1.6 Grote bedrijven

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Grote Bedrijven

Bevolking en Handel

Leerdoelen en planning

In deze les leer je:

• wat locatiefactoren zijn.
• waarom sommige landen economisch sterk groeien.
• waarom de groeilanden interessante afzetmarkten zijn.
• wat het bruto nationaal product (bnp) is.

• Herhaling (verplicht voor aantal leerlingen)
• Uitleg
  
• Opdrachten maken (Learnbeat)
• +Opdracht
• Trainingstoets

      = verplicht

In dit blok leer je over grote bedrijven en rijke personen die veel macht hebben. Hoe worden zij zo groot en rijk? Welke invloed hebben zij op jouw leven? En hoe heb jij invloed op hen? 

Redenen waarom een bedrijf zich ergens gaat vestigen of juist niet.

Locatiefactoren

de hoogte van de lonen en de opleiding van het personeel;

de aanwezigheid van goede havens, wegen en communicatiemiddelen;

een stabiele regering en de medewerking van de overheid in het land van vestiging.

Belastingen en milieuheffingen 

Wat betekent een locatiefactor?

1. Waarom een school zich in de stad of in een dorp vestigt.
2. Waarom mensen naar een bepaald land op vakantie willen.
3. Waarom een bedrijf zich op een bepaalde plek vestigt.
4. Waarom voertuigen op een bepaalde plek worden verkocht.

Locatiefactoren

Starman zweeft in een Tesla in de ruimte. Starman is een etalagepop in een ruimtevaartpak, die luistert naar popmuziek uit de autoradio. Tesla is een automerk. Elon Musk heeft dit plan bedacht. Hij is de eigenaar van Tesla en van het ruimtevaartbedrijf SpaceX. Starman en de Tesla zijn in 2018 de ruimte ingeschoten. Zij zullen waarschijnlijk miljoenen jaren in een baan rond de zon zweven! 

www.nu.nl

In 2019 lanceerde SpaceX twee keer zestig satellieten in de ruimte. Deze satellieten kon je in Nederland zien als een trein van heldere lichtpunten. Wetenschappers maken zich zorgen over al deze nieuwe satellieten. Ze weerkaatsen veel licht, waardoor het moeilijk is om foto’s te maken van sterren en planeten. Ook verstoren ze de signalen van andere satellieten bij het onderzoek in de ruimte. En wat gebeurt er als ze met elkaar botsen?

Concurrentie

SpaceX biedt een dienst aan. In dunbevolkte gebieden internet leveren.

Als iemand iets aanbiedt wat je niet kunt vastpakken en waar een ander behoefte aan heeft, noem je dat een dienst. Een bank kan iemand advies geven – dat is dus een dienst, want een advies kun je niet aanraken. Diensten kun je heel goed via internet aanbieden.

Concurrentie

SpaceX krijgt concurrentie van Amazon

lhttps://www.tijd.be/de-tijd-vooruit/tech/spacex-achterna-amazon-lanceert-prototype-satellieten-in-2022/10343538.html

Dan is er ook nog concurrentie, bijvoorbeeld van het bedrijf Amazon. Concurrentie betekent dat bedrijven dezelfde consumenten als klant willen hebben. Hoe meer mensen een snelle verbinding hebben, hoe meer consumenten online goederen en diensten kopen, en hoe meer mensen je bereikt met reclame. Amazon wil daarom ook satellieten lanceren.

Jeff Bezos

Rijkste persoon op aarde

Geschat wordt dat Bezos in 2018 € 3.000.000 (drie miljoen euro) per uur verdiende.

Het hoofdkantoor van Amazon

In 2019 was de Amerikaan Jeff Bezos de rijkste persoon op aarde. Bezos is de baas van Amazon, een grote internetwinkel. Het bedrijf is ook bekend omdat het bestellingen wil bezorgen met drones. 

Werkgever en werknemer

De eigenaar (baas)

Heeft mensen in dienst

Leidinggevend

In dienst bij de werkgever

Doet het werk wat de werkgever opdraagt

Uitvoerend

Amazon is een werkgever die veel mensen in dienst heeft. Iemand die voor een bedrijf werkt, heet een werknemer. De werkgever betaalt de werknemer een salaris. De werknemers van Amazon sorteren de internetbestellingen en maken deze klaar voor verzending.

Amazon is een multinational. Dat is een bedrijf dat vestigingen heeft in veel landen. De baas van een multinational kent de meeste werknemers niet persoonlijk. Hij kent wel de onderdirecteuren, die ook een hoog loon hebben.

Multinationals zorgen voor veel banen en betaalbare producten. Toch hebben in Nederland de kleinere bedrijven samen meer werknemers in dienst dan de multinationals. Naast kleinere bedrijven zijn er ook veel mensen die in hun eentje een bedrijf zijn. Deze zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) verhuren zichzelf aan grotere bedrijven en organisaties.

Werkgevers en werknemers betalen de overheid belasting. Van dat geld betaalt de overheid diensten, zoals onderwijs, wegen en politie. Multinationals kunnen bedrijven verhuizen naar een land waar de belastingen lager zijn. In Nederland betalen multinationals over hun winst minder belasting dan zij in andere landen betalen. Kleinere bedrijven betalen in Nederland meer winstbelasting. Alle bedrijven en inwoners in Nederland hebben voordeel van de goede voorzieningen die worden betaald van het belastinggeld.

Discussie

Bedrijven moeten belasting betalen over hun winst. Multinationals hoeven in Nederland minder belasting betalen dan kleine bedrijven. Is dit eerlijk?

Mensen vergelijken zichzelf vooral met mensen in hun omgeving. Rijke mensen zijn ontevreden als andere mensen in hun omgeving nog rijker zijn. De meeste mensen kennen niet veel heel rijke mensen en zij vinden het niet erg dat er heel rijke mensen en bedrijven zijn. Zij vinden het wél belangrijk dat het geld eerlijk wordt verdiend en dat iedereen eerlijk belasting betaalt. Ook is het belangrijk dat mensen er vertrouwen in hebben dat zij of hun kinderen het in de toekomst beter krijgen.

Opdrachten

Maken in Learnbeat

Paragraaf 1.6

Grote Bedrijven

Opdrachten