Paragraaf 1.2 mavo

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom!

Paragraaf 1.2 

Machthebbers in Europa

Plattegrond

Plattegrond

Planning

Terugblik paragraaf 1.1

Huiswerk checken

Uitleg paragraaf 1.2

Wat weet je nog?

Lezen, schrijven en delen.

1. Waardoor bloeide de economie van Nederland in de 17e eeuw?

2. Waarom groeide de steden?

3. Hoe werd de landbouw uitgebreid?

4. Wat is handelskapitalisme?

Huiswerk

Opdracht 1 en 8

Lesdoelen

In deze paragraaf leer je: 

1. Hoe Nederland werd bestuurd.
2. Hoe de Engelse koning minder machtig werd.
3. Hoe de Franse koning heel machtig werd.
4. Met welk landen Nederland in oorlog was.

Samen lezen 

Machthebbers in Europa

Frankrijk

 Lodewijk XIV -> Hij werd tijdens de 17e eeuw de machtigste koning van Europa.

Geloofsoorlog tussen de katholieken en de hugenoten. Hugenoten zijn Franse calvinisten.

Het volk kwam in opstand en de adel wilde de macht grijpen met hun legers.

Lodewijk

Lodewijk pakt de absolute macht in 1643.

Hij maakt een einde aan de onrust door:....

1. Hij bouwde een groot en strak georganiseerd Frans leger op, waarmee hij veel gebieden veroverde.
   
2. Hij schafte alle rechten van de hugenoten (protestant) af.
   
3. Hij maakte aaneen einde aan de macht van de Franse adel, die verving hij door ministers. Vanaf dat moment maakte Lodewijk XIV alle beslissingen. Dit noemen we absolutisme.
   

4. Versailles, adel. 

Versailles

- Vanuit 1 plek regeren = centraal

Zonnekoning = in het middelpunt staan.

Aan de slag 

Opdracht 2 tot en met 4

Engeland

• Koning Jacobus II lag wilde ook  een absoluut vorst worden, echter had het parlement met veel edelen erin al veel macht gekregen.
• Het parlement wilde graag van de katholieke Jacobus II af, zij wilde graag zijn dochter Mary Stuart als vorst. Mary Stuart was een protestantse.
• Mary Stuart had een Nederlandse man, hij was prins Willem III van Oranje.

Engeland

• Het parlement zou Willem III steunen als hij zou beloven dat hij zich aan de wetten van parlement zou houden. Hierdoor zou de koning(in) voortaan toestemming moeten vragen van het parlement als hij/zij iets wil beslissen. In ruil daarvoor hoeven ze geen belasting te betalen.
  

Mary Stuart en Willem III gingen akkoord, in 1688 verjoeg Willem III zijn schoonvader succesvol van de troon.

=> koning gebonden aan de wet, dus geen absoluut vorst!

Nederland

• Nederland was toen niet echt 1 land en had geen koning.
  
• Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Een republiek is een land zonder vorst.
  
• Dit samenwerken gebeurde in de Staten-Generaal, hierin werd niet ieder onderwerp besproken. Hier werd alleen beslissingen genomen over het leger, vloot en buitenlandse politiek.
  

Staten-Generaal

• In de Staten-Generaal zaten vertegenwoordigers van ieder gewest. Deze mensen werden regenten genoemd, regent betekend bestuurder.
• De regenten waren een kleine groep mensen die veel macht hadden, dit noemen we een oligarchie.
• De stadhouder had ook veel macht -> leger en vloot. 

Staten-Generaal

Echter hadden de regenten en stadhouder regelmatig problemen met elkaar, want wie was uiteindelijk de baas?

Na de dood van stadhouder Willem II in 1650 werd er besloten dat een Oranje geen stadhouder meer mocht zijn. Hierdoor werd Johan de Witt de belangrijkste man van de Republiek.

Daarnaast nam Johan de Witt de opvoeding van Willem III voor grootste gedeelte op zich, zodat hij hen in de gaten kon houden.

Echter werd na het Rampjaar van 1672 Willem III toch stadhouder door oorlog met Frankrijk.

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 10

Lesdoelen

In deze paragraaf leer je:....

1. Hoe Nederland werd bestuurd.

2. Hoe de Engelse koning minder machtig werd.

3. Hoe de Franse koning heel machtig werd.

4. Met welk landen Nederland in oorlog was.