1.4 - Help, de prijzen stijgen (deel 1)

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom  

economen!

Hoofdstuk 1

4 mavo

Paragraaf 4 - Help, de prijzen stijgen!

Programma

• Huiswerk controleren
• Uitleg 1.4
• Opdracht je eigen inflatie

Keuze uit: 

• Huiswerk maken = paragraaf 1.4
• Extra uitleg rekenwerk (CPI)

Wat moet je kennen en kunnen?

• Kun je uitleggen wat inflatie is.
• Weet je wat de oorzaken zijn van inflatie.
• Weet je wat koopkracht is.
  
• Weet je wat het gevolg is van inflatie op je koopkracht.
  
• Kun je koopkrachtberekeningen maken.
  
• Weet je wat een reëel/ nominaal inkomen is. 
• Weet je wat prijscompensatie is en wat de gevolgen hier van zijn (loon-prijsspiraal)  

nos.nl

Wat merk jij thuis van de hoge inflatie?

Inflatie/ deflatie

• Inflatie = Dat de gemiddelde prijzen van producten en diensten in een land stijgen.
• Deflatie = Dat de gemiddelde prijzen van producten en diensten in een land dalen.
• Koopkracht = Hoeveel producten/ diensten je kunt kopen van je inkomen.

Wat is het gevolg van inflatie op je koopkracht?

Inflatie

Je geld wordt minder waard

Wat is het gevolg van inflatie?

Prijzen 

stijgen

Je kan minder kopen voor hetzelfde geld

Je koopkracht daalt

02:17

Wat is er gebeurd met de koopkracht van je inkomen in 2011 t.o.v. 2001?

1. Die is gestegen
2. Die is gedaald
3. Die is gelijk gebleven?

Koopkracht

Je koopkracht is dus afhankelijk van twee zaken: 

• De prijzen 
• Je inkomen 

Formule : 

Verandering inkomen (in %) - inflatie (in %) = verandering koopkracht (in %)

inkomensstijging > prijsstijging

koopkracht neemt toe

inkomensstijging < prijsstijging

koopkracht neemt af

Verschillende inkomens

• Nominale inkomen = Is je inkomen in Euro’s
  
• Reële inkomen = Is je inkomen in koopkracht 
• Prijscompensatie = Dat je nominale loon (euro's) met het zelfde percentage stijgt als het inflatiepercentage. je koopkracht (reële inkomen) blijft dan gelijk. 

Loon- prijsspiraal (prijscompensatie)

1. Werkgevers betalen meer lonen
2. Gevolg; hoger lonen worden doorberekend in de prijzen van producten en diensten (=inflatie)
3. Gevolg; De lonen zouden weer omhoog moeten om dezelfde koopkracht te behouden. 

•  Voordeel = Dat je evenveel kunt blijven kopen 
• Nadeel = Hoger loon wordt doorberekend in de prijs van producten

Wat zijn de oorzaken van inflatie?

Oorzaken inflatie

1. Loonstijgingen hogere lonen worden doorberekend in de prijzen van producten.
2. Hogere grondstofprijzen, zoals van olie, graan of katoen.
   
3. Meer vraag van consumenten naar goederen of diensten, of minder aanbod ervan.
   
4. Hogere belastingen of andere heffingen door de overheid. Een hoger btw-tarief bijvoorbeeld maakt producten duurder.
   

'Als de ECB de rente voor de banken verhoogt, gaat ook de rente voor consumenten omhoog. die gaan dan 

                             lenen en

sparen. Ze geven dan 

                            geld uit, zodat er 

vraag is naar goederen en diensten. Daardoor zullen de prijzen

                           stijgen, zodat er ook         
                               
 inflatie is.

Opdracht:;

Vul de zinnen aan. Kies uit: meer-minder.

meer

meer

meer

meer

meer

meer

minder

minder

minder

minder

minder

minder

Stijging inkomen in % - inflatie in % = ....

1. reëel inkomen
2. nominaal inkomen
3. modaal inkomen
4. duurzaam inkomen

Je werkt bij de supermarkt. Je verdient elke maand 100 euro. Is dit je nominaal of reëel inkomen?

1. Nominaal inkomen
2. reëel inkomen

Het nominaal inkomen stijgt met 2%.
De inflatie is 2,2%.

Hoeveel is het reële inkomen veranderd?

1. + 2%
2. + 0,2%
3. - 0,2%
4. + 2,2%

Wat moet je kennen en kunnen?

• Kun je uitleggen wat inflatie is.
• Weet je wat de oorzaken zijn van inflatie.
• Weet je wat koopkracht is.
  
• Weet je wat het gevolg is van inflatie op je koopkracht.
  
• Kun je koopkrachtberekeningen maken.
  
• Weet je wat een reëel/ nominaal inkomen is. 
• Weet je wat prijscompensatie is en wat de gevolgen hier van zijn (loon-prijsspiraal)