Bacteriën op de huid: vriend of vijand?

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Bacteriën op de huid: vriend of vijand?

Leerdoelen

Je kunt uitleggen dat er twee groepen bacteriën op je huid zitten en wat ze doen. 

Je kunt een aantal huidinfecties noemen, met hun veroorzaker en gevolgen. 

Je kunt uitleggen hoe huidinfecties genezen en hoe je ze kunt voorkomen.

Wat weet je al over bacteriën op de huid?

Bacteriën op de huid

Er zijn twee groepen bacteriën op je huid: 

- de blijvende huidflora (beschermen je)

- tijdelijke huidflora (zweetgeur)

Dat zijn bacteriën die op je huid horen en er altijd op zitten, je noemt ze de blijvende huidflora. Er zitten zoveel van die blijvende bacteriën op je huid, dat er geen plek meer is voor ziekmakende bacteriën. De blijvende huidflora beschermt je zo tegen infecties. Een infectie is het binnendringen van ziekteverwekkers in je lichaam.

Op je huid komen ook nieuwe bacteriën: de tijdelijke huidflora. Dat zijn bijvoorbeeld bacteriën die groeien op plaatsen met veel huidschilfers en afvalstoffen uit zweet, zoals je oksels. Deze bacteriën zorgen voor je zweetgeur.

Op je handen komen veel nieuwe bacteriën, doordat je van alles aanraakt. Sommige tijdelijke bacteriën kunnen infecties veroorzaken.

Waar zit vooral de tijdelijke huidflora?

Hoe krijg je puistjes?

In de puberteit veranderen je huid en je haar. Je huid en haar worden vetter en veel jongeren krijgen last van acne (spreek uit: aknee). Acne is een ander woord voor jeugdpuistjes. Acne ontstaat doordat de talgklieren in je huid in de puberteit meer talg maken.Talg is een vettige stof, het komt via poriën naar buiten. Poriën zijn de uitgangen van de talgklieren. In dit plaatje zie je hoe een puistje ontstaat.

Geef 2 voorbeelden van wat je beter NIET kan doen bij acne

De talgklieren raken verstopt met talg

Bij te veel talg raken de talgklieren verstopt. Dat zie je als zwarte puntjes op je huid: mee-eters.

De talgklieren raken ontstoken

Als in de talgklieren bacteriën groeien, raken ze ontstoken. Dan heb je puistjes. De bacteriën die puistjes veroorzaken, horen bij de tijdelijke huidflora.

Bij voetschimmel is een schimmel de huid binnengedrongen. De schimmel tast de hoornlaag aan. Voetschimmel kun je oplopen op vochtige plaatsen, bijvoorbeeld in het zwembad. Daarom heet het ook wel zwemmerseczeem.

De schimmel komt vooral op plekken waar je huid dun is, bijvoorbeeld tussen de tenen. De huisarts kan je een zalf geven tegen voetschimmel.

Wratten komen door een huidinfectie met het wrattenvirus. Het wrattenvirus dringt de cellen van de kiemlaag binnen. Die cellen gaan dan extra snel delen. Zo ontstaat er een onschuldig gezwelletje van cellen.

WRAT

Bij voetschimmel is een ............... de huid binnengedrongen. 

Voetschimmel kun je oplopen op vochtige plaatsen, bijvoorbeeld in het ...................... Daarom heet het ook wel ...............................................

De schimmel komt vooral op plekken waar je huid ......................... is, bijvoorbeeld tussen de tenen. De huisarts kan je een .................. geven tegen voetschimmel.

Zwemmerseczeem

Zalf

Dun

Schimmel

Zwembad

Samenvattend 

Wat leeft er op je huid?

Op je huid leven vooral veel bacteriën.

Blijvende huidflora: bacteriën die op je huid horen. Zij beschermen tegen infecties.

Tijdelijke huidflora: bacteriën die nieuw op je huid komen.

Bacteriën die leven van huidschilfers en afvalstoffen in zweet veroorzaken de zweetgeur.

Sommige tijdelijke bacteriën veroorzaken infecties.

Hygiëne is het tegengaan van het verspreiden van ziekmakende bacteriën.

Desinfecterende zeep bevat stoffen die bacteriën doden.

Samenvattend 

Hoe krijg je puistjes?

Leer bron 3.

In de puberteit maken de talgklieren meer talg.

Puistjes of acne ontstaan door bacteriën.

Dat gaat zo:

Talgklieren raken verstopt: mee-eters.

Er komen bacteriën bij.

De talgklieren raken ontstoken: puistjes.

Samenvattend 

Hoe krijg je voetschimmel en wratten?

Komen er micro-organismen in je huid, dan heb je een huidinfectie:

bacteriën - acne

schimmel - voetschimmel

virus - wrat

Voetschimmel

Bij voetschimmel ofwel zwemmerseczeem beschadigt een schimmel de hoornlaag.

Voetschimmel ontstaat vooral op vochtige plekken.

Je kunt voetschimmel voorkomen door je voeten goed af te drogen en door het dragen van badslippers.

Wratten ontstaan door het wrattenvirus.

Het wrattenvirus laat de cellen van de kiemlaag extra hard delen. Er ontstaat een (onschuldig) gezwelletje, dat is de wrat.

Samenvattend 

Wratten

Wratten ontstaan door het wrattenvirus.

Het wrattenvirus laat de cellen van de kiemlaag extra hard delen. 

Er ontstaat een (onschuldig) gezwelletje, dat is de wrat.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Leerdoelen

Je kunt uitleggen dat er twee groepen bacteriën op je huid zitten en wat ze doen. 

Je kunt een aantal huidinfecties noemen, met hun veroorzaker en gevolgen. 

Je kunt uitleggen hoe huidinfecties genezen en hoe je ze kunt voorkomen.