Tussenklank in samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Samenstelling:

1 woord + 1 woord

zak+doek= zakdoek

tuin+hek=tuinhek

Afleiding

voorvoegsel + 1 woord: on + geluk = ongeluk

1 woord + achtervoegsel: geluk + (k)ig= gelukkig

voorvoegsel + 1 woord + achtervoegsel:

on + geluk + (k)ig= ongelukkig

Welke vorm is goed?

1. staatschuld
2. staatsschuld

tussen-s

* schrijf een tussen-s als je die hoort;

* vervang het tweede deel door een woord dat niet begint met een sisklank;

LET OP:

Soms zijn twee vormen goed:

- tijd(s)verschil

- werkwoord(s)spelling

Welke vormen zijn goed?

1. rodekool, spinnewiel
2. rodenkool, spinnenwiel
3. rodekool, spinnenwiel
4. rodenkool, spinnewiel

tussen -e

* als het eerste deel van de samenstelling geen zn is (maar een bn of een ww)

* lachebekje, huilebalk, platteland

Welke vormen zijn goed?

1. secondenwijzer, groentensoep
2. secondenwijzer, groentesoep
3. secondewijzer, groentesoep
4. secondenwijzer, groentessoep

tussen -e

* als het eerste deel van de samenstelling een zn is dat twee meervoudsvormen heeft:

- secondes/seconden: secondewijzer

- groentes/groenten: groentesoep

Welke vormen zijn goed?

1. zonnesteek, manenschijn
2. zonnensteek, manenschijn
3. zonnensteek, maneschijn
4. zonnesteek maneschijn

tussen -e

* als er van het eerste deel van de samenstelling slechts één in zijn soort is:

- zon: zonnesteek,  maan: maneschijn,  hel: hellevuur

Welke vormen zijn goed?

1. reuzesterk, beregoed, stekeblind
2. reuzensterk, berengoed, stekenblind

tussen -e

* als het tweede deel van de samenstelling een bn is dat door het eerste deel wordt versterkt:

- pikkedonker, stekeblind, apetrots;

Welke vormen zijn goed?

1. apetrots, aperots
2. apentrots, apenrots
3. apentrots, aperots
4. apetrots, apenrots

tussen -n

* als beide delen zn zijn en het eerste deel maar één meervoudsvorm heeft op - en:

- hondenhok, paardenstal, boekenfonds