(havo/vwo3) H7 Het Aralmeer wordt de Aralwoestijn paragraaf 4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Planning:

• Introductie
• Uitleg: paragraaf 4 H7  het aralmeer + B115, B187
  
• maken opdracht 2 t/m 5
  
• nabespreken paragraaf 4
  
• afsluiting

aan het einde van de les kan/weet je:

• De economische situatie rond het meer voor 1960
• hoe en waarom het meer is verdwenen
• de gevolgen van de aantasting van het meer
• de toekomst van het meer

uitleg/aantekeningen

vroeger

Kenmerken van het Aralmeer:

• Oezbekistan en Kazachstan.
• tot 1960: binnenzee zo groot  als de Benelux.
• woestijnklimaat > veel verdamping en weinig neerslag
• afhankelijk watertoevoer Syr Darja en Amu Darja

Leefomstandigheden rond Aralmeer waren goed:

• visvangst en jacht leverden voldoende geld op
• geïrrigeerde landbouw - natuurgebied
  

katoenteelt

De Sovjetunie besloot het water van de Syr Darja en de Amu Darja af te tappen voor de bevloeiing van grote katoenbedrijven.

• Sterke groei geïrrigeerd oppervlak
  
• Lekkages en verdamping tijdens toevoer irrigatiewater.
• Gevolgen: 
• Amu Darja: helemaal droog 
• Syr Darja: zeer lage waterstand
  

rampzalige gevolgen

De verminderde waterafvoer had grote gevolgen voor het Aralmeer:

• De zeespiegel daalde flink
• 10% van vroegere omvang
  

rampzalige gevolgen

De verminderde waterafvoer had grote gevolgen voor het Aralmeer:

• Vissersstadjes > woestijnstadjes
  

rampzalige gevolgen

• De verminderde waterafvoer had grote gevolgen voor het Aralmeer:
  
• Restanten van bestrijdingsmiddelen, kunstmest en chemicaliën van de katoenteelt kwamen terecht:
• in het grond- en drinkwater
• op de opgedroogde zoutbodem  >verspreid door de wind
  

rampzalige gevolgen

• De giftige stoffen hebben ernstige gevolgen voor de gezondheid van de bevolking.
  
• Door zout- en gifstoffen is de grond ongeschikt voor landbouw. >voedseltekorten
  
• Door toename zoutgehalte flinke afname visvangst.
  
• Klimaatverandering door verdwijnen matigende invloed zee:
• langere, koudere winters - hetere zomers - korter groeiseizoen en meer verdamping

Hoe nu verder?

Er is niet zo veel meer over van de grote binnenzee.
1986: noordelijk en zuidelijk deel
Noordelijke deel lijkt gered door aanleg stuwdam:

• gestegen waterpeil
• groter oppervlak
• nieuwe vissoorten
  

Hoe nu verder?

Er is niet zo veel meer over van de grote binnenzee.

• 2003: het zuidelijke deel splitst zich: diep deel in het westen, ondiep deel in het oosten
• Oostelijke deel is verloren.
• Westelijke deel is misschien nog te redden

zelfstandig werken

lezen paragraaf 4 H7 het arlameer + B115, B187
maken opdracht 2 t/m 9 

gebruik hierbij:

• tekstboek blz. 122/123
  
• werkboek blz. 55
  

stoplicht: Rood = stil lezen en werken. Oranje = fluisteren als je wilt overleggen. Groen = normaal praat niveau met werken

herhalen/nabespreken