§5.2 en §5.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

§5.3 De Koude Oorlog

Pak voor je Leesboek blz. 60/61

Werkboek blz. 

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom! 

- Herhalen §5.2

- Nakijken huiswerk

- Start §5.3

- Begrippen 

- Aan de slag! 

- Afsluiting 

§5.2 Einde van de wereldrijken

Leerdoelen:

- Welke invloed had WOII op de dekolonisatie? 

- Hoe werd Indonesië onafhankelijk? 

Nakijken

§5.2 vraag 1-2-3-4-5acd

§5.3 De Koude Oorlog

Na 1945...

• Soldaten uit SU, VS, Frankrijk en Engeland lopen trots  door de straten van Berlijn: Zíj́ hebben de Duitsers verslagen en de oorlog gewonnen.

• Frankrijk en Engeland echter verzwakt. Geen kolonies meer, en failliet

• Nieuwe wereldmachten: Sovjet Unie en de Verenigde Staten

Conferentie van Jalta (februari 1945)

• Churchill (GB), Roosevelt (VS) en Stalin (SU)
  

• Hoe zien Europa en de wereld er na de oorlog uit?

• Wie heeft macht en invloed in Europa?

• Wat doen we met Duitsland én de Duitsers?
  

Duitsland verdeeld

• SU kreeg macht in Oosten, inclusief het oosten van Berlijn 

• VS, Engeland en Frankrijk de rest van Duitsland (inclusief het oosten van Berlijn)

• Deze drie gingen al snel samenwerken: tegenstelling ontstaat in Berlijn, in Duitsland en in Europa 

Invloedssferen

Verdeling van Europa:

• Gebied dat jij hebt veroverd op de Duitsers, daar heb jij invloed
  
  
• Jij mag bepalen wat in dat gebied gebeurt (economie, politiek)

• Vergeet dit ook niet: De ander mag niet ingrijpen in dat gebied, ook al zie je er van alles gebeuren waarmee je het niet eens bent.
  
  

Invloedssferen

Verdeling van Europa:

• Gebied dat jij hebt veroverd op de Duitsers, daar heb jij invloed

• Jij mag bepalen wat in dat gebied gebeurt (economie, politiek)

• Vergeet dit ook niet: De ander mag niet ingrijpen in dat gebied, ook al zie je er van alles gebeuren waarmee je het niet eens bent.
  

Kapitalisme

Communisme

| De tegenstelling tussen Oost en West

Begin van de Koude Oorlog (vanaf 1945)

• In het Westen kwam de economie snel op gang met hulp van de VS

• In het westen snel vrije verkiezingen
• Oosten van Duitsland kreeg een planeconomie en communisme
• Stalin krijgt steeds meer invloed in veel landen in  Oost-Europa

• Ontstaan satellietstaten: Oostblok landen die volledig afhankelijk waren van de SU

0

Ijzeren Gordijn 1945-1989

• Kort na WOII kon je nog vrij reizen van Oost-Europa naar West-Europa
  

• Al snel echter streng bewaakte grens: Het Ijzeren Gordijn, dwars door Europa. 
  

De Blokkade van Berlijn

mei 1948 - juni 1949

Wat is er aan de hand?

• Ruzie over Berlijn loopt hoog op

• Westelijke bezettingszones steeds meer één gebied

• Berlijn lag midden in het oostblok

• Mensen konden toch nog in Berlijn  vrij van het westen naar het oosten reizen: dit was niet wat Stalin wilde.

Wat gebeurt er?

• Stalin blokkeert alle aanvoerwegen naar West-Berlijn om zo de stad tot overgave te dwingen: Blokkade van Berlijn

• De VS gaan West-Berlijn via de lucht bevoorraden: de luchtbrug

• 11 maanden lang landt er iedere 3 minuten een vliegtuig in West-Berlijn
  
• Mei 1949: Stalin heft blokkade op. 
• Spanning bleef echter bestaan tussen de VS en de SU.

1949 

Definitieve verdeling Duitsland

Oprichting West-Duitsland (BRD) 

en 

Oost-Duitsland (DDR)

Oprichting van de Navo

• Tijdens de blokkade van Berlijn opgericht door aantal West-Europese landen en de VS
• Opgericht in april 1949

• Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

• Oorspronkelijk militair bondgenootschap tussen Noord-Amerika en West-Europa tegen het communisme

Bondgenootschap = wij helpen elkaar in geval van oorlog. Is Oekraine lid van de NAVO?

Warschaupact, 1955

• Militair bondgenootschap van de Sovjet-Unie
  

• Tegenhanger van de NAVO
  

• Opgericht als reactie op toetreding van West-Duitsland tot de NAVO

Navo

Warschaupact

Wapenwedloop

• Wedstrijd wie de meeste wapens kon maken en bezat
  
• Afschrikken vijand
  
• VS bezat al atoombommen in 1945
  
• 1949 SU ook atoombommen
  
• Beiden konden de tegenstander dus volledig vernietigen. 
  
• Maar dat is dus nooit gebeurd
  
• Wapens bleven koud
  

Begrippen Hoofdstuk 5

Aan de slag! 

Maak van §5.3 vraag 1-2-3-5-6