19.3 Energieproductie zonder zuurstof

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

19.3 Energieproductie zonder zuurstof

Biologie olympiade

Maandag 18 december 7e en 8e uur

Prijsjes voor iedere jaarlaag

Binas en gewone rekenmachine

Eeuwige roem

Wat snap je al voor het CE biologie …

Laat je uitdagen!

Vul nu Anaerobe dissimilatie in

Van het invulformulier dus 

met behulp van 

BINAS 68B GRIJS

Anaerobe dissimilatie of …gisting…

Waar precies vindt dit plaats in de cel? ....Cytoplasma.....

Er is wel / geen zuurstof aanwezig.

Welke stof wordt er omgezet? .glucose......

Wat is het eindproduct? Pyrodruivezuur en dat wordt omgezet in melkzuur of alcohol

Hoeveel ATP levert de anaerobe dissimilatie netto op? ..2.....ATP

Hoeveel NADH levert de dissimilatie op? .....2..... NADH

Hoe raakt NADH de H+ ionen weer kwijt? Melkzure gisting

1. melkzuurbacteriën

2. dwarsgestreepte spieren bij gewervelden

NADH levert H+ ionen af aan melkzuur

Hoe raakt NADH de H+ ionen weer kwijt? Alcoholische gisting

1.sommige schimmels (gisten)

2. bacteriën en kiemende zaden

NADH levert H+ ionen af aan ethanol

Bijproduct: CO2

90A Energiebronnen in spier

1. ATP

2. CP

3. anaerobe dissimilatie

4. aerobe dissimilatie 

En bij de 100 m sprint?

Wat is het 'voordeel' van anaerobe dissimilatie gedurende de eerste 30 seconden van inspanning?

1. anaerobe dissimilatie levert per molecuul glucose meer energie (dan aerobe)
2. Het duurt even om zuurstof aan te voeren naar die spieren
3. anaerobe dissimilatie levert alcohol op!
4. Voor aerobe dissimilatie is eerst activeringsenergie nodig

90A Energiebronnen in spier

1. ATP

2. CP

3. anaerobe dissimilatie

4. aerobe dissimilatie 

2. Creatinefosfaat (CP)

Spiercellen bevatten een voorraad Creatinefosfaat waarvan de fosfaatgroep weer aan ADP gekoppeld kan worden om nieuw ATP te maken: fosfaataccu.

CP + ADP -> C + ATP

90A Energiebronnen in spier

1.  ATP

2. CP

3. anaerobe dissimilatie

4. aerobe dissimilatie 

Creatinefosfaat (CP) en ATP zijn snel op, de accu is dus snel leeg.

Waar haalt een cel dan zijn energie vandaan?

Uit de afbraak van glucose!

Met zuurstof: aeroob, levert 38 ATP maar dan moet er wél zuurstof zijn.

Zonder zuurstof: anaeroob, levert 2 ATP op......

3. Anaerobe dissimilatie

Nieuwe ATP kan de cel snel vrijmaken uit de afbraak van glucose zonder zuurstof.

2 stappen: 

A. Glycolyse 

B. Melkzuurgisting of alcoholische gisting (niet bij mensen)

 Glycolyse (BINAS 68A)(boek bron 18)

Glycolyse 

BINAS 68B

Boek bron 18

Verklaar de vorm van het blauwe vlak in de vorige (en volgende) dia (of bron 18)

1. omhoog: glucose wordt groter. omlaag: glucose wordt kleiner
2. omhoog: levert energie op omlaag: kost energie
3. stap omhoog kost energie, stap omlaag levert energie op
4. omhoog = bruto omlaag = netto

Glycolyse

NAD⁺ en NADH,H⁺

De rol van NAD⁺ is het opnemen van H-atomen in de vorm van een H⁺ en een electron.

Elke NAD⁺ kan 2 H-atomen opnemen, dus 2 H⁺ (protonen) en 2 electronen.

NAD⁺ + 2H⁺ + 2e^- -> NADH,H⁺

Oké, dit was voorkennis

Nog niets nieuws toch? Glycolyse is aeroob of anaeroob hetzelfde!

Nu gaan we kijken wat er met pyrodruivenzuur en NADH,H+ gebeurt als er géén zuurstof is.

 Melkzuurgisting (bron 19 boek)

Melkzuurgisting BINAS 68B

Melkzuurgisting BINAS 68B

       

Deze pijl staat verkeerd om in je boek

Recycling

Bacteriën en gisten

Bij melkzuur-bacteriën eindigt de afbraak

van glucose bij de vorming van melkzuur

(yoghurt, karnemelk).

Gistcellen en kiemende zaden vormen juist

alcohol als eindproduct (bier, wijn).

 Alcoholische gisting

Alcoholgisting BINAS 68B

       

Alcoholgisting BINAS 68B

       

Deze pijl staat verkeerd om in je boek

Dus wat is het doel van de vorming van melkzuur of alcohol bij anaerobe dissimilatie?

1. Dan worden je spieren lekker dronken
2. Anders raakt de voorraad NAD op
3. Dan worden je spieren moe en stop je met de inspanning
4. Voor het overnemen van de H-tjes en elektronen van NADH

Xander krijgt tijdens gym een cijfer voor zijn hinkstapsprong. Om een extra goede sprong te doen neemt hij een enorme lange aanloop. Tijdens zijn lange aanloop en hinkstapsprong vindt in zijn beenspieren anaërobe dissimilatie plaats. Welke van de stoffen alcohol, koolstofdioxide, melkzuur en water komt of komen in deze spieren vrij bij dat proces?

1. Alleen melkzuur
2. Alleen alcohol en koolstofdioxide
3. Alleen koolstofdioxide en water
4. Melkzuur, koolstofdioxide en water

Hoeveel keer meer glucose moleculen heb je nodig bij de anaerobe dissimilatie t.o.v. aerobe dissimilatie voor dezelfde hoeveelheid energie?

1. evenveel moleculen
2. 2x meer glucose
3. 19x meer glucose
4. 38x meer glucose

Na een flinke inspanning wordt ook zuurstof verbruikt om het product van de anaerobe dissimilatie om te zetten.
− Welk product is dit?
− In welk orgaan vindt deze omzetting voornamelijk plaats?

1. glucose dunne darm
2. melkzuur dunne darm
3. glucose lever
4. melkzuur lever

Iemand loopt 100 meter sprint in 15 sec. Bij de sprint wordt de voorraad ATP in zijn beenspieren in ongeveer 2 sec verbruikt. Daarna houdt vooral CP de ATP-conc. nog rond de 6 sec op peil. Vervolgens kan ATP nog gedurende tenminste 32 sec door anaërobe diss. worden vrijgemaakt. Pas na circa 40 sec gaat de aërobe diss. in de beenspieren een belangrijke rol spelen. Bij welke van de onderstaande omzettingen komt de proefpersoon in de laatste seconden van de sprint aan energie in de beenspieren?

1. bij de omzetting van creatine in creatinefosfaat
2. bij de omzetting van glucose in pyrodruivenzuur
3. bij de omzetting van glycogeen in glucose
4. bij de omzetting van pyrodruivenzuur in melkzuur

Had je opdr. 6 van 19.4 al gemaakt ?

1. Ja! En ook al nagekeken!
2. Ja, moet alleen nog even nakijken
3. Wel begonnen, niet af
4. Nee

Opdracht 6 van 19.4

Huiswerk niet af?

Doe dat dan nu. Ook nakijken.

Biologie olympiade

Maandag 18 december 7e en 8e uur

Prijsjes voor iedere jaarlaag

Binas en gewone rekenmachine

Eeuwige roem

Wat snap je al voor het CE biologie …

Laat je uitdagen!