H4 §3 Vulkanisme

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4 §3 Vulkanisme

Blz. 78-79 in het lesboek

Planning

• Leerdoelen
• Woordweb
• Waarom bewegen de aardkorstplaten
• Hoe ontstaat een vulkaan?
• Gevolgen van een vulkaanuitbarsting
• 
  

Blz. 78-79 in het lesboek

Leerdoelen

• De leerlingen kunnen het verschil benoemen tussen magma en lava. 
• De leerlingen kunnen uitleggen hoe vulkanen ontstaan.
• De leerlingen kunnen omschrijven wat de midoceanische rug is. 
• De leerlingen kunnen uitleggen waardoor er bij een vulkaanuitbarsting maar weinig slachtoffers vallen. 

Blz. 78-79 in het lesboek

Vulkanisme

Waarom bewegen de aardkorstplaten?

• Aarde is opgebouwd uit drie delen
• Drie soorten plaatgrenzen

Blz. 78-79 in het lesboek

Waar komen vulkanen en aardbevingen voor?

Blz. 78-79 in het lesboek

Hoe ontstaat een vulkaan?

Een vulkaan ontstaat wanneer magma tot het aardoppervlak doordringt. Er zijn drie situaties te onderscheiden waarbij vulkanen gevormd worden, namelijk bij:

1. Convergentie
2. Divergentie
3. Hotspots

Blz. 78-79 in het lesboek

Vulkanisme - Convergentie

1. Aardplaten bewegen naar elkaar toe → subductie
2. Gesteente smelt (hoe dieper hoe hoger de temperatuur) en stijgt op als magma op uit de aardmantel.
3. Magma breekt door de aardkorst en wordt een vulkaan.

Blz. 78-79 in het lesboek

Vulkanisme - divergentie

1. Aardplaten drijven uit elkaar → er ontstaat een spleet
2. Gesmolten gesteente kan omhoog komen
3. Bereikt de zeebodem en stolt

Blz. 78-79 in het lesboek

Hotspot proefje!

Blz. 78-79 in het lesboek

Een vulkaan

Blz. 78-79 in het lesboek

• De magma komt uit een vulkaan door de krater.
• Dat is de opening in de vulkaankegel.
• Zodra het magma de vulkaan verlaten heeft heet het lava.

Een vulkaan

Blz. 78-79 in het lesboek

Bij een eruptie van een vulkaan komen de volgende materialen vrij:

• Lava
• As
• Gas
  

Gevolgen van plaatbewegingen

Blz. 78-79 in het lesboek

Verschillende toestanden van een vulkaan - dode vulkaan

Gaat niet meer uitbarsten

Blz. 78-79 in het lesboek

Verschillende toestanden van een vulkaan - actieve vulkaan

Als de vulkaan nog actief is.

Blz. 78-79 in het lesboek

Verschillende toestanden van een vulkaan - slapende vulkaan

Geen activiteit vertoont maar dit in de toekomst nog wel kan gaan doen.

Blz. 78-79 in het lesboek

Soorten vulkanen - Stratovulkaan

1. Stratovulkaan

Convergente plaatbeweging

Explosieve uitbarsting

Vorm: kegel

Blz. 78-79 in het lesboek

Soorten vulkanen - Schildvulkaan

2. Schildvulkaan

Divergente plaatbeweging

Hotspots

Effusieve uitbarsting

Vorm: schild

Blz. 78-79 in het lesboek

Soorten vulkanen - Spleetvulkaan

3. Spleetvulkaan

Divergente plaatbeweging

Effusieve uitbarsting

Meestal bij oceanische ruggen

Blz. 78-79 in het lesboek

Soorten vulkanen - Spleetvulkaan

4. Caldeira

Ingestorte vulkaan

Grote krater

Kratermeer = krater die is volgelopen met water.

Blz. 78-79 in het lesboek

Voordelen van vulkanen - Vruchtbare grond

Boeren gaan, bijvoorbeeld in Indonesië, op de helling van de vulkaan wonen en landbouw beoefenen.

Blz. 78-79 in het lesboek

Voordelen van vulkanen - Delfstoffen

De grond rondom een vulkaan erg rijk is aan delfstoffen. Dit zijn alle gesteenten en mineralen waar de mens iets aan heeft. 

Blz. 78-79 in het lesboek

Voordelen van vulkanen - Toerisme

Op een vulkaan komen veel toeristen af en toerisme brengt werkgelegenheid met zich mee. Veel gebieden spelen op een slimme manier in op dit natuurverschijnsel door een groot deel van de trekpleisters in het gebied in het teken te zetten van dit onderwerp.

Blz. 78-79 in het lesboek