paragraaf 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Nederland en Indonesië

1.4 Op weg naar onafhankelijkheid

les 1

Leerdoelen

Je kan uitleggen hoe Nederland het leven van de bevolking in Ned-Indië probeerde te verbeteren.

Je kan uitleggen hoe het nationalisme ontstond bij de Indonesiërs.

Nederlandse ambtenaar met Indonesische bediende 1904

Rutte met de Indonesische president 2013

Wat voor verschillen zie je tussen 1904 en 2013 in de relatie met Indonesië?

Nederland doet iets terug 

Begin 20e eeuw: steeds meer kritiek op koloniaal bestuur in Ned-Indië.

Daarom: Nederlandse regering gaat de ethische politiek voeren in Nederlands-Indië (= niet alleen profiteren, maar ook de Indiërs opweg helpen in de landbouw / scholing / ziekenzorg) . 

Nederland doet iets terug 

De ethische politiek zorgde voor: 

• Betere gezondheidszorg, bevolking ingeëint tegen ziektes.
• Betere landbouw, voedselproductie neemt toe
• Beter onderwijs, op dorpsscholen leren kinderen lezen en
    schrijven. Rijke kinderen gaan naar  westerse scholen (leren
    daar over vrijheid, gelijkheid, democratie(!))

Nederland doet iets terug 

(!) Westerse scholing zorgt voor de opkomst van het nationalisme onder hoogopgeleide Indiërs:

Waarom hebben jullie allemaal rechten (vrijheden, stemrecht etc.) in Nederland en wij in Indië niet?

Zo ook Soekarno (latere nationalistische leider)

Nationalisme in Nederlands-Indië

1918: Volksraad wordt opgericht in Nederlands-Indië

Belofte aan de Indiërs: jullie krijgen meer inspraak in het bestuur.

Realiteit: de Volksraad mocht alleen adviezen geven, daar werd nauwelijks naar geluisterd door de Nederlanders. 

Maken:

Opdracht 1 t/m 6 van paragraaf 4

Nationalisme in Nederlands-Indië

1927: Soekarno en Hatta richten de Partai Nasional Indonesia (PNI) op.

Zij eisen: Onafhankelijkheid van eigen land

Mede mogelijk door: Overwinning Japan in oorlog met Rusland (1905): Europeanen zijn te verslaan!     Soekarno gevangengezet.

Nederland en Indonesië

1.4 Op weg naar onafhankelijkheid

les 2

Leerdoelen

Je kan uitleggen wat de rol van de Japanners was in het onafhankelijk worden van Indonesië.

 

Een slapende reus

• De Japaners vallen op 7 december 1941 de Amerikaanse haven Pearl Harbor aan
• Admiraal Yamamoto zei over de aanval: 'ik vrees dat we een slapende reus hebben wakker gemaakt'
• Omdat Japan een bondgenoot was van Duitsland werd Amerika in de Tweede Wereldoorlog getrokken

Amerika verklaart de oorlog

Wat hebben de mensen in Indonesië geleerd van de Japanse bezetting?

1942

Japan begon de tweede wereldoorlog in Azie!

Duitsland en Japan sloten een pact!

Duitsland

mocht heersen in Europa!

Japan

Mocht heersen over Azie!

Overzicht op wereldschaal!

Nederlanders werden opgesloten in Jappenkampen.

De situatie in de kampen was slecht (ondervoeding, slecht hygiene en hard werken)

Jappenkampen

I

Leven in de Jappenkampen 

• Kampen voor zowel krijgsgevangenen als burgers; mannen en vrouwen

• Lijfstraffen.

• Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

Leven in de Jappenkampen.

• Slechte hygiëne en huisvesting

• Ziekte (dysentrie = zware diarree)

• Gedwongen prostitutie (Troostmeisjes)

• Ongeveer 25.000 Nederlanders zijn omgekomen in de Jappenkampen

Honger

Slechte hygiëne en huisvesting

De Japanse bezetting!

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno en Hatta worden vrijgelaten en gaan met Japanners samenwerken (in ruil voor onafhankelijkheid)

Atoombom op Hiroshima

6 augustus 1945

Atoombom op Nagasaki

9 augustus 1945

Atoombom 6 augustus 1945 Hiroshima

Atoombom 9 augustus 1945 Nagasaki

tijdens

na

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Let op: deze foto is van 2 september 1945 

(officiële ondertekening)

Soekarno en de Japanners

1942: Japan valt Nederlands-Indië binnen, worden de nieuwe overheersers van Indonesië.

Nederlanders worden geinterneerd: opgesloten in kampen

Ook:

• Nederlandse taal verboden
• naam hoofdstad Batavia veranderd in Jakarta 

Soekarno en de Japanners

Japanners laten Soekarno en andere nationalisten vrij.

Soekarno wil graag samenwerken met Japan om zijn doel (onafhankelijkheid) te bereiken.

Japanners blijken steeds minder een verbetering met Nederland, gedragen zich agressief tegenover de Indiërs.

Soekarno en de Japanners

1945: Japan wordt verslagen in de Tweede Wereldoorlog.

Soekarno en Hatta grijpen hun kans: roepen de onafhankelijkheid uit onder druk van pemoeda's (jonge nationalisten getraind door Japanners).

Komt Nederland terug om zijn kolonie terug te 'veroveren'?

En nu...?

• Nederland wil de onafhankelijke republiek Indonsië helemaal niet erkennen.

• Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

Maken:

Opdracht 9 t/m 17 van paragraaf 4

extra filmpjes voor thuis