1 - Thema 2 Inzet van materialen en gereedschappen – Veilig omgaan met gereedschap en machines

• TUINONTWERP EN -AANLEG - BB/KB/TL
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3,4

Leerdoel:

 • Ik weet hoe ik veilig moet werken.

• Ik begrijp welke onderhoudshandelingen nodig zijn om een onderhoudsbeurt uit te voeren.

 • Ik kan het blad van een spade scherp maken.

 • Ik kan zorgvuldig omgaan met het gereedschap.

 

 

Tuinontwerp en aanleg BB/KB/GL

Thema 2 Inzet van materialen en gereedschappen 

– Veilig omgaan met gereedschap en machines

Beroepshouding

Bij het aanleggen van een tuin is het belangrijk om te letten op je beroepshouding. Dat is een set competenties waaronder:

• veilig werken

• zorgvuldig omgaan met gereedschap

• milieubewust werken

• taakgericht handelen

Beroepshouding is dus:

• eigenlijk het gedrag dat je laat zien tijdens de klus.
• de wijze van communiceren met je groepsgenoot en je docent 
• en of hoe je afspraken nakomt. Het zijn vaardigheden die van jou een professional maken, een vakbekwaam hovenier. 

Veilig werken 

• Tot je achttiende mag je niet zomaar met elke machine werken. 
• Zeker niet met machines die groot letsel kunnen toebrengen
• Een bladblazer is minder gevaarlijk in gebruik, maar kan nog steeds schade  aanrichten. 
• Belangrijk dat je eerst goed de instructies van een apparaat leest of naar de uitleg erover luistert. 
• Denk daarbij vanuit gevaar en vervolgens bedenken welke maatregelen je daartegen kunt nemen. 

  

Stel dat een grasmaaier met een elektromotor hapert omdat een prop gras de wenteling van de messen tegenhoudt. Koppel dan eerst de bijbehorende accu’s los en haal daarna pas de prop met gras weg. Bij een brandstofmotor zou je in zo’n geval eerst de bougiestekker uit de bougie kunnen halen.  

Persoonlijke beschermingsmiddelen 

Voor gezond en veilig werken dien je ook gebruik te maken van persoonlijke beschermingsmiddelen.

• Afgekort PBM 
• PBM’s zijn bedoeld om je te beschermen tegen schade aan je lichaam, 
• Veiligheidspictogrammen vertellen welke PBM’s bij welke machine nodig zijn. 

     De belangrijkste PBM’s zijn veiligheidsschoenen en werkhandschoenen.

• Veligheidsschoenen beschermen tegen letsel en andere zware voorwerpen.
• Handschoenen beschermen tegen vuil en snijwonden. 

Dez PBM's worden aangevuld met werkkleding, gehoorbescherming, kniebeschermers, valhelm, mondkapje en veiligheidsbril. 

Maar ondanks alle beschermingsmiddelen kan er altijd nog iets verkeerd gaan. Het is dan belangrijk om rustig maar beslist te handelen. 

Ergonomie

Om gezond en veilig te werken let je op je lichaamshouding. We noemen dat ook wel ergonomisch werken. 

• Let erop dat je je rug niet te zwaar belast. Denk aan de juiste tilhouding, waarbij   je de rug recht houdt en door je knieën gaat. 
• Til objecten zwaarder dan 24 kg met zijn tweeën. 
• Het kan ook nodig zijn om eerste hulp te verlenen en bijvoorbeeld een verband   aan te leggen. In dat geval is het van belang dat er een EHBO-koffer in de buurt   is.  

Gereedschapsonderhoud

Een voorwaarde voor veilig werken is goed onderhouden gereedschap. Met een botte heggenschaar loop je eerder het risico van letsel dan met een heggenschaar die scherp is. Of neem een bats of een spa die verroest is – het werken daarmee is zwaarder. Regelmatig onderhoud zorgt dat je gereedschap prettiger werkt en langer meegaat. Bij een bats of spa kan het onderhoud bestaan uit het wegkrabben van aangekoekt materiaal en roest. Daarnaast kan het blad weer scherp worden gemaakt met een platte metaalvijl of met een slijptol. Bij gebruik van motorisch gereedschap is het belangrijk dat er voldoende brandstof in de tank zit en dat er voldoende olie in zit. Elke machine heeft zijn eigen onderhoud nodig.  

Opdrachten:

Wat: lees THEMA 2 Inzet van materialen en gereedschappen 

                  – Veilig omgaan met gereedschap en machines 

Huiswerk: Vragen 1t/m 5 & Test jezelf

Hoe: Helemaal stil! muziek mag in!

Hulp: Geen

Tijd: De resterende tijd

Klaar?: Ga bezig met een ander vak!