MH2 - H8 Les 4: Schaallijn

• Wiskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

H8 Les 4: Schaallijn

Na deze les:

• Weet je wat een schaallijn is.
  
• Kun je de schaal berekenen die bij een schaallijn hoort.
• Kun je een tekening op schaal maken.

Je weet al:

• Hoe je lengte-eenheden omrekent.
  
• Wat schaal is.
• Hoe je de schaal berekent.

Schaallijn

Op veel kaarten staan schaallijnen.
 Met een schaallijn kun je de werkelijke afstand op kaarten bepalen.

 

Bij deze schaallijn staat 10 km. Iets wat op de kaart net zo lang is als de schaallijn, is dus in werkelijkheid 10 km lang.

De schaallijn is in 4 stukjes verdeeld. Ieder stukje is dus 2,5 km.

Beeldscherm

Op een beeldscherm heb je niets aan een aanduiding als 1 : 50.000. 

De maker van de kaart kan namelijk niet weten hoe groot het beeldscherm is, waarmee de kaart bekeken wordt en welke instellingen het beeldscherm heeft. Wat op de ene monitor 1 cm groot is, is op een andere misschien wel 3 cm groot. 

Daarom zie je bij plattegronden op internet vaak een schaallijn die aangeeft hoe groot de afstanden in werkelijkheid zijn. De grootte van het beeldscherm doet er dan niet toe. 

Als je in- of uitzoomt, veranderen de waarden bij de schaallijn. 

Probeer maar eens met Google Maps.

Schaal en schaallijn

S

Deze schaallijn is 5 cm lang. 

Welke schaal hoort hierbij?

Eerst omrekenen naar cm: 50 km = 500 000 cm

Hoeveel cm is 1 cm in werkelijkheid?  500 000 : 5 = 100 000

Schaal 1 : 100 000

Tekenen op schaal

Als je iets op schaal tekent, dan deel je alle afmetingen in de werkelijkheid door de gegeven schaal.

Voorbeeld

Mijn bureaublad  is 160 cm lang en 90 cm breed.

Ik teken het blad na op schaal 1 : 20

De maten op de tekening zijn:

lengte = 160 : 20 = 8 cm    en     diepte = 90 : 20 = 4,5 cm

Hiernaast zie je het centrum van Deventer. De schaal is aangegeven door een schaallijn. 

Wat is de afstand tussen de Dikke Van Dale (in het midden) en Cucina Italia (rechtsboven) in werkelijkheid?

1. 240 m
2. 2,4 km
3. 200 m
4. 2 km

Uitleg

De schaallijn is 1 cm lang. Dus 1 cm op de kaart is 50 m in werkelijkheid.

Ik meet 4 cm afstand tussen de Dikke van Dale en Cucina Italia.

Hemelsbreed is de afstand dus 4 x 50 = 200 m.

Volgens de vuistregel is de afstand over de weg 1,2 keer zo lang.

De afstand tussen de Dikke van Dale en Cucina Italia is in werkelijkheid dus 1,2 x 200 = 240 meter.

Antwoord A was het goede antwoord. 

Stel dat de schaallijn hiernaast 8 cm lang is. Welke schaal is dan gebruikt?

1. 1 : 2,5
2. 1 : 25
3. 1 : 1600
4. 1 : 2500

Ik kan een schaallijn gebruiken om de werkelijke afstanden op een kaart te berekenen.

1. Ja.
2. Ja, maar ik moet nog wel oefenen.
3. Nee, ik heb nog wat hulp nodig.
4. Nee, ik begrijp er eigenlijk nog niets van.

Ik kan de schaal van een schaallijn berekenen.

1. Ja.
2. Ja, maar ik moet nog wel oefenen.
3. Nee, ik heb nog wat hulp nodig.
4. Nee, ik begrijp er eigenlijk nog niets van.

Ik kan een tekening op schaal maken.

1. Ja.
2. Ja, maar ik moet nog wel oefenen.
3. Nee, ik heb nog wat hulp nodig.
4. Nee, ik begrijp er eigenlijk nog niets van.