Hygienisch,veilig en ergonomisch werken

• Zelfzorg
• MBO
• Studiejaar 1

Hygienisch,veilig en ergonomisch werken

Thema 6

Leerdoelen:Thema 6 ;22

• Aan het einde van de les heb je kennis opgedaan over Hygiëne en infectie 
• Voedingshygiëne
• Voedselinfecties voorkomen
• Voedselvergiftiging
• Termen : kruisbesmetting, incubatietijd, huishoudelijke hygiëne

Programma

• Theorie Thieme Meulenhoff Persoonlijke zorg .
• Theorie les infectieleer/filmpje Arjen lubach 
• Zelfstandig werken

Wat is een infectie?

- Een ontsteking is de reactie van je lichaam op een infectie.

- Bij een infectie zijn ziekteverwekkende micro-organismen je lichaam binnengedrongen die zich vermenigvuldigen en een ontsteking veroorzaken.

- Bekende infecties zijn; urineweginfectie, keelontsteking, longontsteking, buikgriep en sommige SOA’s

- Infecties kunnen in principe overal in je lichaam ontstaan.

- Infectieuze micro-organismen kunnen zich onder andere verspreiden door water, voedsel, insectenbeten, handen schudden, niezen en hoesten of seksueel contact.

- Symptomen verschillen per infectie. Algemene symptomen van een infectie zijn; roodheid, zwelling, warmte en pijn.

Wat is een besmetting

Wat is een infectieziekte?

1. Een ziekte die meestal niet overgaat en die niet verslechtert of verbetert. Je moet ermee leren omgaan.
2. Een ziekte waarvan de symptomen steeds erger worden; je krijgt er steeds meer last van.
3. Een ziekte die ontstaat doordat het eigen afweersysteem de lichaamscellen kapotmaakt.
4. is een ziekte die wordt veroorzaakt door schadelijke micro-organismen die het lichaam zijn binnengedrongen

Ziekten en aandoeningen kunnen veel verschillende oorzaken hebben, maar er zijn twee hoofdgroepen: inwendige en uitwendige oorzaken.

Ziekten en aandoeningen met inwendige oorzaken zijn bijvoorbeeld:

- ziekten en aandoeningen door een bepaalde erfelijke aanleg; 

- aangeboren ziekten; is een ziekte die voor, tijdens of vlak na geboorte is ontstaan.

- auto-immuunziekten: Er is sprake van een auto-immuunziekte als het lichaam eigen lichaamscellen gaat afbreken alsof ze lichaamsvreemd zijn.

Bij uitwendige oorzaken zijn invloeden van buitenaf de oorzaak van ziekten en aandoeningen. Er zijn veel verschillende oorzaken mogelijk:

- mechanisch: geweld op het lichaam, bijvoorbeeld door een verkeersongeval; 

- hoge of lage temperaturen (verbranding, bevriezing); 

- leefstijl, zoals roken, alcohol, drugs, te weinig bewegen, ongezond eten, onveilig vrijen; 

- micro-organismen, kunnen infectieziekten veroorzaken door bijvoorbeeld een virus of bacterie; 

- macro-organismen, zoals hoofdluis, aarsmade en spoelworm.

Een infectieziekte is een ziekte veroorzaakt door schadelijke micro-organismen (ziekteverwekkers) die het lichaam zijn binnengedrongen

Micro-organismen zijn levende wezentjes (organismen), zoals bacteriën, virussen en schimmels, die je alleen met een microscoop of vergrootglas kunt zien.
Van de meeste micro-organismen word je niet ziek, zij zijn juist nuttig.
Macro-organismen zijn organismen die je met het blote oog kunt zien

Een bacterie is een zeer klein eencellig levend micro-organisme dat zich vermenigvuldigd door celdeling.         bacteriële infecties kun je met antibiotica bestrijden

Een virus is een zeer klein organisme (kleiner dan een bacterie) dat zich niet zelfstandig kan voortplanten.          Virus infecties kun je niet met antibiotica bestrijden.

Er zijn vier manieren waarop micro-organisme ons lichaam binnen dringen:

- Via de luchtwegen. Als er in de lucht micro-organismen zweven, kun je die inademen. Het is bekend dat een verkouden persoon door niezen en hoesten virussen in de lucht brengt. Een ander ademt deze lucht met virussen in en kan zo ook een verkoudheid oplopen.  

- Via de huid en slijmvliezen. De huid en de slijmvliezen hebben als taak het lichaam te beschermen, bijvoorbeeld tegen het binnendringen van micro-organismen. Bij een beschadigde huid (een wond) kunnen ziekmakende micro-organismen het lichaam binnendringen.

- Via het maag-darmkanaal. Door het eten of drinken van besmette waren kun je ziek worden.

- Via het bloed. Als besmet bloed in contact komt met een gezond persoon, kan die persoon ook ziek worden. Er is dan sprake van bloed-bloedcontact. Voorbeelden daarvan zijn je prikken aan een gebruikte injectienaald en seksueel contact.

Micro-organismen

• bacteriën: bij 7-55 graden, delen 1 keer per 20 minuten. voldoende voedsel, vocht, neutraal millieu, zuurstof. 

• schimmels: zichtbaar, voeding nodig, kunnen ook verspreiden bij lage temperatuur.

• gisten: veel nuttige (alcohol, brood rijzen)

• virussen: griep, infecties. Op voedsel, mens tot mens. Daarom: voorkomen!

• protozoa, algen en wieren: Dierlijk organisme. Parasieten

Nuttige MO: yoghurt, darmflora, compost

Schadelijke MO: Salmonella, (e-)coli, staphylococcen, listeria. Veroorzaken ziekte

Verzorgingsaandachtspunten

Handen wassen

Gebruik eigen toiletartikelen

Maak leefruimten regelmatig schoon

Draag handschoenen bij contact met lichaamsvocht

Kijk uit met rauw voedsel

Groenten/fruit goed wassen

Huisdieren kunnen infecties overbrengen

Bij hoesten/niezen: hoofd afwenden en: in de elleboog 

Infectie cyclus:

De incubatietijd van een ziekte is de tijd tussen de besmetting met ziekteverwekkers en het uitbreken van ziekte die daarvan het gevolg is.

1. bacterien, virussen, parasieten

2. Plaats waar de micro-organisme zich bevind. Dit kan zijn in of op mensen en dieren maar ook in de omgeving, zoals besmet voedsel of in de lucht

3. via de huid, de longen, blaas, darmen

4. loopt via contact via de lucht, of via insecten of andere dieren

5. de plaats waar de micro-organisme het lichaam binnen treed. Dit kunnen de luchtwegen, het maag-darmkanaal en slijmvliezen zijn

6. De gevoeligheid is afhankelijk van iemands aanleg en afweer

LET OP:

Een besmetting is het overgaan van ziektekiemen, de overdracht van ziekte op iemand anders. Een besmetting kan zonder infectie verlopen bij iemand met voldoende weerstand.

Een infectie is een besmetting met ziektekiemen, die zich vermeerderen. Het lichaam reageert hierop met een afweerreactie. Een infectie kan ontstaan als iemand kwetsbaar is of als er veel of zeer agressieve ziekteverwekkers het lichaam binnentreden.

Een ontsteking is een reactie in je lichaam op een prikkel van buiten of schade aan het weefsel. De beschadiging kan ontstaan door een scherp voorwerp, een infectie met ziekteverwekkers, giftige/irriterende stoffen of een stoornis in de reactie van je afweersysteem.

Het lichaam verdedigt zich op verschillende manieren tegen ziekteverwekkers. Een belangrijke taak is weggelegd voor het immuunsysteem.

Het immuunsysteem (afweersysteem) is het verdedigingsmechanisme van het menselijk lichaam dat bestaat uit een algemene weerstand (weerstand tegen ‘alle’ ziekten) en een specifieke weerstand (weerstand tegen een bepaalde ziekte).

Een gezond lichaam beschikt over een slim afweersysteem dat voor een specifieke bescherming zorgt, de specifieke weerstand. Dit houdt in dat het lichaam gericht antistoffen (antilichamen) aanmaakt tegen een bepaalde ziekte na infectie met of vaccinatie tegen deze ziekte. Deze antistoffen worden ook wel immuunstoffen genoemd. 

Je lichaam kan zelf antistoffen maken maar kan ook hulp krijgen van een inenting.  (denk aan de griepprik)

Als je gezond leeft dan creëer je zelf een algemene weerstand. 

Chronische ziekte: 
Een chronische ziekte gaat meestal niet over. Behandeling is meestal gericht op het verlichten van klachten en het leren leven met de ziekte. Een voorbeeld van een chronische ziekte is diabetes mellitus. 

Progressieve ziekte:
zijn chronisch. Bijzonder is dat de klachten steeds erger worden. Voorbeelden van progressieve ziektes zijn ALS en dementie. 

Degeneratieve ziektes:
ontstaan doordat het lichaam 'verslijt'. Dit gebeurt bij het ouder worden, maar kan ook ontstaan door verwaarlozing van het lichaam, bijvoorbeeld bij eetstoornissen waarbij het lichaam structureel te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt. Voorbeeld van degeneratieve ziekte is osteoporose (botontkalking) 

Auto-immuunziektes:
zijn ziektes die ontstaan wanneer het afweersysteem (immuunsysteem) van het lichaam de eigen lichaamscellen aantast. Normaal valt het afweersysteem alleen lichaamsvreemde cellen aan, zoals ziekteverwekkers, bij een auto-immuunziekte gaat er dus iets verkeerd. Voorbeelden van auto-immuunziektes zijn MS (de uitlopers van de zenuwcellen naar de spieren worden aangetast) en diabetes mellitus (de Eilandjes van Langerhans op de alvleesklier die insuline produceren worden aangetast).

Zelfstandig werken

Bestudeer Thieme Meulenhoff Thema 6  

blz 296-328. Maak de opdrachten van thema 6 : 22 en 23

Bekijk de video van Arjen Lubach over vaccinatie

https://www.youtube.com/watch?v=JUx-kdbKQys