Lesweek 4 keuzedeel owmvb

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Draagkracht en draaglast

Keuzedeel ouder wordende mens met een verstandelijke 

beperking

Joyce Assink

Planning

• Beoordeling keuzedeel voortgangsvergadering
• Psychisch functioneren
• Sociaal functioneren
• Draagkracht - draaglast
• Aan de slag met het verslag

Lesdoelen

• De student weet afwijkend gedrag in het psychisch  functioneren te herkennen. 
• De student kan een overzicht maken van de draagkracht en draaglast van een cliënt. 

Wat zijn psychosociale klachten?

Ouder wordende cliënt met psychosociale klachten

• Een chronische ziekte of beperking bij de oudere of bij zijn/haar naaste kan zorgen voor emotionele klachten. 
• De oudere voelt zich verdrietig, onzeker, machteloos, somber, prikkelbaar, angstig of gespannen. 

• Ze kunnen er ook lichamelijke klachten bij krijgen. Zoals hoofdpijn, hartkloppingen of slecht slapen. 
• Daarnaast kan de ziekte of beperking invloed hebben op de sociale contacten met partner, kinderen, familie, vrienden of collega’s.
•  Emotionele en sociale klachten samen noemen we psychosociale problemen. Psychosociale problemen kunnen ingrijpende gevolgen hebben. 

Psychosociaal functioneren

• Jij als hulpverlener moet ook psychosociale aspecten bij de oudere/cliënt kunnen observeren en signaleren. 
•  Als het psychosociale functioneren niet goed gaat, kan dit invloed hebben op je gezondheid en je ziektegedrag (ziektebeleving en ziekte inzicht). 
• Sommige cliënten hebben geen of weinig ziekte-inzicht, zoals verstandelijk beperkte mensen, dementerenden en kleine kinderen.
•  ziektegedrag afhankelijk van onder andere cultuur, sekse en leeftijd. Je aanleg, karakter, de omgeving waarin je opgroeit, hoe je leeft en je eigen sociale ontwikkeling zijn van invloed op je psychsociale functioneren.
  

Aspecten psychosociaal functioneren

• Reactievermogen: prikkels waarnemen, alertheid, onverwachte gebeurtenissen
• Hallucineren: dingen zien of horen die voor anderen niet zichtbaar of hoorbaar zijn
• Zintuiglijk waarnemen: gezichtsvermogen, slechthorendheid, spraakvermogen (verbaal/non-verbaal)
• Oriëntatie: weet welke dag en welk jaar het is, en in welke omgeving hij is
• Overig: ontwikkelingsniveau, geheugen, gevoelens.

Licht - matig- ernstig verstandelijk beperkt

Wie kan verschillen benoemen tussen deze drie niveaus? 

Licht - matig- ernstig verstandelijk beperkt

Licht: IQ tussen 50 en 75

De communicatie is minder volwassen

Persoonlijke verzorging is mogelijk - ondersteuning bij beslissingen

Matig: IQ tussen 35 en 50 - Ondersteuning bij sociale verwachtingen - kunnen relaties aangaan

Ernstig: IQ tussen 20 en 35 - Weinig begrip van taal - eenvoudig geformuleerde communicatie 

Draagkracht en draaglast

Draagkracht zegt iets over de belastbaarheid. De mate waarin je met stress om kan gaan, het hebben van een netwerk.

Draaglast is de belasting die je ervaart. De factoren, gebeurtenissen en eisen uit je omgeving die spanning kunnen veroorzaken.

Draaglast en draagkracht moeten met elkaar in balans zijn. Er is dan sprake van ‘gezonde stress’. Ziekte (zowel lichamelijk als psychisch) kan dit uit balans brengen.

Jij als hulpverlener zorgt voor meetbare observaties, maar ook observeren tussen ziek en gezond 

Terugtrekken - vlakke emoties - langer in bed blijven liggen - hartkloppingen 

Individuele, sociale en maatschappelijke factoren

• Individuele factoren:
  Draagkracht: Kan zijn emoties uitdrukken.
  Draaglast: Heeft een negatief zelfbeeld. 
  
  
•    Sociale factoren
  Draagkracht: Regelmatig bezoek van familie
  Draaglast: Terugtrekken/eenzaamheid
  
  
• Maatschappelijke factoren
  Draagkracht: Heeft hulpverleners om zich heen.
  Draaglast: Woont op een ongunstige plek.

Inzicht krijgen in de draagkracht en draaglast

Om een inzicht te krijgen in de draagkracht en draaglast kan je de risicofactoren en de beschermende factoren met de cliënt bespreken. Indien de cliënt niet kan praten kan je ervoor kiezen om de cliënt te observeren en zelf een inschatting te maken of door aan het netwerk te vragen.

 

Deze risicofactoren en beschermende factoren kun je indelen in individuele- sociale en maatschappelijke factoren.

Gekozen client

Je hebt een cliënt gekozen die je samen met je praktijkbegeleider hebt besproken. 

Beoordelingspunt 1: onderzoekt de draagkracht en draaglast van de cliënt

Ga aan de slag met bovenstaande punt, om te oefenen voor je examen.  

Afsluiten

• Volgende week verslag GO/NO GO inleveren 
•  Zorg dat je alle opdrachten in teams hebt ingeleverd! 

Wat is Rosita haar draagkracht?

Wat is Rosita haar draaglast?

voorbeeld draagkracht/draaglast