Les 2, deel 2/3: Kunst uit de kringloopwinkel

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 8

Les 2: Kunst uit de kringloopwinkel

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

 

        weet je meer over het nieuws;

        kun je vertellen over een bijzondere kunstvondst in een kringloopwinkel;

       

        kun je de tekst samenvatten met behulp van een mindmap;

     

        kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Kringloopwinkel Naarden zit in maag met mogelijk kostbaar schilderij

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: NOS.nl (18 november 2023)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over de kringloopwinkel en kostbare kunst, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

Kringloopwinkel Naarden zit in maag met mogelijk kostbaar schilderij

Kringloopwinkel De Kringloper in Naarden vraagt zich af of zich tussen de spullen die het afgelopen jaar zijn ingezameld een kostbaar schilderij zit van de Franse expressionist Chaïm Soutine (1893-1943).
Rob Mulders, oud-veilingmeester en kunstkenner, toont zich onder de indruk. "Ik wist gelijk: áls dit een origineel schilderij van Chaïm Soutine is, dan is dat heel veel geld waard", zegt hij bij NH Nieuws.
Maar het is nog niet duidelijk of het schilderij echt door Soutine geschilderd is. Omdat ook niet zeker is waar het schilderij vandaan komt en of het misschien roofkunst is, heeft De Kringloper het teruggetrokken uit een veiling die het bedrijf binnenkort houdt. Het is voorlopig ondergebracht op een geheime plek, meldt NH Nieuws.

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

ergens mee in je maag zitten

Betekenis: niet weten wat je ermee moet of hoe je het moet aanpakken

de expressionist

Betekenis: de kunstenaar uit het expressionisme (= een stijl in de kunst)

het nieuws

de tekst

terugblikken

onder de indruk zijn

Betekenis: iets of iemand heel erg mooi, knap, bijzonder etc. vinden

origineel

Betekenis: dat wat echt is

de roofkunst

Betekenis: de kunst die zonder toestemming van de eigenaar is meegenomen (bijvoorbeeld in oorlogstijd of in het koloniale verleden)

Bespreeksuggestie(s):

• Zoek met je leerlingen vast wat werk op van Chaïm Soutine. Wat voor soort kunstenaar was hij?Dit is ook een van de onderzoeksopties in deel 3 van deze les!
• Hoe schildert een expressionist? Welke expressionisten zijn nog meer bekend?

Leg in je eigen woorden uit waarom de Kringloper in zijn maag zit met het schilderij.

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

De Kringloper zit in zijn maag met het schilderij omdat ze (nog) niet zeker weten:

• of het schilderij echt door Chaïm Soutine is gemaakt
• waar het schilderij vandaan komt, en
• of het misschien roofkunst is.
  

Waarom zou het schilderij veel geld waard kunnen zijn?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

het volgende deel van de tekst

Bij De Kringloper komen zoals bij elke kringloopwinkel aan de lopende band spullen binnen. Soms complete inboedels, vaak ook losse 'stukken'. Omdat er met enige regelmaat ook artikelen van waarde worden binnengebracht, houdt De Kringloper al twintig jaar een jaarlijkse veiling.

Vlak voor zo'n veiling roept de winkel altijd de hulp in van een taxateur van het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch of een andere deskundige die beoordeelt of de stukken inderdaad van waarde zijn en eventueel een schatting of prijsindicatie maakt. In dit geval was dat Mulders, die met een flinke slag om de arm zei dat het schilderij echt zou kunnen zijn. Maar honderd procent zekerheid kon hij niet bieden.

de taxateur

Betekenis: iemand die als beroep de waarde van dingen schat

met een slag om de arm

Betekenis: voorzichtig (om toekomstige problemen te voorkomen)

 

het nieuws

de tekst

terugblikken

de indicatie

Betekenis: aanwijzing

Bespreeksuggestie(s):

• Weten de leerlingen wat een inboedel is? Hoe komen ze achter de betekenis?

Bekijk dit filmpje over eieren die in een fabriek via een lopende band binnen komen. Wat denk je dat de uitdrukking 'aan de lopende band' in de tekst betekent?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. met een bandje eromheen
2. steeds maar weer
3. heel weinig
4. af en toe

Waarom zou de Kringloper jaarlijks ook spullen veilen (in plaats van gewoon verkopen)?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Denk aan:

• zou een bedrag dat een artikel bij een veilig 'opbrengt' meer of minder zijn dan de prijs die de kringloopwinkel zou vragen als het artikel gewoon in de winkel zou liggen?
• Wat doet de kringloopwinkel dan met het geld denk je?
  

Kijk ook eens naar dit filmpje. Dit is een stukje van een aflevering van het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch. Hoe zou jij reageren als je die mevrouw was?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hoe is de Kringloper erachter gekomen dat het misschien een heel waardevol schilderij is?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Een klant van de Kringloper heeft het ontdekt.
2. De directeur van de kringloopwinkel dacht het.
3. De taxateur die elk jaar de spullen voor de veiling komt taxeren, dacht dat het wel eens een Soutine kon zijn.
4. Het schilderij was bij het programma Tussen Kunst en Kitsch en daar zeiden ze dat het heel waardevol was.

Waarom denk je dat de taxateur geen 100% zekerheid kon geven?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

alinea's Tweede Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog
En tegelijkertijd diende zich een andere vraag aan: want wat als het schilderij inderdaad van Soutine is, maar in de Tweede Wereldoorlog of daarna is gestolen en daarna doorverkocht? In dat geval is het roofkunst en zou veiling van het schilderij in Naarden heling kunnen betekenen.

Op de achterkant van het werk zit een notitie: een bon waarop staat dat het voor 8500 gulden is verkocht aan een anoniem persoon. Dat gebeurde in 1948, in Breda. Op de bon staat ook dat het gaat om een Soutine uit 1937. Het briefje kan nagemaakt zijn, maar volgens directeur Ivo Korte van de kringloopwinkel ziet het er op het eerste oog geloofwaardig uit.
Allemaal onzekerheden, die Korte deden besluiten om het schilderij voorlopig niet aan te bieden op de veiling, waarvoor vandaag een kijkdag was.

de heling

Betekenis: het gebruiken of verkopen van goederen waarvan je weet dat ze gestolen zijn

het nieuws

de tekst

terugblikken

Bespreeksuggestie(s):

• 
  

Lees de alinea nog eens goed. Welke onzekerheden zorgden ervoor dat het schilderij niet werd geveild?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Het schilderij werd niet geveild, omdat ze niet zeker wisten:

• óf het schilderij echt van Soutine is,
• óf het schilderij in de Tweede Wereldoorlog gestolen en doorverkocht is,
• óf de notitie achterop het schilderij wel echt is.

Geen budget voor onderzoek

Geen budget voor onderzoek
Vraag is wat er nu gaat gebeuren. Tussen Kunst en Kitsch heeft geen experts op het gebied van Joods-Franse kunstenaars zoals Soutine, heeft het programma laten weten. De Kringloper is nu hard op zoek naar een deskundige die de authenticiteit van het schilderij kan vaststellen, en of het inderdaad om roofkunst gaat.

Maar makkelijk wordt dat niet. "Het gaat sowieso maanden duren om te achterhalen of het om roofkunst gaat, en als je wil weten of een schilderij echt is, kost dat tienduizenden euro's", aldus bedrijfsleider Mariette Hoeve. Volgens haar heeft de winkel daar het budget niet voor.

de authenticiteit

Betekenis: de echtheid

het nieuws

terugblikken

de tekst

Klik hier en luister mee!

Waarom denk jij dat het onderzoeken van het schilderij op authenticiteit zoveel geld kost?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Geheime plek
Blijkt dat het inderdaad om een Soutine gaat, dan wordt het schilderij alsnog geveild, kondigt directeur Korte aan. Maar niet als het om roofkunst gaat. "Dan is het dus niet van ons, en moeten we op zoek naar de rechthebbende eigenaar", aldus directeur Korte. "Dat zal niet eenvoudig zijn, maar ook daar zijn experts voor."
Tot die tijd is het schilderij opgeborgen op een geheime plek. Niet in De Kringloper en niet op het kantoor, benadrukt bedrijfsleidster Hoeve. Want in het gunstigste scenario is dit schilderij tonnen waard.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is een 'rechthebbende eigenaar' denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. Degene die er recht op heeft om de eigenaar te zijn.
2. De eigenaar die ook rechter is.
3. Degene die het gekocht heeft.
4. Degene die door de rechter is aangewezen als de eigenaar.

Waarom zou de directeur van deze kringloopwinkel het schilderij op een geheime plek hebben opgeborgen denk je? En welke plek zou jij daarvoor kiezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Stel je zou ontdekken dat een schilderij dat jullie thuis hebben hangen ooit door iemand gestolen is

(en aan jullie verkocht). Wat zou je dan doen? Bespreek het met elkaar.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Lekker laten hangen!

Ik zou naar de politie te gaan om de rechthebbende eigenaar te zoeken,

Ik zou iets anders doen, namelijk....

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Maak op een groot vel wit papier een mindmap van de tekst.

Maak een foto van je mindmap en upload die hier.

Een mindmap maken?

Vraag aan je leerkracht de handout 'Een mindmap maken'!`Daarin staat precies hoe je dat een beste kunt doen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Voor het maken van een mindmap in deze opdracht is een hand-out beschikbaar (zie lesplan). Print deze voor je leerlingen uit zodat ze hem bij deze opdracht kunnen gebruiken.

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.

Ja, dit doel heb ik behaald.

Ik weet meer over het nieuws.

Ik kan vertellen over een bijzondere kunstvondst in een kringloopwinkel.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Ik kan de tekst samenvatten met behulp van een mindmap.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken