Par 5.1 De vroege middeleeuwen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Het einde van het Romeinse Rijk....

• In  364 n. Chr. werd het Rijk door de keizer in 2 gesplitst
• Het West-Romeinse rijk & het Byzantijnse Rijk
• Nu had iedere helft een eigen keizer
• Zo werd het Rijk makkelijker om te besturen

Het einde van het Romeinse Rijk...

• Er woonden steeds meer Germanen in en om het Romeinse  Rijk 
• Vooral in het westen waren

       er veel aanvallen van de 
       verschillende Germaanse 

       Stammen. 

De vele Germaanse volksverhuizingen.

Germaanse volken/ stammen zoals de Goten, Franken en Alemannen drongen met geweld het rijk binnen. Dit was niet goed voor de stabiliteit van het rijk want overal plunderen en verover de Germanen de Romeinse steden.  Zoals je op het kaartje ziet had vooral het West-Romeinse Rijk hier last van, daarom ging dit deel van her rijk ook zoveel eerder verloren. 

Sommige volken hielpen het Romeinse Rijk ook, die woonden al lang in het Romeinse Rijk.

               Tijdvak 3: Monikken en Ridders

• Middeleeuwen: 500-1500 n. Chr.
• Tijd van Monikken en Ridders: 500-1000 n. Chr.
• Na de oudheid en voor de nieuwe tijd
• Dus in het midden tussen deze periodes

De oudheid varanderd lanzaam in de Middeleeuwen

Val van het West-Romeinse Rijk in 467 n. Chr. 

1453: Val van het Oost-Romeinse rijk.

Dit deel van het Romeinse Rijk bestond nog een stuk langer dan het West-Romeinse Rijk. Hier waren namelijk een stuk minder invallen van de Germanen en werden de grenzen beter beschermd

Een andere naam voor het Oost-Romeinse Rijk is het Byzantijnse Rijk.

 4 september 476: Val West-Romeinse Rijk 

§5.1: Leenheren en leenmannen

In deze paragraaf leer je:

• Hoe Karel de grote een machtige koning en keizer werd over een groot rijk.
• Op welke manier Karel dit grote rijk bestuurde.
• Wat er gebeurde na de dood van Karel.
• Hoe Europa onveilig werd. 

Onrustige tijden in Europa

500-800

• Na de val van het West-Romeinse Rijk ontstonden er veel oorlogen
  
• Reizen was gevaarlijk en de meeste mensen leefden in dorpjes.

• Grote steden, zoals Rome, waren er niet (meer)
  

Het Frankische Rijk

• Germaanse stammen namen oud-Romeinse gebieden over
• De Franken waren een grote Germaanse stam 
• Na 476 stichten ze een koninkrijk in delen van het huidige Frankrijk en België
• De komende eeuwen werd dit rijk steeds groter

Clovis

Clovis of Chlodovech was de eerste koning der Franken die alle Frankische stammen verenigde onder één heerser

Eerste Franken

Ronde de 3e eeuw na Christus begonnen verschillende Germaanse stammen in dit gebied samen te werken in één grotere stam, zij noemde zichzelf de Franken.

Het Frankische Rijk

• In 768 werd Karel de Grote koning van dit rijk
•  Hij breidde het rijk nog een stuk verder uit
• In het jaar 800 wordt hij zelfs door de paus tot keizer uitgeroepen.

Hier is Karel de Grote al koning van de Franken.

Het leenstelsel

• Karel de Grote reisde enorm veel, zo kon hij overal zijn gezag laten zien
• Maar het rijk was te groot om alleen te besturen
• Karel werd geholpen door hertogen en graven
• Karel vertrouwde deze mannen zeer

Het leenstelsel

• Deze graven en hertogen hadden de eed van trouw aan Karel afgelegd, ze zullen hem altijd steunen
• Zijn trouwste edelen kregen als beloning ieder een gebied in leen. 
• Zij mochten dit namens de koning besturen: 
• zij werden zijn leenmannen / vazallen.
• Karel (de koning) was dan de leenheer

Een eed van trouw.

De edelman was na deze eed officeel een leenman (vazal) van de koning.

Het leenstelsel

• Het leen-gebied werd geen eigendom van de leenmannen 
• De leenman mocht wel geld verdienen in dit gebied 
• Ook waren zij verantwoordelijk voor de veiligheid van de burgers in dit gebied
• Dit systeem noemen we het leenstelsel of feodalisme

Ook rechtspreken en zorgen voor militairen voor het leger van de koning

De dood van Karel

• Karel stierf in 814, en laat een groot rijk achter.
• Karel was een goede koning, maar veel van zijn opvolgers niet. 

814: Karel de Grote overleden

Hier zijn wij zijn rijk versierde grafkist, deze staat in Aken (Duitsland). 

Niet erg ver hier vandaan!

Europa werd onveilig

• De leenmannen maakten misbruik van deze zwakke koningen
• Zij behandelde hun leengebied steeds meer als hun eigen bezit
• Ook namen hun zonen dit gebied over na hun dood
• Het leengebied werd erfelijk gemaakt
• Dit mocht eerst niet
• Ook benoemde de leenmannen weer acherleenmannen 

Wat voor persoon zien we hier?

Europa werd onveilig

• Tijdens de 9e & 10e eeuw vielen veel vikingstammen Europa binnen
• Vikingen waren Germanen uit Scandinavië
• Zij waren goed op zee, goede handelaren & goede krijgers! 
• De Vikingen maakte EU onveilig door plunderingen 

Viking aanval op een grote stad...

De belegering van Parijs door de Vikingen in 885.