Hfst3 - DoD ET23 Schumpeter

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hfst3 - DoD ET23 Schumpeter

Aan de slag

Stel je voor dat je bij een marketingbedrijf werkt. Je wordt gevraagd om advies te geven om aan een nieuwe politieke partij die meedoet aan de Tweede Kamerverkiezingen. 

1) Bedenk:

- een naam

- geef minstens drie adviezen over leiderschap, campagne en inhoud

Vandaag

• Terugblik: Rousseaus over vrijheid
• Fragment verkiezingsdebat
• Schumpeters visie
• Schumpeters kritiek op Rousseau/Mill
• Democratie als markt 

Nozick

Nee, democratie is slavernij!

Rousseau

Alleen directe democratie bevrijdt de mens van slavernij.

Schumpeter

We zijn vrij om te kiezen in een  competitie. Niks meer en niks minder.

Gutmann / Habermas

Ja, door gesprek en debat zijn we vrij in een democratie.

Kan democratie de belofte van vrijheid inlossen?

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

Begrippen:

• democratie als markt
• vrijheid (in een democratie)

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

Daarbij kan ik uitleggen:

• Schumpeters kritiek op de democratische idealen van Mill en Rousseau;
  
• de vier voordelen van het model van democratie als markt volgens Schumpeter;
  
• de vier voorwaarden die volgens Schumpeter noodzakelijk zijn voor het functioneren van democratie;
  
• Schumpeters antwoord op de anarchistische uitdaging.
  

ET 23.1 Schumpeters kritiek op de democratische idealen van Mill en Rousseau

Directe democratie leidt tot algemene wil

Representatieve democratie leidt tot algemeen nut

Er bestaat een algemeen belang

ET 23.1 Schumpeters kritiek op de democratische idealen van Mill en Rousseau

Directe democratie leidt tot algemene wil

Representatieve democratie leidt tot algemeen nut

Er bestaat een algemeen belang

x

x

x

Ook rationele mensen verschillen over wat van belang is of hoe je dat bereikt

ET 23.1 Schumpeters kritiek op de democratische idealen van Mill en Rousseau

Waarom niet?

Wel algemeen belang, geen democratie

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

Democratie als markt:

Vrije markt voor stemmen en macht

Kenmerk van gezonde vrije markt:

• vrije competitie (iedereen mag meedoen)
• vrije, eigen keuze

Schumpeter:

   burger               consument

=

Schumpeter:

=

Aan de slag

• Lees 3.3 t/m 3.3.1
• Maak werkboek 3.3             vraag 2 en 4
  
• Lees 3.3.2 
• Maak vraag 5

Aan de slag

Aan de slag

Stel je voor dat je bij een marketingbedrijf werkt. Je wordt gevraagd om advies te geven om aan een nieuwe politieke partij die meedoet aan de Tweede Kamerverkiezingen. 

1) Bedenk:

- een naam

- geef minstens drie adviezen over leiderschap, campagne en inhoud

Aan de slag

1. Je hebt het fragment uit het lijsttrekkersdebat en de verkiezingsposter bekeken.
2. Leg uit of dit Schumpeters opvatting van democratie ondersteunt
3. Beschrijf wat de lijsttrekkers doen om stemmen te winnen
4. Gebruik 3.3.2. Kies een lijsttrekker uit en geef 

• 1 advies aan de lijsttrekker over zijn/haar gedrag/optreden
• 1 advies over de inhoud van zijn/haar politieke programma
• 1 advies voor de campagne

Aan de slag

• Lees 3.3 t/m 3.3.1
• Maak werkboek 3.3             vraag 2 en 4
  
• Lees 3.3.2 
• Maak vraag 5

Aan de slag

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

4 voordelen

Tekst

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

• Onderscheid democratische en niet-democratische regimes makkelijker te maken
  

4 voordelen

Tekst

Tot uitdrukking brengen van algemene volkswil is niet meer genoeg

ET 23 Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

• Onderscheid democratische en niet-democratische regimes makkelijker te maken
  

4 voordelen

Tekst

Tot uitdrukking brengen van algemene volkswil is niet meer genoeg

• Erkenning rol van leiderschap
  

Algemeen belang is vaak door politiek leiders gefabriceerd belang. Onze politieke opvattingen en wensen als consument komen op dezelfde wijze tot stand.

ET 23 Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

• Onderscheid democratische en niet-democratische regimes makkelijker te maken
  

4 voordelen

Tekst

Tot uitdrukking brengen van algemene volkswil is niet meer genoeg

• Erkenning rol van leiderschap
  

Algemeen belang is vaak door politiek leiders gefabriceerd belang. Onze politieke opvattingen en wensen als consument komen op dezelfde wijze tot stand.

• Helderheid over centrale rol meerderheidsbeginsel en competitie

Politici strijden om stem burger. Zij hebben zetels en politieke macht op het oog, niet een algemeen belang. Misleiding komt voor.

ET 23 Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

• Maakt onderscheid tussen democratische en niet-democratische regimes makkelijker te maken
  

4 voordelen

Tekst

Tot uitdrukking brengen van algemene volkswil is niet meer genoeg

• Erkenning rol van leiderschap
  

Algemeen belang is vaak door politiek leiders gefabriceerd belang. Onze politieke opvattingen en wensen als consument komen op dezelfde wijze tot stand.

• Helderheid over centrale rol meerderheidsbeginsel en competitie

Politici strijden om stem burger. Zij hebben zetels en politieke macht op het oog, niet een algemeen belang. Misleiding komt voor.

• Relatie tussen democratie en persoonlijke vrijheid is zichtbaar
  

Vrijheid in democratie niet per se groter dan bij andere staatsvormen. Vrijheid in democratie = kans om deel te nemen aan de concurrentiestrijd 🡺 vrijheid van discussie.

Voorwaarden voor een werkende democratie

• lees 3.3.3
• Werk ET 23.3 en 23.4 uit  
  

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

Problemen van democratie als markt

Tekst

• Voortdurende strijd om stemmen trekt energie weg die ook in besturen gestoken kan worden
• Tijdsinvestering beleid korte termijn aantrekkelijker dan lange termijn
  
• Goede politicus (=iemand die veel stemmen weet te krijgen) is niet per se goede wetgever
  

Tekst

Om problemen te voorkomen stelt Schumpeter 

4 voorwaarden voor een werkende democratie

1. politici moeten kundige kandidaten zijn (enige morele en bestuurskundige kwaliteiten)
2. zeggenschap politici beperken (zodat ze zich niet laten leiden door emoties of onwetendheid)
3. uitgebreid ambtenarenapparaat (experts die adviseren)
4. tolerantie (in een gezonde competitie moet met respect worden gestreden om stemmen en macht)

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

ET 23
Ik kan uitleggen en evalueren dat Schumpeter democratie opvat als markt

Daarbij kan ik uitleggen:

• Schumpeters kritiek op de democratische idealen van Mill en Rousseau;
  
• de vier voordelen van het model van democratie als markt volgens Schumpeter;
  
• de vier voorwaarden die volgens Schumpeter noodzakelijk zijn voor het functioneren van democratie;
  
• Schumpeters antwoord op de anarchistische uitdaging.