2024-I tekst 2 en 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

                         2024-I tekst 2 en 3

Vraag 11 - 2 punten

In alinea 3 en 4 komen de begrippen intensief lezen en extensief lezen voorbij.

Geef per begrip aan wat ermee bedoeld wordt in tekst 2.

Noteer beide begrippen en schrijf je antwoord daarachter. 

Vraag 11 - 2 punten

Intensief lezen: steeds (hardop) hetzelfde boek lezen --> 1 punt

Extensief lezen: het ene na het andere boek lezen / veel verschillende boeken/teksten lezen --> 1 punt

 Beoordeel de spelling

Vraag 12 - 1 punt

Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt, gelet op tekst 2?

12. Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

1. boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van samenleven dan oorlogen hebben gedaan.
2. de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan.
3. de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.
4. het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad.

Vraag 13

Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2? 

Vraag 12 

Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat

C de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en

gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan. 

13. “Is lezen nog wel van deze tijd?”
Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2?

1. Het is twijfelachtig of lezen nog van deze tijd is, omdat het lezen in een neerwaartse spiraal terechtgekomen is.
2. Lezen is zeker niet meer van deze tijd, omdat we tegenwoordig veel meer aandacht hebben voor het bewegende beeld van onze schermen.
3. Lezen is zeker wel van deze tijd, omdat het ervoor zorgt dat we kunnen functioneren in een democratische maatschappij.

Vraag 13 - 1 punt

Zie de conclusie in het slot.

C Lezen is zeker wel van deze tijd, omdat het ervoor zorgt dat we kunnen functioneren in een democratische maatschappij. 

14. Wat is het doel van de historische schets in alinea 3 tot en met 5?
Met de historische schets in alinea 3 tot en met 5 wordt getoond dat lezen

1. essentieel is voor het functioneren van een democratie.
2. kan helpen om ons te verhouden tot het verleden.
3. misschien wel leuk is, maar volstrekt uit de tijd.
4. onze kennis van de binnenwereld kan vergroten.

Vraag 15

1. De bewering wordt wel bevestigd
2. De bewering wordt niet bevestigd

Vraag 15 - 1 punt

Deze bewering / Dit beeld wordt wel bevestigd in bron 2, want hoe

jonger de leeftijdsgroep, hoe minder er gelezen wordt / want bij het

totaal aantal / de meeste groepen lezers zie je een afname.

Vraag 15 - 1 punt

Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want in de oudste leeftijdsgroep gaat het lezen niet achteruit.

Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want bron 2 zegt niets over wat er gelezen wordt / want in bron 2 kun je niet zien welk deel gaat over het lezen van boeken.

Deze bewering / Dit beeld wordt niet bevestigd in bron 2, want je kunt niet zien of de neerwaartse spiraal in de toekomst doorzet / want bron 2 is niet actueel. 

Ontduiken bewijslast

Iemand vertelt alleen dat iets zo is, zonder uit te leggen waarom. 

Of: iemand wil in een discussie geen argumenten voor zijn standpunt geven en doet alsof het vanzelfsprekend is.

"Bewijs jij dan maar eens dat het niet zo is!"

Vraag 16 - 2 punten

het ontduiken van de bewijslast --> 1 punt

3 en 5 --> 1 punt

Vraag 17 - 1 punt

In alinea 10 van tekst 2 wordt gesproken over “die nalatigheid”

(regel 172).

Citeer uit alinea 10 het zinsgedeelte waaruit blijkt wat met die nalatigheid

wordt bedoeld. 

Vraag 17 - 1 punt

“(De) desinteresse van de politiek (in literatuur- en taalonderwijs en in

lezen)” (regel 168) 

Vraag 18 - 1 punt

Citeer uit alinea 10 de twee woorden waarin de kritiek van tekst 2 op die

nalatigheid het sterkst tot uitdrukking komt. 

Vraag 18 - 1 punt

“onbegrijpelijk” (regel 170)

“schandalig” (regel 171)

Beide woorden moeten genoemd zijn voor toekenning van het scorepunt.

19. “Misschien kan aan het bestrijden van die nalatigheid een wat
filosofischer argument worden toegevoegd, dat ik nog niet eerder tegenkwam.” (regels 171-175)
Wat houdt dit filosofische argument in?
Dit houdt in dat lezen ons helpt om

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 20 - 1 punt

De titel van tekst 2 is “Lezen is cruciale oefening voor geest én lichaam”.

Wat moeten mensen oefenen voor hun geest, volgens alinea 11 en 12? 

Vraag 20 - 1 punt

concentratie / zich concentreren op een tekst / hun geestelijke activiteit op iets richten 

Niet goed: stilzitten

Vraag 22

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 23

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 24

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 25

Op pagina 11, bij vraag 25 moeten altijd 3 scorepunten worden toegekend, ongeacht of er wel of geen antwoord gegeven is, en ongeacht het gegeven antwoord.

Vraag 26

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 27

“Lezen lukt vaak alleen in alle rust en stilte. Kom daar eens om in deze tijd.” (regels 85-87)

Welke constatering over “deze tijd” is af te leiden uit bovenstaand citaat? 

Vraag 27

Er is weinig rust en stilte (om te lezen). / Deze tijd is niet rustig.

 Beoordeel de spelling. 

Vraag 28

“Wat heeft dat ‘lastige lezen’ meer te bieden dan kijken?” (regels 97-99)

Wat is het antwoord op deze vraag, volgens tekst 3?

Geef antwoord in één of meer volledige zinnen.

Vraag 28

(Dat lastige) lezen / (Alleen) (het lezen van) een roman biedt je de mogelijkheid om je te verplaatsen in (de gedachten en gevoelens van / de hoofden van) anderen/personages.

 

Beoordeel de spelling en grammatica. 

Vraag 29

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 30 - 2 punten

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 32

Tijdens het lezen merk je op dat het begrip “geestelijke […] oefening” uit tekst 2 (regels 202-203) inhoudelijk overeenkomt met een zin in alinea 5 tot en met 8 van tekst 3.

Citeer deze zin uit tekst 3. 

Vraag 32

(Lezen vraagt nogal wat inspanning van de lezer:) geconcentreerde aandacht en het transformeren van een wereld in woorden tot een verhaal.” (regels 64-68, tekst 3)

OF

“Je moet het verhaal zelf oproepen in je hoofd.” (regels 68-69, tekst 3) 

Vraag 33

Het begrip “geestelijke oefening” komt ook in andere bewoordingen voor in alinea 2 van tekstfragment 1.

Welke bewoording in tekstfragment 1 is dat? 

Vraag 33

een van de volgende:

- mijn verbeelding

- actieve verbeelding

 - (het) verbeeldingsvermogen