Les 2: bestaat de Nederlandse identiteit?

• Internationaal
• MBO
• Studiejaar 1

Internationaal: Waarom doe je wat je doet? 

Identiteit 

Waarom is het vaccinatie programma een sociaal grondrecht en het weigeren van een vaccin een klassiek grondrecht?

Wat gaan we vandaag doen? 

Korte presentatie over een land naar keuze

Socialisatie en referentiekader

Identiteit 

Sociale buitensluiting 

Identiteit en de Nederlandse samenleving

Lesdoel: Aan het einde van de les kan je uitleggen wat identiteit betekend

Korte presentatie over een land

Identiteit

Identiteit: Het geheel van eigenschappen dat jou tot een uniek persoon maakt.

Je identiteit wordt gevormd door zowel aangeboren eigenschappen als aangeleerde eigenschappen. 

<Combinatie van aangeboren en aangeleerde eigenschappen 

Socialisatie en Referentiekader

Socialisatie: Het proces waarbij je waarden en normen aangeleerd krijgt.

Referentiekader: Het geheel van waarden, normen en uitgangspunten op basis waarvan je naar de wereld kijkt. 

 

Wat zie je hier?

Wat je ziet, heeft te maken met je referentiekader; met de manier waarop je naar dingen kijkt

Eens of oneens + argument: Opgroeien in de stad is beter dan opgroeien in een klein dorp.

Laat jij je wel eens beïnvloeden door groepsdruk?

1. Nee nooit
2. Bijna nooit
3. Vaak
4. Altijd

Groepsgedrag

Groepsgedrag: Het gedrag dat mensen in een groep vertonen.

Groepsdruk: Een groep mensen zet je onder druk om je op een manier te gedragen die bij de groep past.

Sociale buitensluiting 

Om welk aspect van identiteit gaat het?

'Ik denk dat ik sociaal, vriendelijk en behulpzaam ben. Ik vind mezelf over het algemeen wel een aardig mens.'

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit
3. Collectieve identiteit

Kun jij deze kenmerken aan het juiste land koppelen?

Peru

Nederland

Frankrijk

Marokko

USA

China

Japan

Spanje

Italië

Kun jij deze kenmerken aan plekken in Nederland koppelen?

Limburg

Heel Nederland

Curacao

Utrecht

Volendam

Rotterdam

Hoe komt het dat bijvoorbeeld Curacao, aan de andere kant van de wereld óók bij de Nederlandse identiteit hoort?

Wat heb je geleerd tijdens deze les?

Bedenk één vraag die je wilt stellen

Het nature-nurture-debat

Wordt gedrag bepaald door aangeboren eigenschappen of door de omgeving?

Referentiekader

Het geheel van kennis, ideeën, ervaringen en overtuigingen van waaruit iemand denkt en handelt.

Om welk aspect van identiteit gaat het?

'De leden van sportvereniging X vinden het belangrijk dat ze motivatie hebben, hun best doen en proberen te winnen.'

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit
3. Collectieve identiteit

Om welk aspect van identiteit gaat het?

'Mensen die bij een vereniging horen, kijken vaak meer naar elkaar om, steunen elkaar soms financieel als het nodig is en hebben eigen regels en wetten.'

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit
3. Collectieve identiteit

Gedraag jij je in elke situatie met elke groep/persoon hetzelfde?

1. Ja
2. Nee

Dit heeft te maken met de verschillende onderdelen van je identiteit

1945

Nationalisme

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het begrip 'nationalisme' een vervelende bijsmaak. Het begrip wordt in een adem genoemd met oorlog en vooral uitsluiting van groepen: vreemdelingenhaat en anti-semitisme. Patriotisme (van patria, 'vaderland') komt hiervoor in de plaats. 

De afbraak van de zuilen, en de Nederlandse Identiteit?

Ontkerkelijking

Mensen gaan minder en minder naar de kerk. Sociologen komen met de 'secularisatietheorie' op de proppen: doordat wetenschap en rationele argumenten het zullen winnen van religieuze kennis, verwachten ze dat religie op den duur helemaal zal verdwijnen. Dat blijkt niet het geval te zijn, de theorie is inmiddels ook weer teruggetrokken. Nederland is nog steeds een van de meeste ontkerkelijkte of geseculariseerde landen ter wereld. 

Gevolg is dat de zuilen uiteen vallen. 

Globalisering

Ook globalisering draagt bij: Nederlanders gaan zichzelf meer en meer als 'wereldburgers' zien en grijpen hierbij terug op een geromantiseerd beeld van de 'Gouden Eeuw', waarin Nederland als handelsstaatje grote mondiale invloed had. In plaats van nationale trots, komt er ook steeds meer kritiek op deze tijd: de voormalige koloniën komen in opstand en het slavernijverleden wordt aan de kaak gesteld. 

Feminisme

Feministische bewegingen komen op in Nederland, vrouwen beginnen steeds meer rechten op te eisen. Tot 1956 was het bijvoorbeeld zo dat vrouwen gezien werden als 'handelingsonbekwaam', net als minderjarigen konden zij geen eigen contracten tekenen zonder toestemming van hun man. Als je als vrouw in dienst was van de overheid, moest je gedwongen ontslag nemen zodra je trouwde. 

Emancipatie

Naast vrouwen werden ook niet-heteroseksuelen geëmancipeerd. Dat wil zeggen dat er steeds meer ruimte kwam voor mensen om hun eigen identiteit publiekelijk uit te dragen. Waar homoseksualiteit eerst verboden was bij wet, werd het in Nederland als één van de eerste landen ter wereld mogelijk om te trouwen met iemand van hetzelfde geslacht. 

(Arbeids)migratie

Dit is natuurlijk deel van globalisering, maar door arbeidsmigratie en steeds meer (handels)vrijheid binnen de Europese Unie werd de samenstelling van de Nederlandse bevolking drastisch anders. Steden werden groter, wat weer bijdroeg aan individualisering.

Individualisering

Naarmate de bevolking groeide, de banden in 'zware gemeenschappen' zoals de zuilen minder strak werden, en internationale bedrijven en gemeenschappen meer voet aan de grond kregen, raakten Nederlanders steeds meer op zichzelf en de eigen vrijheid gericht.

Max Verstappen pakt de wereldtitel F1 en het hele land is blij!

1. Persoonlijke identiteit
2. Regionale identiteit
3. Nationale identiteit
4. Lokale identiteit

Aan het begin van het jaar viert iedereen in Brabant en Limburg gezamenlijk Carnaval

1. Persoonlijke identiteit
2. Regionale identiteit
3. Nationale identiteit
4. Lokale identiteit

Je hebt er lang over nagedacht en gediscussieerd met je ouders maar je wordt nu toch echt vegetariër!

1. Persoonlijke identiteit
2. Regionale identiteit
3. Europese identiteit
4. Lokale identiteit

Socialisatie

Het proces tijdens je opvoeding waarin je leert wat (ab)normaal gedrag is en wat (on)belangrijk is.