Herhaling T12 - voeding en vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Herhaling T12 - voeding en vertering

Vertering voedingsstoffen

Sommige voedingsstofffen moeten wel verteerd worden, andere niet:

Wel:

• koolhydraten
• eiwitten
• vetten

Niet:

• Vitamine
• mineralen
• water
• glucose (= een soort koolhydraat)

Voedingsstoffen & functie

Wat voor functie heeft vet?

1. Alleen bouwstof
2. Alleen reservestof
3. Alleen brandstof
4. Bouwstof, reservestof en brandstof

Voedingsvezels

Vezels zijn geen voedingsstoffen.

Het zijn Onverteerbare stoffen uit planten 
Voedingsvezels stimuleren de darmperistaltiek en dus de darmwerking.

Verteringsstelsel

Mond/keel

Begin vertering
Speekselklieren: Speeksel (verteringssap)

Verteerd zetmeel (koolhydraat)

Maag

De maagportier sluit de maag af. 

Maagsapklieren: maken maagsap 

-> water, maagsap en enzymen (voor eitwitten)

Maagsap dood bacteriën

Dunne darm (9)

Op de darmplooien zitten uitstulpingen --> de darmvlokken

In de darmvlokken zitten bloedvaten

De wand van de darmvlokken en de bloedvaten is 1 cellaag dik --> stoffen makkelijk uitwisselen

Alvleesklier

• Functie: o.a. produceren alvleessap
• Verteringssap: Alvleessap
• Functie verteringssap: Verteren van eiwitten, koolhydraten, vetten

Functies

• Kroon: deel dat buiten de kaak uit steekt
  
• Wortel: deel dat in de kaak zit
  
• Tandbeen
  
• Tandholte: holte in het tandbeen met bloedvaten en zenuwen
  
• Glazuur: zeer harde laag om het tandbeen
  
• Cement: laagje om het tandbeen van de wortel
  
• Wortelvlies: bevestigt de tand of kies in de kaak
  

Verzorging gebit

• Tandplak: plakkerig laagje, met bacteriën      zetten koolhydraten om in zuur tandbederf 

Tandplak kan tandsteen worden

Gaatje in kies

Oh, ik heb vast een gaatje
ik heb heel veel pijn.
Van buiten naar binnen is aangetast :

1. tandholte, glazuur, tandbeen
2. tandbeen, glazuur, tandholte
3. tandholte, tandbeen, glazuur
4. glazuur, tandbeen, tandholte

Waarom is snoep slecht voor je tanden en kiezen?

1. De bacteriën in je mond veranderen de suikers in zuren. Die zuren maken het glazuur kapot.
2. De suiker in het snoep heeft scherpe randjes die zorgen voor gaatjes in de tanden.

 

Pasteuriseren en steriliseren

Door verhitten zijn veel (pasteuriseren) of alle (steriliseren) micro-organismen gedood 

Pasteuriseren (72 ⁰C)

Steriliseren (120 ⁰C)

UHT-steriliseren (135 ⁰C)

Ook sporen dood

________________________________

Voedingswaarde tabel

Hierin kan je de belangrijkste voedingsstoffen én de hoeveelheid energie vinden die er in het product zit.

De energie en voedingsstoffen worden aangegeven per 100 gram én per portie.

Voedingswaarden

Welk product kan je het best kiezen als je wilt afvallen? Leg je antwoord uit.

BMI: wat betekent het?

Tirza heeft een BMI van 27. In welke categorie valt haar BMI?

1. ondergewicht
2. normaal gewicht
3. overgewicht
4. Geen van deze

Voedingsstoffen aantonen met een indicator

Zetmeel  - jodium/joodoplossing

Als er zetmeel in een product zit kleurt een druppel jodium blauw/zwart

Glucose - teststrook die verkleurt

Indicator is een "aanwijsstof", een bepaalde stof waarmee je kunt laten zien dat een bepaalde andere stof aanwezig is.

Welke kleur krijgt zetmeel wanneer je er Jodium aan toevoegt?

1. Geel
2. Blauw

Aan de slag!

Wat?	Thema 13: Lees basisstof 1 en 2
Klaar?	Thema 13: basisstof 1: opdracht 1 t/m 7 basisstof 2: opdracht 1 t/m 7

Aan de slag!