HOFF 3.2 Van dorpje tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

3.2 Van dorpje tot wereldrijk

H3 Grieken en Romeinen

Herhaling 3.1

Leerdoel 3.1
1) Waarom stichtte de Grieken een netwerk van koloniën in de Middellandse Zee?

Leerdoel 3.1
2) Wat is een stadstaat en hoe werd Athene bestuurd?

Leerdoel 3.1
3) Welke voorbeelden van cultuur zijn typisch voor de Grieken? Noem er twee.

Welke manier van besturen gebruiken we nu in Nederland?

1. Directe democratie
2. Indirecte democratie
3. Monarchie
4. Dictatuur

9A. Vul de juiste begrippen en woorden in:
1) In andere gebieden stichtten de Grieken...

9A. Vul de juiste begrippen en woorden in:
2) Een verhaal over een god heet een...

9A. Vul de juiste begrippen en woorden in:
5) Een droevig toneelstuk noem je een...

3.2 Van dorpje tot wereldrijk

Leerdoelen 3.2

1. Welke twee soorten grenzen gebruikten de Romeinen om hun rijk te beschermen? 

2. Op welke vier manieren het Romeinse Rijk bestuurd geweest?

Noteer deze leerdoelen van 3.2 in je schrift (alleen de gele woorden)

Hoe heet het tijdvak dat je hier gekleurd ziet staan?

1. Grieken en Rome
2. De oude Grieken
3. Grieken en Romeinen
4. De Oudheid

Welke jaartallen horen bij dit tijdvak?

1. 3000 v.C. - 100 n.C.
2. 3000 v.C. - 500 n.C.
3. 2000 v.C. - 100 n.C.
4. 2000 v.C. - 500 n.C.

Zet de symbolen van de 10 tijdvakken in de juiste volgorde van tijd.

Tijd van Jagers en boeren

Tijd van Burgers en stoommachines

Tijd van Monniken en Ridders

Tijd van Televisie en Computer

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

Tijd van Steden en Staten

Tijd van Pruiken en Revoluties

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Regenten en Vorsten

Tijd van Wereldoorlogen

Vroeger -------------------------------------------------------------------------------------------------------------> Nu

Lezen

Voordat je verdergaat, lees:

Het Rijk bewaken - blz. 38

Romeinen in Nederland - blz. 38

Alle wegen leiden naar Rome

In hun hele rijk leggen de Romeinen verharde wegen (via) aan. 

Hierdoor kan niet alleen het Romeinse leger snel in alle uithoeken van het rijk zijn, maar ook handel wordt hierdoor makkelijker.

En inderdaad: alle wegen leiden écht naar Rome!

Maak het spreekwoord af: Alle (_ _ _ _ _) leiden naar Rome.

Waarom waren de wegen belangrijk voor de Romeinen?

1. Zo kon het leger zich snel verplaatsen
2. Het was goed voor de handel
3. Anders konden mensen niet in Rome komen
4. Om indruk te maken op andere volken

de Limes

De Romeinen maken vaak gebruik van natuurlijke grenzen zoals: zeeën, rivieren, bergen en woestijnen. 

Als die er niet zijn bouwen de Romeinen versterkte grenzen met wachttorens en forten. Zo'n grens heet de limes. 

3.2 1

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. 

Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk (de Germanen) in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Bij Nijmegen (Noviamagus) en Xanten (Castra Vetera) lagen castra. Een castra is een groot fort, meestal voor een legioen. Dit was een leger van ongeveer 6000 soldaten.

Bij Utrecht (Trajectum) lag een castellum. Een castellum is een klein fort, meestal voor een cohort. Dit was een leger van ongeveer 600 soldaten.

De wachttoren die je bij de vorige slide zag, stond bij Vechten (Fectio)

De Tubanten (Tubanti) waren Germanen die in het oosten van het huidige Nederland woonden. De naam kom je tegenwoordig in dit gebied nog regelmatig tegen: de naam Twente is er van afgeleid, net als de naam van de regionale krant Tubantia.

De Bataven woonden in het gebied rond de grote rivieren. Dit gebied heet tegenwoordig de Betuwe, en vermoedelijk komt de naam van de Bataven

Wat is de Romeinse limes?

1. Een Romeins fort
2. De grens van het Rijk
3. Een Romeinse wachttoren
4. De muur van de stad Rome

Is dit een natuurlijke- of een versterkte grens?

1. natuurlijke grens
2. versterkte grens / Limes

Is dit een natuurlijke- of een versterkte grens?

1. natuurlijke grens
2. versterkte grens / Limes

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Reconstructie van Castra Noviomagus (Nijmegen)

Romeinen in Nederland

• De Romeinse tijd (58 v. Chr. - ±400 n. Chr) is een belangrijke periode voor ons gebied. 
• Zo nemen de Romeinen ijzer mee, dat handig is als gereedschap, maar ook het schrift. Dit overnemen van cultuur van de Romeinen > romanisering.
• Romeinen noemen ons land Germania Inferior.

Welk volk werkte veel samen met de Romeinen?

Waarom werkten de Germanen samen met de Romeinen?

1. Om met ze te kunnen handelen.
2. Omdat zij het bestuur goed vonden.
3. Omdat ze verslagen waren door de Romeinen
4. Omdat zij de Romeinse cultuur wilden overnemen.

In veel boeken over de Romeinen wordt regelmatig gesproken over: Imperium Romanum.

Wat zou dit woord betekenen?

1. Romeinse Leiders
2. Romeinse Tijd
3. Romeinse Vrede
4. Romeinse Rijk

Lezen

Voordat je verdergaat, lees:

Weg met de koning! - blz. 39

Rome wordt een keizerrijk - blz. 39

Het bestuur van Rome

• vanaf 753 V.C. > koninkrijk (= land met koning)
  
• Vanaf 500 v.C. > republiek (= land zonder koning) met consuls en senaat

3.2 2

Het bestuur
van Rome

• Vanaf 48 v.C. > dictatuur (= land met één leider)
  
• Vanaf 44 v.C. > keizerrijk (= land met een keizer)
  

3.2 2

Wie heeft de (meeste) macht in de Republiek Rome?

1. De senaat
2. De koning
3. De consuls
4. Het volk

Waarom werd Julius Caesar vermoord?

1. Hij was een slechte keizer
2. Hij werd te machtig
3. Hij had de keizer beledigd
4. Hij had een veldslag verloren

Julius Caesar was de eerste keizer van het Romeinse Rijk

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de juiste volgorde over het bestuur van het Romeinse Rijk?

1. koninkrijk-republiek-dictatuur-keizerrijk
2. republiek-keizerrijk-koninkrijk-dictatuur
3. keizerrijk-dictatuur-koninkrijk-republiek
4. dictatuur-koninkrijk-keizerrijk-republiek

Hoe heet de eerste keizer van het Romeinse Rijk?

Hoe zou je deze les willen beoordelen?
1, 2, 3 of 4?

1. Nummer 1
2. Nummer 2
3. Nummer 3
4. Nummer 4

Klaar met deze les?

Maak in je werkboek van 3.2 de opdrachten:

3, 5, 7, 8