Samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Samenstellingen

Tussenletter, -e-, -en- of geen tussenletter?

Lesdoel

Ik kan samenstellingen op de juiste manier spellen.

Regel tussenletter(s) -en-

Als het eerste woord alleen een meervoud heeft op -en:

bananenschil, paardensport

Regel tussenletter(s) -e-

1. Als het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is: zonnecel

2. Als het eerste woord een versterkende betekenis heeft: reuzegroot

3. Als het eerste woord (ook) een meervoud heeft op -s: gemeenteraad

4. Als het woord geen meervoud kent: rijstepap

5. Als het eerste woord geen zelfstandig naamwoord is: huilebalk

Regel tussenletter(s) -S-

Als je de -s- hoort en als de -s- in dezelfde soort samenstellingen ook voorkomt:

                              

mijnwerkerslamp   ->    mijnwerkersstaking

Opdracht 5 

blz. 365

Volgt nu ...

Wat is juist?

1. gedachtegang
2. gedachtengang

gedachtegang

gedachte – heeft een meervoud op -s en op -n

Wat is juist?

1. paardedeken
2. paardendeken

Wat is juist?

1. aspergevelden
2. aspergesvelden
3. aspergenvelden

Wat is juist?

1. wiegelied
2. wiegenlied

wiegelied

wiege – het eerste deel is een werkwoordsvorm

werkwoord wiegen

Wat is juist?

1. zonnestraal
2. zonnenstraal

zonnestraal

zonne – het eerste deel komt alleen in het enkelvoud voor

zon

Wat is juist?

1. tomatesoep
2. tomatensoep

Wat is juist?

1. lachebekje
2. lachenbekje

Wat is juist?

1. reuzeleuk
2. reuzenleuk

reuzeleuk

reuze – het eerste deel is een versterkend woord

Wat is juist?

1. huizeverkoop
2. huizenverkoop

Wat is juist?

1. roggekoeken
2. roggenkoeken

Wat is juist?

1. boereslim
2. boerenslim

boerenslim

boeren – het eerste deel van de samenstelling heeft een meervoud op -en

Wat is juist?

1. zwanezang
2. zwanenzang

Maak nu zelf opdracht 6 en 7

blz. 366

alleen of in tweetallen

Klaar? Haal de antwoorden bij mij op en kijk zelf na.