 2 draaiknoppen.

Onderaan de brander zit een zwarte knop. Dit is de gasregelaar. Je draait aan deze knop om de hoeveelheid gas te bepalen. 

Onderaan de schoorsteen (die recht om hoogstaande toren), zit een draaischijf. Dit is de luchtregelaar. Met deze schijf regel je hoeveel lucht er bij komt.

gas beetje open, lucht dicht: gele vlam

gas beetje open, lucht beetje open: kleurloze vlam

gas beetje open, lucht helemaal open: ruizende vlam. Deze gebruiken we alleen als dit gezegd wordt, anders gebruik je deze nooit.

Regels practicum

• Tassen in de hokken, niet in het lokaal. 
• Lab-jassen aan en dicht & lange haren in een staart.
• Vuur --> bril op
• Stoffen niet aanraken of in je mond stoppen.
• ruiken aan een stof? Wuif!!!
• Na het practicum, handen wassen.
• Twijfel je ergens over? vraag het de docent of de TOA.

Veiligheidsregels bij practicum

Aan deze regels moet 

je je ALTIJD houden 

tijdens een practicum

Veiligheid

Gevaarlijke stoffen en mengsels worden in gevarenklassen ingedeeld. 

Hiernaast staan de acht belangrijkste GEVARENPICTOGRAMMEN.

Dit zijn internationale symbolen zodat iedereen weet welk gevaar een bepaalde stof kan veroorzaken.

H-zinnen en P-zinnen

H zinnen: gezondheidsgevaren (H = hazard) 

P zinnen: preventie (P = prevention) = voorkomen van ongelukken

Van alle stoffen kun je H- en P-zinnen opzoeken zodat je weet wat je weet welk gevaar de stof kan veroorzaken (H-zinnen) en hoe je moet reageren als jij in aanraking met die stof bent geweest (P-zinnen).

Wat gaat hier allemaal fout?

Welke veiligheidsmaatregelen moet je nemen bij het doen van practica?

1. Labjas aan en bril op
2. Labjas aan, bril op en haren vast
3. Labjas aan, bril op, haren vast en niet eten
4. Labjas aan, bril op, haren vast, niet eten, niet onnodig lopen

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. explosief
2. ontvlambaar
3. brandbevorderend
4. schadelijk

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. explosief
2. schadelijk
3. toxisch (giftig)
4. milieugevaarlijk

Welk symbool geeft aan dat een stof bijtend (=erg prikkend) is?

1. 
2. 
3. 
4. 

Welke veiligheidsvoorzieningen zijn aanwezig in een practicum lokaal?

1. Zuurkast
2. Brandblusser en branddeken
3. (Oog)douche
4. Alle drie de opties

0

Onderzoek doen (practicum) 

Handelingen: Bij experimenten moet je veel dingen doen (=handelingen)

•  afwegen, stoffen mengen, verwarmen, overgieten, etc

Waarnemingen: Tijdens experimenten moet je altijd opletten wat er precies gebeurt (=waarnemingen). Dit doe je met je zintuigen:

• goed kijken, voorzichtig ruiken, voelen, horen

Conclusies: Als je alle waarnemingen hebt gedaan kan je een conclusie trekken waarom dit allemaal is gebeurd.

Handeling

Waarneming

Conclusie

Brander aansteken

Er is een gele vlam

De zuurstoftoevoer wordt opengedraaid

De vlam wordt blauw

Er wordt Mg poeder in de vlam gestrooid

Er ontstaanfelle witte spikkels

Als Mg verbrandt ontstaan felle witte spikkels