les 3 mantelzorger

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

Mantelzorg

Mantelzorg

Doelen van deze les

Na deze les kunnen studenten het belang van mantelzorg uitleggen en de invloed ervan op de zorgontvanger beschrijven.

Na deze les kunnen studenten de voor- en nadelen van verschillende vormen van mantelzorgondersteuning evaluere

Heb jij zelf
mantelzorgtaken (gehad)?

Wat versta jij onder mantelzorg

Wat roept dit filmpje bij je op?

Wat is mantelzorg?

- Zorg en ondersteuning die mensen vrijwillig en onbetaald verlenen aan mensen met fysieke, verstandelijke of (sociaal)psychische beperkingen in hun familie, huishouden of anderszins sociale netwerk. 

- Het gaat om hulp: die de gebruikelijke hulp in redelijkheid mag worden verwacht van partners, ouders, kinderen of andere huisgenoten overstijgt.

Wie is die mantelzorger

Sta ook eens stil bij:

Wie is die mantelzorger?

Hoe zijn familie systemen?

Hoe is de hyarchie binnen een gezin?

Wie heeft welke rol binnen het gezin?

Zijn er mensen afhankelijk van elkaar?

wat zou het Kennis behoefte zijn van mantelzorgers?

• Hoe om te gaan met de beperkingen van de hulpbehoevende (49%).
  
• Kennis over de beperking waaraan de hulpbehoevende lijdt (35%).
  
•  Kennis over medicijnen (27%).
  
• Kennis over het gebruik van hulpmiddelen (20%).

https://www.zorgvoorbeter.nl/mantelzorg/cijfers-nederland

Het SOFA MODEL

In het samenwerken met mantelzorgers heb je als zorgprofessional aandacht voor vier rollen van de mantelzorger. Dat noemen we ook wel samenwerken volgens het SOFA-model. 

SOFA-model

De vier rollen van de mantelzorger die het SOFA-model benoemt zijn:

•     Mantelzorgers als partner in zorg (samenwerken).
•     Mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting (ondersteunen).
  
•     Mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt (faciliteren).
  
•     Mantelzorger als expert, weet alles van de cliënt (afstemmen).
  

www.samenwerken-hoedoejedat.nl

Het sofa model 

wat zegt dit nu ?

zoek op :

 samenwerken.

 ondersteunen

 faciliteren

 afstemmen

wat houdt het in : schrijf op bord.

S:Samenwerken

•     Erken de mantelzorger als medehulpverlener.
•     Betrek de mantelzorger bij het opstellen van het zorgplan.
•     Bespreek wat de mantelzorger doet in zorg en ondersteuning.
•     Geef info over zorg, ziekte, organisatie.
•     Leer de mantelzorger vaardigheden.
•     Zorg voor goed bereikbaar aanspreekpunt voor de mantelzorger.

 

O: Ondersteunen

•     Bied een luisterend oor.
  
•     Wees alert op (dreigende) overbelasting.
  
•     Geef tips om zorg in te passen in eigen leven.
  
•     Verwijs naar ondersteuningsmogelijkheden (gespreksgroep, respijtzorg, vrijwilligers).
  
•     Geef info hoe mantelzorg vol te houden is (zorg delen met familie/vrienden

F: Faciliteren

    Realiseer je dat de mantelzorger in de eerste plaats kind, ouder, partner,    vriend is.
    Respecteer gewoontes van cliënt en mantelzorger.
    Hou rekening met privacy van cliënt en mantelzorger.
    Wijs de mantelzorger op het belang van eigen ontspanning.

    Denk mee hoe de mantelzorger en de cliënt belangrijke elementen in hun relatie kunnen voortzetten.

A: Afstemmen

    Benut kennis van de mantelzorger; vraag naar gewoontes.

    Informeer bij de mantelzorger naar wensen en feiten.

    Betrek de mantelzorger bij beslissingen.

    Vraag de mantelzorger advies bij problemen en veranderingen.

    Houd regelmatig contact met de mantelzorger.

.

    Neem klachten serieus

Welke signalen van overbelasting van een mantelzorger zijn er?

Signalen overbelasting

Lichamelijk	Psychisch	Verandering in gedrag
Hoofd- / buikpijn	Schaamte- / schuldgevoelens	Rusteloos
Verhoogde bloeddruk	Concentratieproblemen	Chaotisch
Pijn in nek, schouders	Vergeetachtigheid	Agressief
Hyperventilatie	Lusteloosheid	Uiterlijk verwaarlozen
Duizeligheid	Slaapproblemen	Meer roken, drinken
Vermoeidheid	Sneller geëmotioneerd	Gebruik van kalmerende middelen
Afnemende of toenemende eetlust	Veel piekeren

Ondersteuning mantelzorgers bij overbelasting

    Goed te kijken wat iemand aan kan (de draagkracht te versterken). 

    De draaglast te verminderen : bijvoorbeeld door de zorg met anderen te delen, af en toe de zorg over te dragen, hulpmiddelen in te zetten.

    Ga in gesprek en vraag wat de mantelzorg energie kost en waar ze energie van krijgen.

    Kijk of bijvoorbeeld mantelzorgondersteuning nodig is.

    Verwijs door naar initiatieven voor mantelzorgers en mantelzorgorganisaties, kijk op de pagina Informatie voor mantelzorgers op dit kennisplein.

Schenk jij voldoende tijd aan de mantelzorgers?
.

Stelling

Ik reken op mantelzorg van mijn zorgvragers.

Stelling

Ik ken de mantelzorgers van mijn cliënten. 

Stelling

Ik zie gelijk als de mantelzorger overbelast is

Stelling

Voor mantelzorg kies je niet, daar rol je in. 

Tijd voor een gezamenlijk spel!!!

Gesprekssoorten:

Monoloog
Dialoog 
Tirade
Groepsgesprek  

Deze verschillende vormen van communicatie kunnen elk een rol spelen in de dynamiek tussen mantelzorgers, de zorgontvangers en andere betrokkenen.