Gipsblokken en Cellenbeton

• Hout en meubel
• MBO
• Studiejaar 1

Gips en cellenbeton

Wat zijn de lesdoelen?

• Na deze les weet je:
• Wat lichte scheidingswanden zijn
• Wat gipsblokken zijn
• Wat cellenbetonblokken zijn
• Wanneer je voor gipsblokkenwand of cellenbetonblokkenwand kiest

Wat weet je al van lichte scheidingswanden?

Gipsblokken

Gips bestaat uit calciumsulfaat en water. Gipsblokken zijn een bouwmateriaal uit massief stucgips voor het bouwen van niet-dragende scheidings-, schacht-, en voorzetwanden in binnenruimten van woningen, kantoren en utiliteitsgebouwen. Een draagconstructie is niet nodig bij een wand van gipsblokken; de blokken worden in halfsteensverband geplaatst en met gipslijm aan elkaar gelijmd. 

De afmetingen van de standaard gipsblokken

Iets verschillend per fabrikant en per uitvoering, maar als richtlijn geldt als 

lengte: ca. 650 - 670 mm en als hoogte: 500 mm. 

Er zijn dus ca. 3 blokken nodig voor 1m².

Gipsblokken worden geproduceerd conform de NEN 12859 standaard. 

Er zijn verschillende uitvoeringen, verschillend in dikte, dichtheid en type. 

In Nederland zijn de gebruikelijke dikten 70 mm en 100 mm,

Voor natte ruimten als keukens en badkamers zijn er waterafstotende (gehydrofobeerde) gipsblokken. Deze gipsblokken hebben een blauwe kleur.

Alle blokken zijn aan alle kanten voorzien van messing en groef.

Enkele eigenschappen van Gipsblokken

Droge afbouw (bijna zonder water gebouwd).

Net als bij muurwerk ontstaan massieve scheidingswanden met een hoge stabiliteit. 

De muren worden zonder metselspecie en pleisterlaag gebouwd.

Het oppervlaktegewicht van gipsblokkenwanden bedraagt 54 kg/m² tot 120 kg/m² en daarmee vallen ze onder de lichte scheidingswanden. 

Aangezien de wanden geen draagconstructie nodig hebben, is de planning flexibel en kunnen de wanden ook achteraf worden toegevoegd of worden verwijderd.

De voordelen van de toepassing van gipsblokken zijn:

licht in gewicht (laag soortelijk gewicht), gips is makkelijk te bewerken;

onbrandbaar

Snel te bouwen door het grote formaat, 

Indeling van de ruimte kan ook in een later stadium worden veranderd

Hoge weerstand tegen mechanische belasting en schokken (weinig onderhoud en reparatie)

Bevestiging van meubelen, woonaccessoires of handgrepen (badkamer) met gebruikelijke pluggen.

Cellenbetonblokken, Ytong merknaam

Ytong is een samentrekking van Betong (Zweeds voor beton) en Yxhult, de plaats waar ‘gasbeton’ of cellenbeton in 1924 werd ontwikkeld door de Zweedse architect J.A. Eriksson. 

Hij wilde een bouwmateriaal met de goede eigenschappen van hout (qua sterkte en bewerkbaarheid), zonder de nadelen ervan (brandbaarheid en vergankelijkheid). In Nederland startte de productie in 1953 in Vuren, onder de naam Libo. In 1962 werd dit Durox en sinds 1992 kennen we het product als Ytong

Hoe wordt Ytong cellenbeton gemaakt?

Ytong cellenbeton wordt gemaakt door kalk, cement en zand te mengen met water en een kleine hoeveelheid aluminium-poeder. Door Aluminiumpoeder komt er waterstofgas vrij en gaat het mengsel rijzen, zodat er een stevige massa ontstaat met daarin miljoenen luchtgevulde cellen. Hieruit worden blokken en panelen op maat gesneden die we laten verstenen in een autoclaaf. Bij de productie is relatief weinig energie nodig en komen geen schadelijke stoffen vrij. Bovendien is het materiaal volledig recyclebaar. Het proces lijkt een beetje op het vervaardigen van Kalkzandsteenblokken

Cellenbetonblokken/ ook wel Gasbetonblokken.

Cellenbeton of gasbeton is een betonsoort die gekenmerkt wordt door zijn lage dichtheid en sterk isolerend vermogen. 

Door het toevoegen van een gasvormende toeslag ontstaat een poreus en isolerend materiaal. 

De gevormde luchtbellen staan niet met elkaar in verbinding.

 Schuimvormende toeslagstoffen zijn o.a. : chloorkalk, waterstofsuperoxide, aluminiumpoeder, calciumcarbid. 

De overige materialen die nodig zijn om cellenbeton te maken zijn, net als in een gewoon beton, cement, kalk, kwartszand en water. 

Door een chemische reactie van bijvoorbeeld het aluminium met het calciumhydroxide wordt er waterstofgas gevormd, dat in het verhardende materiaal gasbellen vormt. Het heel lichte waterstofgas ontsnapt naar de atmosfeer en de bellen worden met zwaardere lucht gevuld.

Nadat de massa uit de vorm is genomen, wordt ze in het gewenste producttype gesneden: blokken, lateien, gewapende platen. Vervolgens wordt het product in een autoclaaf gebakken. Na deze behandeling krijgt het materiaal zijn definitieve eigenschappen. De voornaamste voordelen van cellenbeton zijn, naast het lichte gewicht, de goede thermische en geluidsisolerende eigenschappen, de brandwerendheid, het warmte-accumulerende vermogen en de vorstbestendigheid.

Wanneer kies je voor Gipsblokken?

Met gipsblokken kun je snel en gemakkelijk een extra wand plaatsen. 

Gips is een licht materiaal en de blokken lijm je gemakkelijk als bakstenen op elkaar door middel van blokkenlijm. 

Een gipsblokken muur kan bijvoorbeeld geen zware voorwerpen als een wastafel dragen. 

Ook is een muur van gipsblokken niet volledig thermisch en akoestisch isolerend. 

Een tussenmuur van gipsblokken voor het creëren van twee slaapkamers kan dus wat gehorige ruimtes opleveren.

 Voordeel van gips is dat je het niet hoeft af te werken voordat je het bijvoorbeeld wilt behangen of betegelen. Gips levert namelijk een mooie strakke muur op (als je secuur te werk gaat natuurlijk).

Gipsblokken zijn in verschillende kleuren te verkrijgen.

Wanneer kies je voor cellenbetonblokken?

Cellenbeton kun je voor zowel dragende als niet-dragende muren gebruiken. 

Ook kan het materiaal zowel binnen als buiten gebruikt worden. 

Cellenbeton is een stuk sterker dan gipsblokken en daarbij is het ook thermische en akoestisch isolerend.

Een nadeel van cellenbeton is wel dat je deze eerst moet stuken voordat je hem mooi kunt afwerken met verf of behang. Het is namelijk ruw materiaal en niet zo glad als gipsblokken. 

Tot slot is cellenbeton brandwerend en vorstbestendig.

Wat maakt gips en cellenbeton nou zo'n aantrekkelijk bouwproduct?

1. lichtgewicht
2. zwaargewicht
3. de kleur
4. makkelijk te repareren

gips: productie

Voor productie van gipsblokken is calciumsulfaat en water nodig.

Toeslagmateriaal (siliconen) maken de blokken waterbestendig.

Grondstoffen mengen, persen tot een blok.

Blok snijden tot gewenste formaten (vormeling)

Vormelingen uit vorm persen en verharden in oven

Afkoelen en verpakken ,transport. 

cellenbeton: productie

Voor productie van cellenbeton is zand, cement, water en toeslagmateriaal nodig.

Grondstoffen in ruime mate voorhanden.

Grondstoffen mengen, persen tot een blok.

Blok snijden tot gewenste formaten (vormeling)

Vormelingen uitharden in autoclaaf

Afkoelen en verpakken, transport. 

gips en cellenbeton: gebreken

Vanwege de massa van deze materialen en 

hun afmeting kunnen ze tijdens  het 

transport beschadigen ( en breken).

Materiaal is ook redelijk zacht en gevoelig 

voor mechanische beschadiging 

(kras en deukgevoelig).

wat maakt gips en cellenbeton een minder aantrekkelijk bouwmateriaal?

1. gevoelig voor vocht
2. gevoelig voor licht
3. gevoelig voor geluid
4. gevoelig voor mechanische beschadiging

gips en cellenbeton: materieel