2.2.1 Het bestuur in Athene

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Het oude Egypte

2.1.1 Het bestuur in Athene 

Leerdoel

-Je kunt uitleggen waarom Griekenland bestond uit verschillende stadstaten.

- Je kunt uitleggen wat democratie is en hoe dit er in Athene uitzag.

Wat weten jullie over de stad Athene?

Griekse Kolonies 

Vanaf de 8e eeuw v.C. stichtten de Grieken kolonies rond de Middellandse en Zwarte Zee. 

Oorzaken:

weinig grond geschikt voor landbouw

groei van de bevolking in Griekenland

Waarom hadden de Grieken kolonies?

1. Ze wilden hun cultuur verspreiden.
2. In Griekenland was te weinig landbouwgrond. Mensen gingen daarom in andere gebieden wonen.
3. Hoe meer land, hoe meer macht. Ze wilden dus machtiger worden.
4. Gebieden waarin de mensen niet democratisch wilden worden, werden voor straf veroverd.

Stadstaten (polis)

Kleine koninkrijkjes

Wat is een polis?

1. Een Griekse stadsstaat
2. Een verzekering
3. De tempel van de stad
4. Het marktplein van de stad

 Tiran

• Alleenheerschappij
• Leider wordt tiran genoemd
• Goede vs slechte tirannen

Tegenwoordig betekend het: gewelddadige leider

De democratie in Athene

Bedacht door Kleistenes

• directe democratie
• Alleen mensen met burgerrecht waren betrokken bij de democratie
          - mannen
          - geen slaven
          - in Athene geboren

Atheense democratie = directe democratie

Wie mochten er meebeslissen in de Atheense democratie?

1. Vrouwen
2. Vreemdelingen
3. Slaven
4. Mannen met burgerrecht

In de Atheense democratie:

1. Was iedereen gelijk
2. mochten mannen en vrouwen vanaf 21 jaar stemmen
3. beslisten de burgers
4. had de koning de meeste macht

De Atheense volksvergadering

40 keer per jaar kwamen de Atheense mannen bij elkaar om te vergaderen (volksvergadering). Deze vergadering nam alle beslissingen (oorlog, vrede, geldzaken, ambtenaren). 

Bescherming Atheense democratie

Elk jaar stemde de Atheense volksvergadering of er een schervengericht gehouden zou worden.     

Voorkomen dat een kleine groep aristocraten of een tiran de macht zou grijpen.

Wat was het schervengericht in het oude Athene?

1. een stemming in de volksvergadering waardoor men een man kon verbannen
2. een ander woord voor een indirecte democratie
3. een alleenheerser die met geweld de macht had gegrepen
4. geen van bovenstaande antwoorden is goed

De volksvergadering en raad van 500

• De volksvergadering was een bijeenkomst waarin burgers wetten goed- of afkeurden en besluiten namen over oorlog en vrede. 
• Zo’n 6.000 burgers namen deel aan de volksvergadering.
• Een kleinere groep van 500 burgers deed voorstellen voor nieuwe wetten (de raad van 500).
• Elk jaar werd door loting bepaald wie er in deze raad van 500 zaten om te voorkomen dat iemand te veel macht zou krijgen.

Atheense democratie

Huidige democratie in NL

Alle vrije mannen mogen stemmen

Schervengericht

600 burgers aanwezig

Directe democratie

Indirecte democratie

Politieke partijen

Alle volwassenen mogen stemmen

Begrippen uit deze les

• Stadstaat (polis)
• Tiran
• Democratie
• Volksvergadering
• Schervengericht

Aan de slag

Maken: Paragraaf 2.2.1 Het bestuur in Athene

Opdracht: 1 t/m 4