hst 8 paragraaf 3 "ertsen en winning van ijzer"

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

hst 8.3 "ertsen en winning van ijzer"

leerdoelen

• Je kunt het bereidingsproces van staal beschrijven. 
• Je kunt de reactievergelijkingen opstellen die plaatsvinden bij de productievan staal. 
• Je kunt een alternatief proces voor staalproductie beschrijven, waarbij geen koolstofdioxide vrijkomt.

Vandaag

Nakijken vraag 16 t/m 20, 21, 22 t/m 29

Herhaling vorige paragrafen

Uitleg 8.3 

Aan de slag

wat is de formule van dizwaveldichloride

1. 2S2Cl
2. S2Cl2

Waarom worden zeer onedele metalen bewaard in olie?

Welk van deze metalen is zeer onedel?

1. Nb
2. Au
3. Ba
4. Pb

Wat weet je al van
de productie van staal?

Filmpje kijken

Reactievergelijking van ijzer maken.

IJzererts (Fe₂O₃) uit de grond.

In Hoogoven:

2 Fe₂O₃  +  3 C  -->  4 Fe  +  3CO₂

Het chemische proces

IJzererts bestaat voor een groot deel uit ijzer(III)oxide.

Een mengsel van ijzererts, cokes en kalk wordt van bovenaf in de oven gestort. Van onderaf wordt zuurstof in de brandende oven geblazen, zuurstof reageert met cokes tot koolmonoxide.

Door de verbranding loopt de temperatuur op tot 2300 graden celsius. Het ijzeroxide reageert bij deze temperatuur met koolstofmonoxide tot ijzer en koolstofdioxide.

Reactievergelijking op het bord.

cokes

ijzererts

ruwijzer, gietijzer en staal

• Het ijzer dat uit de hoogoven komt heet ruwijzer en bevat 5% koolstof
• Ruwijzer is erg bros. Dat komt door het hoge koolstofpercentage
• Van ruwijzer kun je direct gietijzer maken (bijvoorbeeld voor pannen)
• Om van ruwijzer staal te maken moeten andere stoffen worden toegevoegd 
• en moet het koolstofpercentage worden teruggebracht tot 1,5%
• Dit gebeurt in een andere over waar de koolstof wordt verbrand tot koolstofdioxide

Aan de slag

Lezen en maken 8.3

Maken alle toepassingsvragen!

Vandaag

Nakijken huiswerkvragen 

Instructie par. 8.4

Nakijken

Nakijken huiswerkvragen (zelfstandig!)

Noteer je vragen!

Aluminium uit aluminiumerts(=bauxiet)

Aluminium heeft een kleine dichtheid en is toch redelijk sterk hierdoor is het een veel gebruikt metaal. 
Je haalt aluminium uit het erts (bauxiet heeft +_ 50 % aluminiumoxide) en dat laat je smelten, via elektrolyse ontleden en het aluminum aftappen 

aluminium productie

aluminium productie

Electrolyse

Aluminiumoxide wordt gesmolten, want je kunt het niet oplossen.

Bij de positieve elektrode (van grafiet) ontstaat zuurstof

Bij de negatieve elektrode ontstaat aluminium

Hiervoor is veel energie nodig

O​2​​(g)

Al(l)

Al​2​​O​3​​(l)

Al(l)

O​2​​(g)

Al​2​​O​3​​(l)

Recycling van aluminium

Naast aluminium zijn ook andere metalen herbruikbaar

• Je kunt aluminium eindeloos omsmelten
• Aluminium behoudt altijd zijn waarde
• Productie van aluminium kost meer energie dan recycling
• Hergebruik van aluminium levert 95% energiebesparing op.

Grondstoffen raken uitgeput. Koper wordt bijvoorbeeld steeds duurder, omdat er nog maar voor 35 jaar kopererts te winnen is.

Aan de slag

Maak de volgende vragen:

58, 59 en 60!