2.4 Bevruchting en zwangerschap, 2.5 Geboorte

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

T2  Voortplanting & Seksualiteit

2.4  Bevruchting & 

Zwangerschap

2.5 Geboorte

• Spullen op tafel
• Telefoon weg 
• Jas uit en over je stoel
• Tas op de grond

wat gaan we vandaag doen

herhalen vorige les: 2.3 menstruatiecyclus

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 2.4 Bevruchting en zwangerschap 

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

Primaire geslachtskenmerk

Secundaire geslachtskenmerk

Penis

Schaamhaar

Vagina

Balzak

Borsten

Schaamlippen

Bredere heupen

De zaadcel beweegt zich voort met

1. de kop
2. de zweepstaart
3. zwemvliezen
4. embryo

Tijdens de menstruatie wordt het baarmoederslijmvlies....

1. Dikker
2. Dunner
3. Langer
4. Korter

Wat is een andere naam voor de eisprong?

1. menstruatie
2. follikel
3. bevruchting
4. ovulatie

Hoelang duurt een menstruatiecyclus?

1. 20 dagen
2. 14 dagen
3. 28 dagen
4. 3 á 4 dagen

Wat wordt er tijdens de menstruatie afgebroken?

1. Het baarmoederslijmvlies
2. De spierlaag van de baarmoeder
3. De inhoud van de eileiders

De menstruatiecyclus
duurt gemiddeld 28 dagen.
ABC zijn drie perioden van
de menstruatiecyclus.
In welke periode vindt de
menstruatie plaats?

1. Periode A
2. Periode B
3. Periode C

leerdoelen vandaag (2.4)

• Je kunt beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting.
• Je kunt de verschillen in de functie van zaadcellen en eicellen noemen.
• Je kunt de embryonale ontwikkeling beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

Vanaf de puberteit worden eicellen en zaadcellen gemaakt.

Als een zaadcel de vrijgekomen eicel bevrucht, kan een meisje zwanger worden.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

• Als sperma in de vagina komt, bewegen de zaadcellen zich naar de eileiders.
• De zaadcellen kunnen 3 dagen in leven blijven in het lichaam van een vrouw.
• In een eileider kan na ovulatie een eicel aanwezig zijn.
• Een eicel blijft ongeveer 24 uur in leven.

Bevruchting

In de eileider kan bevruchting plaatsvinden.

• De kop van 1 zaadcel dringt de eicel binnen. Het celmembraan van de eicel wordt dan meteen ondoordringbaar voor de andere zaadcellen.

• De kern van de zaadcel versmelt met de kern van de eicel. Zo ontstaat 1 bevruchte eicel met 1 kern.

Klompje cellen

• Na de bevruchting deelt de bevruchte eicel zich een aantal keren. Zo ontstaat een klompje cellen.
• Dit klompje cellen wordt door de eileider naar de baarmoeder vervoerd.

Innesteling

• Het baarmoederslijmvlies is dik rond de tijd van de eisprong.
• In het dikke slijmvlies kan het klompje cellen vastgroeien. Dat heet innesteling. De vrouw is dan zwanger.

• De periode van ovulatie tot innesteling duurt ongeveer 9 dagen.

Embryo

• Na de innesteling groeit het klompje cellen uit tot een embryo. Zo noem je het ongeboren kindje in de eerste 3 maanden.
• In het begin is het embryo nog klein. Om te groeien heeft het zuurstof en voedingsstoffen nodig. Die neemt het embryo op uit het slijmvlies van de baarmoeder.

Vragen??

Hoe noem je een ongeboren kind in de eerste 3 maanden van de zwangerschap?

1. foetus
2. embryo
3. organisme
4. baby

Waar vind de bevruchting van een eicel plaats?

1. baarmoeder
2. vagina
3. eileider
4. eierstokken

zelf aan de slag

2.4 Bevruchting en zwangerschap deel 1: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 3 maken

(vanaf blz. 121)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je beschrijven hoe de bevruchting bij de mens verloopt

- kan je de embryonale ontwikkeling beschrijven

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je de embryonale ontwikkeling beschrijven

- kan je beschrijven wat prenataal onderzoek is en enkele voorbeelden noemen

- kan je beschrijven welke fasen tijdens de geboorte worden doorlopen

Even herhalen

Bevruchting vindt plaats in de eileider.

De bevrucht eicel deelt zich een aantal keer tot een klompje cellen.

Het klompje cellen gaat naar de baarmoeder en hecht zich daar vast. Dat noem je innesteling. Op dat moment is een vrouw zwanger.

In de eerste 3 maanden wordt het ongeboren kind een embryo genoemd.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

Het embryo heeft voedingsstoffen en zuurstof nodig:

- De eerste weken na innesteling haalt het embryo dit uit het dikke slijmvlies van de baarmoeder.

- Daarna: via de placenta en de navelstreng.

Links zie je een embryo van 7 weken oud.

Het heeft een hart en bloedvaten.

Op de plaats in de baarmoeder waar het embryo is ingenesteld, begint nu de placenta (moederkoek) te groeien).

In de placenta stroomt bloed van het embryo vlak langs het bloed van de moeder.

Door kleine gaatjes in de wanden van de bloedvaten, gaan stoffen van het ene bloedvat naar het andere.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

In de placenta:

- gaan zuurstof en voedingsstoffen van het bloed van de moeder naar het bloed van het embryo.

- gaan afvalstoffen van het bloed van het embryo naar het bloed van de moeder.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

Via de placenta kunnen ook schadelijke stoffen bij het embryo komen, zoals nicotine, alcohol, drugs en medicijnen.

Ook sommige ziekteverwekkers kunnen via de placenta bij het embryo komen.

In de afbeelding links zie je een foetus.

Om de foetus heen zie je de vruchtvliezen.

De foetus ligt in vruchtwater.

Het vruchtwater beschermt de foetus tegen stoten, uitdroging en verandering van de temperatuur.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

prenataal onderzoek

= onderzoeken om te kijken naar de gezondheid van een kind in de baarmoeder.

Afwijkingen bij het ongeboren kind kunnen zo worden opgespoord.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

Voorbeelden van prenataal onderzoek:

- echoscopie (echo)

- NIPT

- vlokkentest

- vruchtwaterpunctie

Deze 4 moet je kennen.

2.4 Bevruchting en zwangerschap

echoscopie

Met behulp van geluidsgolven wordt een beeld gemaakt.

Geluidsgolven zijn niet schadelijk.

Met een echo kan je bijvoorbeeld zien of een baby goed groeit.

Na 20 weken is er een uitgebreidere echo. Hierbij kijkt de arts of er zichtbare afwijkingen zijn (bijv. een hartafwijking)

Geboorte

Fasen van de de geboorte:

1. Ontsluiting (weeën en indaling)
2. Uitdrijving (o.i.v. persweeën) 
3. Nageboorte               (placenta & vruchtvliezen & resten navelstreng) 

Tijdens de geboorte

Na de geboorte

zelf aan de slag

2.4 Bevruchting en zwangerschap deel 2:

opdracht 4 t/m 9 maken

(vanaf blz. 125)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je de embryonale ontwikkeling beschrijven

- kan je beschrijven wat prenataal onderzoek is en enkele voorbeelden noemen