Les 19 - §5.2 Crisis tijdens de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

5.2 Crisis tijdens de Koude Oorlog

Oostblok

Westblok

IJzeren Gordijn

Berlijnse Muur

Communisme 

Kapitalisme 

Warschaupact

Berlijnse Muur

IJzeren Gordijn

Stalin

Eenpartijstaat

DDR

BRD

NAVO

Planeconomie

Vrije markt

Democratie

Dictator

Chroesjtsjov

Truman

Vrijheid

Gelijkheid

Marx

0

Planning

Lesuur 1

•  Hongaarse opstand + Praagse Lente

Lesuur 2

• Berlijnse Muur

Lesuur 3

• Einde Koude Oorlog

Lesuur 4

• Verwerken

Leerdoelen: je leert...

• de nieuwe machtsverhoudingen tussen de Verenigde Staten (het Westen/kapitalisme) en de Sovjet-Unie (het Oostblok/communisme) herkennen en beschrijven.
• enkele gebeurtenissen uit de Koude Oorlog en het einde van de Koude Oorlog in relatie tot wapenwedloop en hervormingspolitiek herkennen en beschrijven.

Werken met LessonUp

Aantekening voor het examen

Opdracht

Meer informatie

Bronnen

Je mag je device gebruiken

Je mag samenwerken

Je moet je oortjes gebruiken

Je werkt zelfstandig

Examenvraag

Je werkt in stilte

Wapenwedloop

Er ontstond tijdens de Koude Oorlog een wapenwedloop, dit zorgde voor wederzijdse afschrikking.

• 1953 Stalin stierf: Chroesjtsjov is zijn opvolger
• Vond terreur en persoonsverheerlijking van Stalin fout en maakte daar een einde aan.

Hongaarse Opstand 1956

• In Hongarije hoopte men net als in SU dat er nu een minder streng bestuur zou komen.
• Er kwam inderdaad een nieuwe leider die minder streng communistisch was.
• Nu wilde ze ook minder afhankelijk zijn van de SU. Dat accepteerde de SU niet
• 30.OOO SU soldaten vielen hoofdstad Budapest binnen en sloegen de opstand neer. Duizenden Hongaren stierven.

schooltv.nl

Praagse Lente 1968

• 1968 – Dubcek leider van Tsjechoslowakije
• Wilde een communisme met geen terreur, censuur en onderdrukking in zijn land
• Mensen in dit land werden ook steeds kritischer op het communisme: gevolg demonstraties en protesten
• SU greep na een half jaar in met zijn leger: Dubcek werd vervangen door een stengere communist

Wat zijn de overeenkomsten tussen de Hongaarse Opstand en de Praagse Lente?

schooltv.nl

schooltv.nl

Berlijnse Muur

• 1961: de bouw van de Berlijnse Muur => steeds meer Oost-Duitsers (Ossies) vluchtten naar het westen via West-Berlijn (3 miljoen!).

Cubacrisis

• 1962 de Cubacrisis => Chroesjtsjov (SU) liet kernrakketten plaatsen op het communistische Cuba gericht op de VS 
• Chroesjtsjov (SU) haalde de kernrakketten weg + Kennedy (VS) deed dat ook in Turkije.

Einde van de Koude Oorlog

1985: nieuwe leider  Gorbatsjov

• Perestrojka (hervormen van de economie)
  
• Glasnost (kritiek mogen uiten op de regering)
  

1989: ijzeren gordijn wordt op plekken geopend

1989:  Berlijnse muur valt

1990: Duitsland wordt weer 1 land

1991: Sovjet-unie valt en wordt Rusland

Is de Koude Oorlog afgelopen? Waarom wel/niet?

Sleep de woorden naar de juiste kolom:

Hierna: uitleg Cuba-crisis

Het Warschau-pact

De NAVO

satellietstaten

Oostblok

BRD

DDR

Het Westen

Kapitalisme

Vrijemarkteconomie

Hongaarse Opstand

Praagse Lente

Blokkade van Berlijn

Oprichting NAVO

Oprichting Warschaupact

Hongaarse opstand

Berlijnse muur

Cuba crisis

Praagse Lente

De beroemde film The Sound of Music gaat over het leven van de Oostenrijkse kapitein Von Trapp en zijn gezin.

Hieronder staan vier gebeurtenissen uit het leven van Von Trapp. Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

3

2

1

4

Gorbatsjov komt aan de macht.

De DDR 

wordt gesticht.

De Berlijnse Muur 

wordt gebouwd.

De Praagse lente wordt beëindigd.

Hieronder staan omschrijvingen van conflicten tijdens

de Koude oorlog. 

.  

Hieronder staan de namen vande conflicten

Let op! Er blijft één conflict over

De weg-, spoor- en binnenvaartverbindingen tussen de westelijke bezettingszones van Duitsland en West-Berlijn werd door de Sovjet-Unie afgesloten.

Door de gespannen situatie van de Koude Oorlog had de Sovjet-Unie besloten om kernraketten op te stellen. Deze plaatsing was mede een reactie op de plaatsing van raketten in Italië en Turkije door de VS. 

Naam die men geeft aan de periode in de Tsjecho-Slowaakse geschiedenis  in 1968, toen Alexander Dubček het communistische Tsjecho-Slowakije een meer gematigde koers uitstuurde. Er kwam een einde aan door troepen van het  Warschaupact. 

Dit was een massale volksopstand die duurde van 23 oktober tot 10 november 1956. De opstand ontstond spontaan en was gericht tegen het stalinistische bewind in het land

Berlijnse muur

Hongaarse Opstand

Blokkade van Berlijn

Cuba crisis

Praagse Lente

Wat was de aanleiding voor de bouw van de Berlijnse Muur in 1961?

1. Een dreigende militaire confrontatie tussen de VS en de SU
2. Een grootschalige opstand van de West-Berlijnse bevolking
3. Een economische boycot van West-Berlijn door Oost-Duitsland
4. Steeds meer Oost-Duitsers vluchtten naar het westen via West-Berlijn

Wat was het doel van het Marshallplan?

1. Het vergroten van de invloedssfeer van de VS in Oost-Europa
2. Landen helpen met wederopbouw en uit handen van het communisme houden
3. Het ondersteunen van de Warschaupact-landen met financiële hulp
4. Het versterken van de economische banden tussen de VS en de SU

Welk land werd lid van de NAVO in 1955?

1. Tsjechië
2. West-Duitsland
3. Polen

Examenvraag

Opdracht

Examenvraag

Examenvraag 2021 - I

Opdracht

Examenvraag

Examenvraag

Opdracht

Je mag je device gebruiken

Je werkt zelfstandig.

Je werkt in stilte

Examenvraag 

Opdracht

Examenvraag

Berlijnse Muur

13 augustus 1961

Waarom een muur?

•  Veel inwoners van Oost-Duitsland willen weg.
  

• De grens (IJzeren Gordijn) tussen Oost- en West-Duitsland is dicht
  

• De grens tussen Oost- en West-Berlijn is wél open
  

• West-Berlijn is volgens de Sovjet-Unie 'de etalage van het kapitalisme'.

Waarom een muur?

• Veel Oost-Berlijners zien het rijke westen en willen weg. Vooral mensen met een hogere opleiding vluchten naar het westen
  

• De Oost-Duitse regering ziet dit als een grote bedreiging voor de toekomst van hun land: Berlijn moet dicht
  

• Vergeet dit ook niet: de Oost-Duitse regering geeft aan dat ze de Muur bouwen om zich tegen het fascistische Westen te beschermen.

Gevolgen

• Bouw van De Berlijnse Muur, augustus 1961
  

• Laatste gat in het IJzeren Gordijn is dicht

• West-Berlijn was wél bereikbaar vanuit West-Duitsland
  

• Vluchtelingenstroom neemt sterk af

• Wel: veel ontsnappingen, vaak met dodelijke afloop...

Vergeet dit ook niet: ontsnappen betekende vaak dat je je familie nooit meer zag.