EHBO - kneuzingen verstuikingen botbreuken

• EHBO
• Beroepsopleiding
• MBO
• Studiejaar 1

letsels van armen en benen

 Letsel van armen en benen

Onderwerpen:

• Kneuzing en verstuiking
• Zwachtelen
• Spierscheur
• Botbreuken 
• Ontwrichting

Doelstellingen

Je kunt,

• letsels zoals kneuzing, verstuiking, botbreuk en een spierscheur herkennen en vertellen welke eerste hulp toegepast wordt.

• Zwachtelen toepassen bij een kneuzing van hand en pols en voet en enkel

• Een open botbreuk aan onderbeen stabiliseren en verbinden volgens een vast stappenplan.

Wat is het verschil tussen:
kneuzing en verstuiking?

Bij een kneuzing zijn spieren en bindweefsel tussen huid en bot beschadigd door een stomp, botsing of val. Je ziet op het gekneusde lichaamsdeel een blauwe plek en/of een zwelling.

Kneuzingen kunnen over het gehele lichaam voorkomen.

Bij een verstuiking zijn de gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel uitgerekt of gescheurd door een val, een botsing of verstapping.

Verstuikingen kunnen voorkomen bij ieder gewricht. Ze komen vaak voor bij enkel, pols en knie.

Kneuzing en verstuiking

• Kneuzing
• -> spieren en bindweefsel tussen huid en bot beschadigd 
• -> door een stomp, botsing of val. 
• => Kneuzingen kunnen over het gehele lichaam voorkomen.
  

• Verstuiking
• -> gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel uitgerekt of gescheurd 
• -> door een val, een botsing of verstapping.
  
• => Verstuikingen kunnen voorkomen bij ieder gewricht. 

Wat is het verschil tussen:
verstuiking en verzwikking?

Bij een kneuzing zijn spieren en bindweefsel tussen huid en bot beschadigd door een stomp, botsing of val. Je ziet op het gekneusde lichaamsdeel een blauwe plek en/of een zwelling.

Kneuzingen kunnen over het gehele lichaam voorkomen.

Bij een verstuiking zijn de gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel uitgerekt of gescheurd door een val, een botsing of verstapping.

Verstuikingen kunnen voorkomen bij ieder gewricht. Ze komen vaak voor bij enkel, pols en knie.

Verzwikking:

• Gewrichtsbanden opgerekt zonder beschadigingen.

Verstuiking:

• Gewrichtsbanden opgerekt met beschadigingen.

Wat doe je?

(Bij kneuzing / verstuiking / verzwikking?)

EHBO - kneuzing, verzwikking en verstuiking

• Koelen 10 tot 20 minuten (eerste 24 uur: 4 tot 5x)
• Rust: Aangedane lichaamsdeel hoog houden (30 minuten)
  
• Sieraden af laten doen

• Steunverband, wanneer S.O. dat wil
  

• Bij veel pijn mag je paracetamol adviseren, volgens bijsluiter

Wat te doen met de schoen?

(Bij kneuzing / verstuiking / verzwikking?)

Heeft het slachtoffer zijn voet gekneusd of enkel verstuikt? Verwijder dan de schoen. Laat het slachtoffer dit bij voorkeur zelf doen. Lukt dit niet?

Knip dan de schoenveters door. 

Laat de schoen aan, wanneer de pijn erger wordt door het uittrekken van de schoen.

Wanneer professionele hulp inschakelen?

EHBO - kneuzing, verzwikking en verstuiking

• Adviseer de huisarts te bellen:
  
• S.O. direct na verstuiken van enkel onmogelijk vier stappen zonder hulp kan lopen
• De pijn / zwelling na 4 a 5 dagen niet minder is geworden
  
• De pijn alleen maar erger wordt. 
• => Dit kan gebeuren bij breuken, maar ook bij compartiment-syndroom: waarbij de spier gevaarlijk opzwelt.

Groepjes van 3: 

leg bij elkaar een steunverband aan om de enkel

Groepjes van 3: 

leg bij elkaar een steunverband aan om de pols

Spierletsel

• Plotse felle pijn in een spier
• -> op één plek of hele spier
• => aangespannen / hard
• => zwelling of bloeduitstorting 

• Wat is er aan de hand?

Spierletsel

• Spier Kramp
• -> Stretchen
• => Stop onmiddellijk wanneer pijn toeneemt

• Spier Scheur
• -> Koelen met coldpack of ijs ( niet direct op de huid.)
  
• => Niet stretchen, maar masseren
• (Huis)arts bellen bij toename van de klachten

* Adviseer om de huisarts te bellen als:

— het slachtoffer de arm of been niet of nauwelijks meer kan bewegen

— de pijn of de zwelling na twee dagen (48 uur) nog niet minder is geworden 

— de pijn alleen maar erger wordt

Botbreuken

Wat zijn de verschijnselen van een botbreuk?

Botbreuken

Herken je aan:

• Pijn
• huidverkleuring
• zwelling
• slachtoffer kan het niet normaal bewegen of er op steunen.
• soms komt het bot door de huid en is er een open wond
• soms abnormale stand

Wat doe je?

(bij een botbreuk)

Wat te doen bij botbreuken?

• Laat het slachtoffer niet onnodig bewegen.
  
• Verwijder sieraden 
• Ondersteun het aangedane lichaamsdeel / laat zelf ondersteunen

• Open wond steriel afdekken.
• Probeer niets recht te zetten of te spalken.
  

Wanneer bel je 112?

(Bij een botbreuk)

1. Bij een open botbreuk
2. Bij een bleke, blauwe huid of een huidskleur die anders is dan je zou verwachten
3. Bij een gebroken been, heup of bekken
4. Bij een gebroken arm of enkel

Wat doe je bij een bloedende open botbreuk?

1. Alleen steriel afdekken
2. Wonddrukverband aanleggen
3. Geef druk aan weerszijden van de wond
4. Leg een tourniquet aan

Ontwrichting: het gewricht is uit de kom geschoten: Pijn en vreemde stand.

• Bel 112 bij ontwrichting van heup, been, bekken.
• Neem contact op met huisarts of HAP bij overige ontwrichtingen

• Laat het zoals het is, ga niet zelf iets proberen.
• Zorg dat het slachtoffer zo weinig mogelijk beweegt.
• Laat het slachtoffer zelf het lichaamsdeel ondersteunen indien mogelijk. 

• Verwijder sieraden.

Hoe kan een slachtoffer met letsel aan de bovenarm de arm het beste ondersteunen?

Oefen vraag:
Wat wijst de pijl op het plaatje aan?

1. Hielbeen
2. Kuitbeen
3. Sprongbeen
4. Scheenbeen

1. Bij een verstuiking zijn de gewrichtsbanden .....

1. Versleten
2. Verkort
3. Uitgerekt
4. Gekrompen

2. Bij een kneuzing zijn ...... en ......tussen huid en bot beschadigd door een stomp letsel, botsing of val.

1. Gewrichtskapsel en haarzakje
2. Gewrichtsbanden en talgklier
3. Spieren en bindweefsel
4. Haarzakje en pees

3. Is bij kneuzing en verstuiking beweging mogelijk?

1. Ja maar beperkt en het is pijnlijk
2. Ja bewegen is mogelijk
3. Nee
4. Soms wel

4. Bij het gebruik van een coldpack ........... de aderen.
Vul in.

1. Verwijden
2. Vernauwen
3. Verleggen
4. Lossen op

5. Koelen bij een kneuzing, verstuiking kan de eerste dag 4 tot 5 keer.

1. Ja
2. Nee
3. Ja max 5 minuten per keer
4. Weet niet

6. Bij een botbreuk koel je maximaal 10 tot 20 minuten per keer.

1. Ja
2. Nee
3. Ja max 4 tot 5 keer per dag
4. Weet niet

7. Een slachtoffer wordt geadviseerd de huisarts te bellen bij:

1. Niet meer dan vier stappen kunnen zetten zonder hulp, pijn wordt erger.
2. Vermindering van pijn
3. Een bleke of blauwe huid bij een breuk
4. Open botbreuk

8. Hoeveel paracetamol mag een volwassene gebruiken bij veel pijn?

1. Volgens de bijsluiter
2. Vier keer per dag 1000 mg
3. 4 keer per dag 500 mg
4. Vier keer per dag 1000 mg gedurende een paar dagen

9. Een zwachtel wordt verwijderd bij:

1. aanwezige sieraden
2. Toename van pijn, bleke en blauwe verkleuring van de tenen
3. Afname van pijn
4. Hulp van hulpdiensten

10.Bij een spierscheur heeft iemand plotseling...........pijn op een plek.

1. doffe
2. kloppende
3. felle
4. zeurende

11. De eerste hulp bij een spierscheur is:

1. 112 bellen
2. Sportdrank laten drinken
3. Huisarts bellen als pijn erger wordt, bij toename van zwelling koelen niet laten stretchen
4. Stretchen van de spier

12. Een open botbreuk dek je af met een:

1. Ideaal zwachtel
2. synthetische watten met kleefpleister
3. Niet verklevend kompres met kleefpleister
4. drukverband

13. Stabiliseren betekent:

1. Buigen en strekken
2. On beweegelijk maken
3. Op een weegschaal leggen
4. Door bewegen

14. Bij twijfel bij het onderscheiden van een breuk , kneuzing of verstuiking moet de hulpverlener of het slachtoffer

1. 112 bellen
2. contact opnemen met huisarts of huisartsen post.
3. Paracetamol innemen
4. Wachten tot de pijn overgaat.

15.Een ontwricht lichaamsdeel breng je........ in de normale stand terug.
vul in:

1. Wel
2. Voor professionele hulp
3. Niet
4. Zelf

Finish Quiz