Perfectum - Imperfectum

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lingua latina!

Om de imperativus af te sluiten: 

De imperativus enkelvoud is:

1. stam van het woord
2. stam van het woord + te
3. praesens 1e pers ev
4. nominativus enkelvoud

De imperativus meervoud is:

1. stam van het woord
2. stam van het woord + te
3. praesens 1e pers ev
4. nominativus enkelvoud

Hoe vertaal je de imperativus?

1. ik roep
2. roepen
3. roep!
4. roept!

Les 10 

Wat ga je in les 10 leren?

Praesens (pr): tegenwoordige tijd

Imperfectum (impf): (e)ba: ik riep

Perfectum (pf): pf-stam: ik heb geroepen/ ik riep

praesens

imperfectum

perfectum

Praesens

iets dat 'nu' gebeurt

Pikachu loopt en steekt zijn neus in de lucht

Imperfectum

iets dat langere tijd bezig is

achtergrondinformatie

Terwijl de leerlingen bezig waren met schrijven,

Perfectum

iets dat is voltooid

een stap in het verhaal

maakte meflauw Streekstra een flauwe grap 

imperfectum

voca-ba-m - ik riep

voca-ba-s

voca-ba-t

voca-ba-mus

voca-ba-tis

voca-ba-nt

imperfectum

audi-eba-m - ik hoorde

audi-eba-s

audi-eba-t

audi-eba-mus

audi-eba-tis

audi-eba-nt

perfectum

a-stam

voca-v-i - ik riep/heb geroepen

voca-v-isti

voca-v-it

voca-v-imus

voca-v-istis

voca-v-erunt

perfectum

& i-stam

audi-v-i:ik hoorde/hebgehoord

audi-v-isti

audi-v-it

audi-v-imus

audi-v-istis

audi-v-erunt

Vertaal de volgende vormen:
narravimus
fugiebam
geris

Praesens

Imperfectum

Perfectum

vides

celebravit

stabant

addebat

salutant

vetabant

oravit

nuntiamus

sum

fluebat

vendebat

dormiverunt

audivi

Maak zelf:
- 2e pers ev pr van audire
- 3e pers mv impf van clamare
- 1e pers mv pf van spectare

Nu en voor volgende les:

vert. les 10 t/m r. 5 (sol ardebat)

Salvete omnes!

leren woorden les 8

Zoek een afbeelding op van een dier dat bij het imperfectum hoort

Het perfectum heeft de uitgangen
i, isti, it, imus, istis, erunt

1. Klopt!
2. Fout!

Het imperfectum vertaal je met 'ik riep'

1. Klopt!
2. Fout!

Het perfectum vertaal je met 'ik riep' OF 'ik heb geroepen'

1. Klopt!
2. Fout!

Praesens

Imperfectum

Perfectum

vides

celebravit

stabant

addebat

salutant

vetabant

oravit

nuntiamus

sum

fluebat

vendebat

dormiverunt

audivi

Nu: tekst 10 bespreken

Quattro amici, Gaius et Marcus et Quintus et Publius, amphitheatrum intraverunt

1. De vier vrienden (G., M., Q., en P.) komen het amphitheatrum binnen
2. De vier vrienden (G., M., Q., en P.) kwamen het amphitheatrum binnen
3. :D
4. De vier vrienden (G., M., Q., en P.) zijn het amphitheatrum binnengekomen

Mox inter spectatores pueri sedebant.

1. Spoedig zaten de jongens tussen de toeschouwers.
2. Spoedig zitten de jongens tussen de toeschouwers.
3. :D..
4. Spoedig hebben de jongens tussen de toeschouwers gezeten.

Ubique homines caveam intrabant: pueri et viri, feminae et puellae.

1. Overal kwamen mensen de ruimte binnen: j, m, v, en m.
2. Overal zijn mensen de ruimte binnengekomen: j, m, v, en m.
3. :D....
4. Overal komen mensen de ruimte binnen: j, m, v, en m.

Sol ardebat.

1. De zon schijnt.
2. De zon heeft geschenen.
3. De zon scheen.
4. :D..........

Kan je de betekenis van de volgende twee zinnen ook afleiden?

Pueri aquam bibebant et initium spectaculi exspectabant.

1. De jongens drinken water en wachten op het begin van het spekt.
2. De jongens hebben water gedronken en wachten op het begin van het spekt.
3. De jongens dronken water en wachten op het begin van het spekt.
4. De jongens dronken water en wachtten op het begin van het spekt.

Tandem tubas audiverunt.

1. Eindelijk hoorden ze trompetten.
2. Eindelijk hebben ze trompetten gehoord.
3. Eindelijk horen ze trompetten.
4. :D..........................

Geef aan de hand van de stemming van Pikachu aan hoe goed je het preas/pf/impf begrijpt

1. 
2. 

Schrijf op: 

het rijtje (dus 1e pers ev, 2e pers ev, 3e pers ev, 1e pers mv, 2e pers mv en 3e pers mv) 

van het praesens, impf en pf

 van het woord 'vocare' 

Antwoorden. Had je alles goed? Fortnite dansje!

praesens:

voco, vocas, vocat, vocamus, vocatis, vocant

imperfectum:

vocabam, vocabas, vocabat, vocabamus, vocabatis, vocabant

perfectum:

vocavi, vocavisti, vocavit, vocavimus, vocavistis, vocaverunt

Lezen p. 42 

Wie/wat zou je willen zijn?

1. Keizer
2. Gladiator
3. Toeschouwer
4. Leeuw

Woorden leren les 8 + 9 

Salvete omnes!

SO woorden 1,3,5,8

Les 10: wat was er ook alweer gebeurd?

Quattuor amici, Gaius et Marcus et Quintus et

 Publius, amphitheatrum intraverunt. Mox inter

 spectatores pueri sedebant. Ubique homines

 caveam intrabant: pueri et viri, feminae et puellae.

Bespr. volgende regels:

5. Sol ardebat. Ideo super caveam velaria pendebant

 et spectatoribus umbram praebebant. Servi vinum

 et aquam vendebant. Pueri aquam bibebant et

 initium spectaculi exspectabant. Tandem tubas  audiverunt.

Primum gladiatorum agmen arenam intravit.

 ‘Ecce, Cornacem video!’ Gaius clamavit, ‘Ubi

 Celadum videtis, Quinte et Publi?’

Primum gladiatorum agmen arenam intravit

intravit is:

1. pr
2. pf
3. impf

‘Ecce, Cornacem video!’

video is:

1. pr
2. pf
3. impf

Gaius clamavit, ‘Ubi Celadum videtis, Quinte et Publi?’

clamavit is:

1. pr
2. pf
3. impf

Gaius clamavit, ‘Ubi Celadum videtis, Quinte et Publi?’

videtis is:

1. pr
2. pf
3. impf

Les 10 

Primum gladiatorum agmen arenam intravit.

'Ecce, Cornacem video!' Gaius clamavit, 'Ubi Celadum videtis, 

Quinte en Publi?' Quintus Celadum digito demonstravit:

 'ibi est Celadus: non longe a Cornace procedit. 

Gladium et scutum gerit. Nonne  vides?'

Les 10: Nu vert. t/m r. 18

Mox gladiatores ante tribunal Caesaris stabant. 

Caesarem salutaverunt: 

‘Ave Caesar, morituri te salutant!’ 

Interea spectatores  plaudebant et exsultabant.

Salvete omnes!

Deze les: 

 - herhalen grammatica tot nu toe

- Hades