2e les erfelijkheid mitose en meiose en start kruisingen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Erfelijkheid les 2

Maak eerst de opdrachten die horen bij '11.2' (onderdeel 1; over zaadcellen en eicellen).

Klaar? Log in in deze LessonUp en wacht even tot we verder gaan!

Wat is de juiste volgorde van klein naar groot?

1. Cel- Chromosoom -DNA - Kern
2. Cel - Kern - DNA - Chromosoom
3. DNA- Chromosoom -Kern- Cel
4. Cel- Kern - Chromosoom - Kern

Hieronder staan twee stellingen. Geef aan welke juist zijn.
I. In je lichaamscellen zitten geslachtschromosomen
II. De bouwbeschrijving van je lichaam zit in alle lichaamscellen

1. I is juist
2. II is juist
3. Beide zijn juist
4. Beide zijn onjuist

Genotype, Fenotype of omgeving?
Het allel voor rood haar is een voorbeeld van...

1. Genotype
2. Fenotype
3. Omgeving

Leerdoelen van deze les:

• Je legt uit wat er gebeurt bij een celdeling. 
  
• Je legt uit wat het verschil in aantal chromosomen is tussen lichaamscellen en geslachtscellen 
  
• Je benoemt dat het erfelijk materiaal bij elke celdeling wordt gekopieerd. 
  
• Je beschrijft de gewone celdeling (mitose). 
  
• Je beschrijft de reductiedeling (meiose). 
  
• Je legt uit hoe bij de bevruchting elk van de ouders 50% van het erfelijk materiaal levert. 
  
• Je benoemt dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de combinatie van geslachtschromosomen. 
  
• Je benoemt dat een man een zaadcel met een X-chromosoom of een Y-chromosoom heeft en een vrouw een eicel met een X-chromosoom. 
  

 filmpje!

Vul in het schema hiernaast in welke geslachtschromosomen de bevruchte eicel krijgt. Hoe groot is in dit geval de kans op een meisje?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

 filmpje!

 over MITOSE en MEIOSE. Dat zijn twee manieren om chromosomen in een cel te verdelen over twee (of 4) nieuwe cellen. Zie ook je tekstboekje op de elo

Probeer te snappen wat er gezegd wordt.

In het filmpje worden nogal wat lastige termen genoemd (profase, metafase etc) die je NIET hoeft te kennen!

Hoe wordt de celdeling genoemd waarbij geslachtscellen gevormd worden?

1. mitose
2. meiose

Oefen...

met de volgende dia in de volgorde van de MITOSE.

Door op een plaatje te klikken, verhuist het naar boven. Het is niet mogelijk om fouten te herstellen , dus als je een fout maakt moet je helemaal opnieuw beginnen. We doen 'm 1x samen, dan ieder apart.

Is best een lastige opgave dus ik ben benieuwd wie het in 1x lukt!

Samengevat mitose en meiose

Maak de oefening op de volgende slide

1 deling

chromatiden

2 cellen

2 delingen

1 set

23

2 sets

chromosomenpaar

46

4 cellen

Erfelijkheid: kruisingen

Erfelijke eigenschappen

.....liggen op je chromosomen

De plaats op een chromosoom van één bepaalde eigenschap noemen we GEN (meervoud GENEN)

Van één gen kunnen verschillende vormen voorkomen, dat noemen we ALLELEN (enkelvoud: ALLEL)

Gen & Allel

Dominant / recessief

• Dominant => de eigenschap is altijd zichtbaar
• Recessief => de eigenschap is alleen te zien, als er geen dominante eigenschap is.
  
  
• Soms is er geen recessief allel, maar zijn beide allelen even sterk.
• Dan gaan ze mengen. Dit heet INTERMEDIAIR

Homozygoot/heterozygoot

• Homozygoot   => twee dezelfde allelen
•  => AA --> homozygoot dominant
•   => aa -->  homozygoot recessief
  
  
• Heterozygoot => twee verschillende allelen
•   => Aa   => je ziet de dominante eigenschap

Aa is

1. Homozygoot recessief
2. Homozygoot Dominant
3. Heterozygoot
4. Heterozygoot Dominant

aa is:

1. Homozygoot
2. Homozygoot recessief
3. Homozygoot dominant
4. Heterozygoot

Homozygoot/heterozygoot

Een bruine kleur is bij konijnen dominant over de witte kleur.

Bruin is dominant  B

wit is recessief          b

homozygoot dominant BB => bruin

heterozygoot                    Bb => bruin

Homozygoot recessief   bb => wit

Zodra je weet wat er dominant/recessief is, schrijf je dit ALTIJD op. Dit is enorm handig bij het maken van opgaven

Als uit een rode en een witte plant, roze planten ontstaan, dan is de overerving?

1. Intermediair
2. Recessief
3. Homozygoot
4. Heterozygoot

Huiswerk (nu mee beginnen)

Bestudeer de rest van het tekstboekje 'Erfelijkheid'. 

huiswerk voor a.s. maandag:

Lees de rest van het boekje 

en maak de opdrachten die 

horen bij '11.2'

En ga daar nu mee aan de slag! Succes!!