Vrijeschool Sinterklaasgedicht

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Welkom 

spullen klaarleggen

(etui, schrift)

Wat gaan we deze les doen?

Uitleg over rijmsoorten

Lootjes trekken

Sinterklaasgedicht schrijven

Hoe schrijf ik een gedicht?

Stap 1: Hoe start je een sinterklaasgedicht?

Begin met een kenmerkende zin.

Eerste zin

Denk aan de persoon voor wie je het gedicht gaat schrijven. Heeft hij of zij iets grappigs, spannends of interessants gedaan dit schooljaar? Kun je daar een klein verhaaltje over vertellen?

Denk nog niet verder dan de eerste zin.

Rijmwoorden

Stap 2:  Bedenk eerst rijmwoorden en maak je niet druk om de inhoud.

Maar eerst dit:

Wil je een origineel sinterklaasgedicht schrijven?

Voor professionele dichters is de term sinterklaasgedicht een keiharde belediging.

Eindrijm

Rozen zijn rood, viooltjes zijn blauw

Ik hou heel veel van jou

Of ja – een sinterklaasgedicht:

Sint zat te denken

Wat hij Dennis moest schenken

Halfrijm

Sint zat te denken

Zou Dennis niet weten

Dat voetbal met losse veters

Werkt voor geen meter

Is hij zijn strikdiploma vergeten?

Origineel sinterklaasgedicht? Rijm met één letter (beginrijm)

Sint zat te denken

Waarom is Dennis

Zo gericht op het doel

Hij moet iets anders doen

Kijken naar zijn veters

Die dansen vrolijk en vrij

Een voorbode voor een val

Zodat er geen doelpunt valt te vieren

Even herhalen

Halfrijm zijn woorden die maar half rijmen en niet alles rijmt. Bij halfrijm zijn er veel klinkers of medeklinkers hetzelfde.

Há, halfrijm!

Als je halfrijm knakt

En nogmaals hakt

Krijg je dan een kwart

En achtste rijm misschien?

Of moet je dat zo letterlijk niet zien?

Halfrijm

blauwe en gebouwen

lief en lied

verst en korst

roeiende en riemen

ronde en randen

Even herhalen: beginrijm

Makkelijk en speels: een letter is al genoeg voor een rijmklank.

Beginrijm

Oftewel alliteratie. 

De eerste letters van woorden uit dezelfde zin klinken hetzelfde.

gordijn-gaan , venster-verhaal

Beginrijm (alliteratie)

Jules Deelder 1944-2019

Strofe

• Strofe: versregels die bij elkaar staan
• Versregels: de regels van een gedicht 

• Vergelijk een strofe van een gedicht met een alinea van een tekst.

• Elke strofe heeft een deelonderwerp

De schrijfopdracht

Voor wie schrijf ik?  - Klasgenoot

Met welk doel schrijf ik?  - Amuseren

Wat voor soort tekst is het?  - gedicht

Hoeveel tijd staat ervoor?  - 1 lesuur 

Waarover schrijf ik? - klasgenoot 

Aan welke eisen moet het voldoen?  minimaal 3 strofes van 4 regels

Hoe en door wie wordt hij beoordeeld?  - o-v-g, door Piet

Hoe schrijf ik een gedicht?

Stap 1: Hoe start je een sinterklaasgedicht?

Begin met een kenmerkende zin.

Eerste zin

Denk aan de persoon voor wie je het gedicht gaat schrijven. Heeft hij of zij iets grappigs, spannends of interessants gedaan dit schooljaar? Kun je daar op de één of andere manier de draak mee steken in je eerste zin?

Denk nog niet verder dan de eerste zin.

Let op: hou het wel respectvol!

Voorbeeld

Mevrouw Wadey draagt nooit een broek.

Joris draagt altijd een korte broek.

Mevrouw Putter gaat ons verlaten.

Meneer Kraakman is nieuw in ons team.

Rijmwoorden

Stap 2:  Bedenk eerst rijmwoorden en maak je niet druk om de inhoud.

Kies halfrijm of beginrijm.

Origineel sinterklaasgedicht schrijven?

Stap 3:  Laat rijmwoorden je inspireren tot een tweede zin. Sommige woorden doen je waarschijnlijk meteen denken aan iets dat van toepassing is op je onderwerp (de persoon waarvoor je het sinterklaasgedicht schrijft). 

Kies een richting

Stap 4: Goed sinterklaasgedicht schrijven? 

Na de eerste twee zinnen is het  tijd om een thema te kiezen in je gedicht. Dat gaat vaak vanzelf. Door de rijmwoorden die je kiest, krijgt je gedicht vanzelf een richting.

Een sinterklaasgedicht hoeft niet consequent te zijn.

Stap 5 – Geef jezelf de ruimte om van onderwerp te veranderen. Je kunt halverwege best van thema wisselen als je geen inspiratie meer hebt. Of misschien krijg je door een bepaald rijmwoord een grappige ingeving die niets met de rest van het gedicht te maken heeft.

Einde

Stap 6: Eindig met de beste grap

Bewaar de beste grap voor het laatst. Dan eindigt je gedicht met een lach.