Week 15 spreekvaardigheid HS2930

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Betoog

- standpunt

- argument

- tegenargument + weerlegging

Argumenteren

Je hebt argumenten nodig om je standpunt te onderbouwen.

Je argumenten leg je uit aan de hand van feiten en voorbeelden.

'Ik vind dat.......' is een mening. Je mening onderbouw je aan de hand van feiten, bijvoorbeeld onderzoek of ervaring.

AUB: Argument, Uitleg, Bijvoorbeeld

Inleiding voorbeeld

Wat kan anders?

Op de weg gebeuren veel ongelukken. De maximumsnelheid moet verlaagd worden naar 100 km.

Inleiding voorbeeld

Wat kan anders?

Ik vind dat het weekend een dag langer zou moeten duren. Nu duurt het maar 2 dagen. Daarom vind ik dat het weekend een dag langer moet duren.

Inleiding voorbeeld

Wat kan anders?

Een langer weekend zou voor iedereen veel beter zijn. Je hebt dan meer tijd om leuke dingen te doen. Ook rust je dan veel meer uit. Dus mijn standpunt is: een langer weekend voor iedereen!

Inleiding 

- Zorg ervoor dat je niet in je inleiding al argumenten noemt. Dat doe je later pas.

- Gebruik niet het woord 'standpunt' in je betoog. Dus niet: 'mijn standpunt is' ..... maar: 'ik vind dat....'

Middenstuk

- Formuleer een concreet argument.

- Benoem je onderzoeksresultaten? Niet als argument gebrui-
  ken maar als toelichting op je argument.

   (Uit onderzoek is namelijk gebleken dat....)

- Formuleer je argumenten niet met 'ik vind' maar met 'het is'.
   Dat is immers veel overtuigender dan wanneer jij iets vindt.

- Vermijd verwijswoorden in je argumenten! ('het', 'ze', 'dat')

Tegenargument +weerlegging

LET OP: het tegenargument is nadrukkelijk NIET JOUW ARGUMENT.

Laat dat duidelijk blijken:

'Sommige mensen vinden het echter geen goed idee om........ Zij zijn namelijk van mening dat........................ Daar ben ik het niet mee eens. Dit probleem kun je bijvoorbeeld oplossen door..................'

Tegenargument en weerlegging vormen samen één alinea.

Slot

- Herhaal je standpunt, gebruik het signaalwoord voor concluderend verband ('dus')

- Herhaal je twee argumenten

- Eindig met een 'uitsmijter'

'Uitsmijter'

1. Maak de cirkel rond

2. Aanbeveling

3. Retorische vraag

4. Sfeertekening

5. Citaat (bijvoorbeeld van een filosoof)

6. Verwijzing naar de toekomst

7. Levensles

8. Vergelijking maken

Taalverzorging

- De woorden 'en' 'of' 'dus' 'want' 'maar' 'want' 'omdat' gebruik je niet om de zin mee te beginnen. Dit zijn namelijk voegwoorden:

Het is belangrijk om dit te verplichten OMDAT arme mensen anders niet in staat zijn om het te betalen.

(Het is belangrijk om dit te verplichten. Arme mensen zijn anders niet in staat om het te betalen)

- Cijfers tot en met 20 schrijf je in letters. Alle tientallen ook.

Opbouw betoog

- inleiding: eindig met je standpunt. Werk toe naar je standpunt.
   Begin je standpunt met 'Daarom vind ik dat....'   Stel geen vragen! 

- argument 1 -->toelichting (onderzoek) -->voorbeeld

- argument 2 --> toelichting (onderzoek) -->voorbeeld

- tegenargument (is van je TEGENSTANDER en KORT GEFORMULEERD) +
   weerlegging (maak er gehakt van!)

- slot: IS HET BELANGRIJKSTE! herhaal je standpunt. Herhaal je twee
            argumenten. Uitsmijter (geen rijmpje). De laatste kans om je lezer te
            overtuigen!

SIGNAALWOORDEN

GEBRUIK ZE!

Ten eerste, bovendien, ook, daarnaast

namelijk, bijvoorbeeld, zo

Maar, echter

Dus

Samengestelde zin

Ik ga naar huis, want ik heb geen zin meer.

(Ik ga naar huis. Ik heb geen zin meer)

Jules gaat niet mee, omdat hij nog huiswerk moet maken.

(Jules gaat niet mee. Hij moet nog huiswerk maken)

LET OP: de KOMMA komt VOOR het voegwoord!

Getallen en tekens

Alle getallen tot en met 20: in letters schrijven.

Tientallen tot en met 100: in letters schrijven.

Vermijd procenttekens. Gebruik liever: meer dan de helft, driekwart, een kwart. Wel: tien procent.

Geen afkortingen, dubbele punten of / gebruiken.

...tenslotte:

- gebruik alleen verwijswoorden wanneer duidelijk is waar het naar verwijst en om eventuele herhaling van woorden te voorkomen. Wees hier zuinig mee! ('hier' verwijst naar 'verwijswoorden').

- geen citaten gebruiken ('Mensen zeggen vaak: daar kan ik toch niets aan doen' -->veel mensen zijn van mening dat zij....)

logos

Er worden feiten en bewijzen geleverd waarom je voor Oral-B zou moeten kiezen. Het reinigt namelijk beter en je krijgt 50 procent korting. 

Pathos: 

speelt in op medeleven, verdriet en schuldgevoel van de kijker.

Ethos

Mr. Bean eet het, dus het zal wel 
lekker zijn. 

Ethos

• Sterkste overtuigingsmiddel  -> je geloofwaardigheid als persoon
• Je verwijst naar de eigen kwaliteiten of die van andere autoriteit --> ervaringsargument
• Hou rekening met (niveau van het) publiek
• Wees overtuigend en neem je publiek mee

Pathos

• Pathos = de emoties
• Je speelt in op de emoties van je publiek:

1. je probeert zo het beoordelingsvermogen aan te tasten
2. pathos doet een beroep op het hart

• Gebruik maken van voorbeelden, verhalen, beelden
  
• Zorg wel dat je de juiste emotie bespeelt: verkeerde pathos kan juist zorgen voor weerstand

Logos

• Logos gaat over de logische opbouw van je argumenten
• Je probeert je publiek te overtuigen met feiten, argumenten, bewijzen.
• ->Er moet een rijkeluistax komen, want de rijkste 1 procent van de wereld bezit meer dan de rest van de wereld.
• Hoe logischer je je argument opbouwt, hoe overtuigender je overkomt

In de praktijk: ethos

Ethos, oftewel je persoonlijkheid, is de belangrijkste factor om anderen te overtuigen. Je moet jezelf dus presenteren als iemand die vertrouwd kan worden en die ervaring heeft met het onderwerp. Dat kun je doen door iets te vertellen over je achtergrond of door een blijk te geven van je kennis.

In de praktijk: pathos

Pathos gaat over de emoties die je bij anderen kunt oproepen. Mensen laten hun oordeel afhangen van de gemoedstoestand waarin ze verkeren; als we vrolijk zijn oordelen we anders dan wanneer we somber zijn.

Het is dus belangrijk te weten wat jouw toehoorders beweegt/interesseert.

In de praktijk: logos

Als spreker moet je de structuur van het betoog logisch vormgeven om overtuigend over te komen. Dat wordt ook wel logos genoemd. Daarbij kun je gebruikmaken van bewijsmateriaal, getuigenissen, statistieken en gegevens en van universele waarheden (geldt voor iedereen).