Scriptie les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Lessenreeks over oorzaken voor WO2

De leerlingen kunnen met behulp van het ontstaan van de Tweede Wereldoorlog  verschillende typen oorzaken van elkaar onderscheiden.

Opbouw van de lessen

Les 1: Duitsland 1919-1933

Les 2: Duitsland 1933-1939

Les 3: Historische conclusie schrijven

Het boekje lever je aan het einde van les 3 in. Dit wordt nagekeken beoordeelt.

Leerdoelen

1. De leerling kan het verschil tussen structurele en incidentele oorzaken benoemen en beschrijven.

2. De leerling geeft aan hoe oorzaken met elkaar in verband staan en gebruikt hiervoor de aangeleerde vocabulaire om aan te geven welke oorzaken structureel en welke incidenteel zijn.

3. De leerling kan met betrekking tot de economische ontwikkelingen in Duitsland in de periode 1919-1933 structurele en incidentele oorzaken onderscheiden.

4. De leerling kan met betrekking tot de politieke ontwikkelingen in Duitsland in de periode 1919-1933 structurele en incidentele oorzaken onderscheiden.

Oorzaken in de geschiedenisles

Biljartmodel

Waaiermodel

Politieke onrust

- WO1 voorbij

- Duitse keizer Wilhelm vlucht naar Nederland

- Duitsland nu zonder bestuur

- Ontstaan Weimarrepubliek 1918/1919

- In eerste jaren van bestuur bleef het onrustig in Duitsland

- Veel opstanden en politici die werden vermoord

- Politiek geweld en VVV slecht voor vertrouwen bevolking 

Verdrag van Versailles

Duitsland mag geen groot leger meer hebben. 

Duitsland moet een enorme schadevergoeding betalen.

Duitsland raakt haar kolonies kwijt. 

Duitsland wordt kleiner, hieruit is Polen ontstaan. 

Dolkstootlegende

Leg uit hoe de dolkstootlegende terugkomt in de prent. Gebruik hiervoor 2 beeldelementen.

Economische problemen

- In eerste jaren Weimarrepubliek economische crisis

- weinig vertrouwen in de Duitse Mark

- In 1923 inflatie en bezetting Rurhgebied 

- In 1924 kreeg DU leningen van VS

- Geallieerden verlaagden herstelbetaling

- Hierdoor crisis voorbij

Noem een incidentele oorzaak voor het ontstaan van de crisis van 1923.

 Prijs van 1 kilo brood

December 1921:         4 Mark

December 1922:        163 Mark

Januari 1923:               250 Mark

April 1923:                     474 Mark

Augustus 1923:           69.000 Mark

November 1923:          201.000.000.000 Mark

- Maar crisis in 1929 maakte eind aan mooie jaren van Weimarrepubliek

- Duitsland werd extra hard getroffen

Verklaar waarom juist Duitsland extra hard getroffen werd door de Beurskrach in de VS.

- Veel mensen waren wanhopig

- Zij stelden hun hoop op een politicus die beweerde Duitsland weer welvarend te maken en het 'Dictat von Versailles' ongedaan zou maken:

Adolf Hitler

- Geboren 1889 in Oostenrijk 

- In 1913 verhuisd naar München

- Afgewezen op de kunstacademie

- Toen WO1 uitbrak meldde hij zich direct als oorlogsvrijwilliger

- Besloot na de oorlog de politiek in te gaan

- Sloot zich aan bij DAP die later de NSDAP werd

Bierkellerputsch 1923

- Mein Kampf

- 13 maanden in de gevangenis gezeten

- Toen Hitler zich aansloot bij de DAP ontdekte hij zijn talent als redenaar: hij kon zichzelf en zijn publiek goed opzwepen

- Hij werd toen leider van de partij die hij omdoopte tot de NSDAP

- Nationaal socialistische Duitse Arbeiderspartij

Belangrijkste standpunten:

1. Weg met het Verdrag van Versailles

2. Weg met de Weimarrepubliek.

Hitler geloofde in de Dolkstootlegende en vond dat de regering en het parlement na de Eerste Wereldoorlog het volk hadden 

verraden.

3. Weg met de werkloosheid.

Een nieuw Duits Rijk

- Naast VVV bepaalden twee andere ideeën de buitenlandse politiek van de nazi's, deze ideeën kwamen voort uit de rassenleer

- Er waren te veel Duitssprekende mensen in gebieden die DU moest afstaan na WO1

- Volgens Hitler kwamen zij niet tot hun recht; ze woonden nu tussen 'minderwaardige' Slavische volken

- Volken terugbrengen in één groot Duitsland: "Heim ins Reich"

- Hitler was antisemitisch en gaf de joden de schuld van de Duitse nederlaag in WO1 (dolkstootlegende)

- Het nationaalsocialisme was net als het fascisme antidemocratisch, gewelddadig, extreem nationalistisch en totalitair 

- Naar voorbeeld Mussolini liet hij zich Führer noemen

- Maar het nationaalsocialisme (afgekort nazisme) was nog radicaler dan het fascisme omdat het ook racistisch was

-  De nazi's geloofden in de onjuiste theorie dat er verschillende mensenrassen waren die een meedogenloze strijd op leven en dood uitvochten

- Volgens deze rassenleer was het 'joodse ras' de grootste vijand van het 'Germaanse ras' 

- De aanhang van de NSDAP bleef groeien

- Waardoor?

- Door dit succes werd Hitler in 1933 benoemd tot rijkskanselier

Aan de slag!

Wat: maken opdracht 1 van paragraaf 1

Hoe: in tweetallen, allebei schrijven in het boekje

Tijd: 20 minuten

Hulp: gebruik je boekje of steek je hand op

Klaar: werk verder aan opdracht 2, 3 en 4 in het boekje

Eerste 5 minuten geen vragen stellen

Opdracht bespreken

Wat vond je makkelijk?

Waar liep je tegenaan?

Leerdoelen

- De leerling kan één structurele en één incidentele oorzaak noemen voor het ontstaan van de Tweede Wereldoorlog en het verschil tussen beide noemen.

 

- Je kunt met betrekking tot de economische en politieke ontwikkelingen in Duitsland in de periode 1919-1933 structurele en incidentele oorzaken onderscheiden

Zijn er nog onduidelijkheden/ vragen?

Afsluiting

Volgende les: paragraaf 2, Duitsland 1933-1939

Huiswerk: maar opdracht 2, 3 en 4 uit het boekje