Kinderziekten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Kinderziekten

Lesdoelen

• Je kan 8 kinderziektes benoemen
• Je weet welke bacterieel zijn en welk viraal
• Je weet welke verschijnselen bij welke kinderziekten horen

Welke kinderziekten ken je?

Incubatietijd is:

1. De tijd tussen het binnendringen van een bacterie/ virus en de eerst verschijnselen
2. De tijd tussen de eerste verschijnselen en wanneer verschijnselen afwezig zijn.

1 is waar

2 is waar

Besmetting

Overdracht kinderziektes door:

•  Kinderziektes worden overgedragen via speeksel (hoesten, niezen en uitademing)

Virale besmetting:

• langere incubatietijd (kan tot 3 weken zijn). 
• Wanneer het kind ziek wordt, is hij/zij vaak al niet meer besmettelijk.

Bacteriële besmetting

• het kind snel ziek 
• lang besmettelijk zijn

Bacteriële kinderziektes:

• krentenbaard
• roodvonk
• kinkhoest

Virale kinderziektes:

• bof
• mazelen
• rode hond
• waterpokken
• vijfde ziekte
• zesde ziekte

Bacteriële kinderziektes

Krentenbaard

kinkhoest

roodvonk  

Krentenbaard 

• Ontsteking aan de huid,
• Zéér besmettelijk door kleine druppeltjes en vocht uit de blaasjes
• Komt vooral voor bij jonge kinderen 

Krentenbaard geneest vaak snel. Is niet meer besmettelijk wanneer de plekken ingedroogd zijn

Krentebaard; verschijnselen

• Rode vlekken in gezicht (mond en neus), ook op andere delen lichaam.
• De ontsteking begint soms op een plek waar al een wondje zit
• Bultjes worden blaasjes met vocht erin. Als de blaasjes open gaan, worden het natte plekken met gele korsten. Deze plekken kunnen snel groter worden.
• De plekken kunnen pijn doen en jeuken.

                ROODVONK

Roodvonk

• veroorzaakt door een A-streptococcen bacterie
• komt vooral voor bij kleuters (3 - 6 jaar)

Roodvonk; verschijnselen

• snel oplopende koorts
  
• hevige keelpijn
  
• pijnlijke halsklieren
  
• hoofdpijn
• stuipen
• evt. braken
• frambozentong

Na 2 dagen uitslag (rood kippenvel, voelt aan als schuurpapier) op romp, oksel en liezen. Dit gebeurt niet rond de mond en neus. Na een week zakt de koorts, gaat de uitslag weg. Hierna vervelling van tenen en vingers. 

besmettelijkheid:

Iemand met roodvonk is besmettelijk als de eerste klachten beginnen totdat het vervellen over is. 

Roodvonk is een overwegend mild verlopende vlekjesziekte die wordt veroorzaakt door de groep A-streptokokbacterie. Met name kinderen lopen risico besmet te raken. Er bestaat geen vaccin tegen roodvonk.

Medicijnen kunnen tijd korter maken.

Verzorging:

Roodvonk gaat vanzelf over. Soms besluit huisarts antibiotica te geven.

Voelt een kind zich goed? Dan kan het gewoon naar een KDV of school. 

Kinkhoest

• Infectie van de luchtwegen
• maakt een gifstof aan 

waardoor hoestbuien ontstaan

• Hoestbuien 3 - 4 maanden (100 dagen hoest)
• incubatietijd 7 - 10 dagen

Kinkhoest is zeer besmettelijk!!

Bij jonge baby's kan kinkhoest ernstig verlopen. Zij kunnen zuurstoftekort of hersenbloedingen krijgen, waardoor hersenbeschadiging kan optreden.

Kinkhoest; verschijnselen

• eerst gewone neusverkoudheid
• daarna hoesten 
• lange hoestbuien met taai slijm
• piepende inademing

Soms: braken, longontsteking

Bij baby's ernstig verloop

Virale Kinderziektes 

waterpokken

bof

vijfde ziekte

zesde ziekte

mazelen

rode hond

Waterpokken

• Veroorzaakt door een virus, kan bij kinderen met een verminderde​ weerstand levensbedreigend zijn.
  
• Verschijnselen: Begint met vlekjes. 2e dag worden het​ blaasjes deze drogen na enige tijd uit.​  Blaasjes komen voor op romp, gezicht en ledematen en soms​ in de mond. Koorts en jeuk komen voor maar maken het kind​ niet echt ziek. Door krabben kunnen blaasjes geïnfecteerd raken. ​ ​ 
  

• Besmettelijkheid:​  Zeer besmettelijk, via luchtdruppels of direct contact met de​ blaasjes. Vanaf een dag voor het uitbreken van de blaasjes totdat ​ ze zijn ingedroogd is het kind besmettelijk (ong. 10 dagen). 

 

Gevaarlijk voor kleine baby’s?​

Wanneer je baby in zijn eerste jaar waterpokken oploopt, is de kans groot dat hij een lichte vorm doormaakt en het later nog een keer krijgt

Een kind onder een jaar heeft soms een mild beloop, dankzij de nog aanwezige antistoffen van hun moeder. Hierdoor bouwt het kind mogelijk minder afweer op, waardoor een nieuwe besmetting wederom tot een uitbraak van waterpokken leidt.

www.rivm.nl

Wat is de incubatietijd van waterpokken?
(varicella-zostervirus)

1. één dag voor het uitbreken van exantheem tot de blaasjes droog zijn
2. 13 - 18 dgn
3. 2 dagen
4. 3 - 8 dagen

Vanaf wanneer is waterpokken besmettelijk

1. vanaf 2 dagen voor de blaasjes verschijnen
2. Vanaf 10 dagen voor de blaasjes verschijnen
3. Vanaf dat er blaasjes zijn
4. Vanaf dat de blaasjes open zijn

BOF

• Veroorzaakt door een virus (door inademing van vochtdruppeltjes), is heel besmettelijk!
• Verschijnselen: de ontsteking van de wangspeekselklier (zichtbaar als zwelling van de wang).

• Duur ongeveer 18 dagen
  

Na de ziekte ben je levenslang immuun.

Vijfde ziekte

Wanneer kan het kind die de vijfde ziekte een ander kind besmetten?

1. Als de rode vlekjes aanwezig zijn
2. Een week voordat de vlekjes ontstaan
3. Als er vocht uit de vlekjes komt
4. Vanaf dat het kind zelf besmet is; 14 dagen voor de vlekjes ontstaan

Vijfde ziekte 

Kenmerken:

• incubatietijd 1 - 3 weken
  
• meestal niet ziek
  
• niet heel erg besmettelijk; alleen na langdurig intensief contact

Symptomen:

• eerste kleine rode vlekjes in gezicht; vuurrode wangen, daarna verspreiding hele lichaam
  
• koorts
  
• jeuk
  

Zesde ziekte

Kenmerken:

• incubatietijd 5 - 10 dagen
  
• vooral bij kinderen 6 - 18 maanden
  

Symptomen

• hoge koorts
  
• geen specifieke ziekteverschijnselen
  

soms: rode vlekje
                luchtweginfectie
                middenoorontsteking
                opgezette lymfeklieren in hals 

Mazelen

Mazelen is één van de meest besmettelijke ziekten die er bestaan

Verschijnselen:

• koorts
• hoesten 
• neusverkoudheid
• oogontsteking

Soms: middenoorontsteking  en diarree

Bij ernstige gevallen: longontsteking, stuipen of hersenontsteking

Zeldzaam: hersenontsteking pas  7 jaar na de mazelen -> altijd fataal

Advies mazelen zwangerschap

De meeste baby’s zijn beschermd omdat de moeder is gevaccineerd of mazelen heeft doorgemaakt. Indien de moeder nooit is gevaccineerd of nooit mazelen heeft gehad, dan moet zij contact vermijden met patiënten die mogelijk mazelen hebben. Zwangeren worden geadviseerd de huisarts te raadplegen bij mogelijk contact met een mazelenpatiënt. Vooral pasgeborenen van niet-immune moeders hebben een verhoogde kans op ernstige complicaties en sterfte. Baby’s van ongevaccineerde moeders zijn onbeschermd, baby’s van gevaccineerde moeders hebben tot 3-4 maanden beschermende antistoffen en baby’s van moeders die mazelen hebben doorgemaakt tot circa 6 maanden.

Rode hond (rubella)

Verschijnselen

• lichte koorts, 
• moeheid
• neusverkoudheid en lichte oogontsteking
• hierna komt er een rode huiduitslag 
• de uitslag zit vooral achter de oren, in het gezicht en in de nek.

Soms kan rodehond leiden tot een tekort aan bloedplaatjes, hersenontsteking of gewrichtsontsteking

Wanneer een zwangere vrouw rodehond doormaakt kan dit een spontane miskraam of zeer ernstige aangeboren afwijkingen bij de baby veroorzaken.

Sinds de invoering van rodehond vaccinatie komt de ziekte veel minder voor, doorgaans minder dan 5 gevallen per jaar. Onder bevolkingsgroepen die zich niet laten vaccineren, breken echter van tijd tot tijd nog epidemieën uit.

Kiddi-app

Eenvoudig toegang tot informatie kinderziekten en hygiëne met de Kiddi-app

 

RIVM  

Landelijk Centrum Hygiene en Veiligheid (LCHV): Hygiëne richtlijnen voor verschillende sectoren

www.rivm.nl

kinderziektes worden vaak overgebracht door huidcontact

waar

niet waar

Waar staat BMR voor?

1. Bof, Mazelen, Rabiës
2. Bof, Mazelen, Rode hond
3. Hartritme
4. Bof, Mazelen, Roodvonk

Wat zijn symptomen van de bof?

1. Opgezette wang, vlekjes en opgezette ogen
2. Koorts, hoofdpijn, opgezette wang
3. Koorts
4. Jeuk over je hele lichaam

Waaraan herken je een krentenbaard?

1. Opgezwollen speekselklieren
2. Blaasjes gevuld met gelig vocht
3. Vlekjes op de tong
4. Blaasjes gevuld met heldere vocht

Voor wie is rode hond wel gevaarlijk en waarom?

1. Bij volwassen mannen, ze kunnen afwijkingen doorgeven
2. Bij volwassen vrouwen, ze kunnen afwijkingen krijgen
3. Zwangere vrouwen. Grote kans op miskraam of afwijkingen bij het kindje
4. Voor jongeren

Krentenbaard komt door een

1. bacterie
2. virus

Krentenbaard is

1. niet besmettelijk
2. licht besmettelijk
3. zeer besmettelijk

Op latere leeftijd kan gordelroos ontstaan. Welk virus (kinderziekte) is hiervoor verantwoordelijk?

1. Rode hond - rubellavirus
2. mazelen - mazelenvirus
3. waterpokken - varicella-zostervirus
4. bof - bofvirus

Stelling:
I: De vijfde ziekte begint met rode vlekjes in het gezicht
II: De zesde ziekte begint met hoge koorts daarna volgen vlekjes

1. stelling I is juist
2. stelling II is juist
3. stelling I en II zijn juist
4. stelling I en II zijn niet juist

Vaccineren = inenten

• Voor veel infectieziekten is sprake van groepsimmuniteit of groepsbescherming. Dat betekent dat wanneer veel kinderen ingeënt zijn tegen een bepaalde infectieziekte, deze ziekte minder vaak voorkomt. Ook kinderen die niet ingeënt zijn, lopen dan minder risico de infectieziekte te krijgen.​ 

• Het rijksvaccinatieprogramma beschermt tegen 12 infectieziektes. Omdat veel kinderen gevaccineerd worden komen deze ziektes nauwelijks meer voor. 

 

 

Ouders zijn verplicht hun kinderen te laten inenten volgens het rijksvaccinatieprogramma.

1. waar
2. niet waar

Hoe werkt een vaccinatie eigenlijk?

Vaccineren wel of niet?

 

Sommige kinderen worden niet, of niet tegen alle ziektes ingeënt. Waarom?  

• Startmoment te vroeg  
• Geloofsredenen  
• Bijverschijnselen en risico’s   
• Geloof dat kind zonder inentingen een betere weerstand zal opbouwen

  

Stelling
Een kinderdagverblijf mag een kind dat niet deelneemt aan het Rijksvaccinatieprogramma weigeren op het kinderdagverblijf

Eens

Oneens