§2.1 Moleculen en energie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§2.1 Moleculen en energie

voorkennis

-  je kunt op deeltjes (molecuul) niveau zuivere stof of mengsel beschrijven.

- je kent de namen van de 6 fase overgangen

- je kunt verschillende vormen van energie herkennen en benoemen en toepassen op micro-niveau

Mottenballen zijn gemaakt van naftaleen, een witte vaste stof. Bij kamertemerpatuur ontstaat gasvormig naftaleen (kun je ruiken). Welke fase-overgang vindt er plaats? (boek blz. 34)

De 4 regels van het molecuulmodel

• stoffen bestaan uit kleine deeltjes/moleculen

• elke soort stof bestaat zijn eigen soort moleculen
• deeltjes trekken elkaar altijd onderling aan (vanderwaalskracht)
  
• deeltjes bewegen (afhankelijk van de temperatuur)
  

macroniveau :  wat je ziet

microniveau = deeltjes niveau

De fase van een stof, en de fase overgangen kun je uitleggen met het deeltjes model.

                                              water    H₂O

vast H₂O (s)           vloeibaar H₂O (l)      gas  H₂O (g)

vaste stof:

weinig beweging, vaste plek

vloeistof

meer beweging,

beweging door elkaar, wel tegen elkaar aan.

gas:

veel beweging

deeltjes botsen, los van elkaar

https:

het absolute nulpunt

= de temperatuur waarbij de deeltjes helemaal stil staan.

= -          273 graden Celsius = 0 Kelvin

      0 Kelvin = - 273 ^oC

0 K = - 273 ^oC                             150 K =                  100 ^oC =

10 K = ?                                        273 K =                  0 ^oC = 273 K

energie effect

Bij elke fase overgang is er een energie-effect. 

(en bij het oplossen van stoffen en bij scheikundige reacties)

= er komt energie vrij (exotherm) , of er is energie voor nodig (endotherm).

(meestal energie in de vorm van warmte)

energie effect

Exotherm

Endotherm

Deze voelt koud aan!

Wat is het energie-effect van dit proces?

1. endotherm
2. exotherm

energie effect faseovergangen

Als verdampen (koken) endotherm is, dan is condenseren exotherm, want het tegenovergestelde proces.

enz.

Practicum 1 & 2 (20 min)

zie blz. 37

zorgvuldig lezen

natriumhydroxide niet met je handen aanraken

BRIL OP, WITTE JAS AAN

Beantwoord de vragen in je schrift!

Wat is het energie-effect van deze chemische reactie?

1. endotherm
2. exotherm

temperatuur

=   1007 K

^oC?

fase zwavel?

fase zilver?

zelf aan het werk

maken opgave 1 tm 14

CHECK

Nagellakremover bevat soms aceton. Als je dit gebruikt voor het verwijderen van nagellak, voelt het koud aan.

Leg uit of het verdampen van aceton in nagellakremover een endotherm of een exotherm proces is.