022 H8.14 t/m H8.22

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECON.1  ||  2020-2021

Programma

• Nakijken
• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Nakijken t/m hH8.13

Vragen?

Hoe heb je je huiswerk gemaakt?

1. 
2. 
3. 

Herhaling

Participatiegraad

Participatiegraad is het aantal mensen tussen de 15 en AOW-leeftijd die werken of opzoek zijn naar werk → in een percentage

Participatiegraad

Bedrijfspensioen

Als aanvulling op mijn AOW kun je pensioen opbouwen. 

Afhankelijk van:

• hoe lang je werk hebt
• hoeveel premie je hebt betaald

Bedrijfspensioen

• Premie die je afdraagt wordt belegd. Beleggingsmaatschappijen moeten dus rekening houden met risico. 
• Over pensioenpremie betaal je geen belasting. 
• Als je je pensioen later uitbetaald krijgt betaal je wel belasting → ruilen over tijd. 

Beleggen

• Beleggen in aandelen en obligaties. 
• Bij het kopen van aandelen wordt ik mede-eigenaar van een bedrijf. 
• Ik mag mij dus bemoeien met het bedrijf en ik krijg een gedeelte van de winst (dividend). 

De koers

• De koers van een aandeel is de prijs waarvoor het verhandeld wordt.
• Als het goed gaat met het bedrijf zal de koers van het aandeel stijgen. 
• Als het slecht gaat zal de koers dalen.

De koers

Koers winst of verlies + dividend bepalen het rendement van het aandeel. 

https://www.iex.nl/Aandeel-Koers/24479/Ajax.aspx 

Obligaties

• Je kunt ook kiezen voor obligaties. Je leent dan geld aan een bedrijf of de overheid.
  
• De looptijd en rente staan vast.
  
• Je hebt dus meer zekerheid over het rendement.
  
• Lage rente op spaarrekening zorgt voor meer vraag naar obligaties.
  

• Waardevaste uitkering

• Hoogte uitkering stijgt mee met de inflatie. 
• Dus als de inflatie 2% is stijgt mijn uitkering ook met 2%.
• Dus mijn koopkracht blijft hetzelfde.

• Welvaartsvast

• Hoogte uitkering stijgt mee met hoogte van inkomens. 
• Dus als de lonen gemiddeld 4% stijgen stijgt mijn uitkering ook met 4%. 

Gevolgen dalende rente

• rente daalt → vraag naar aandelen stijgt → aandelen duurder

• rente daalt → bedrijven betalen minder rente → winst stijgt → aandelen worden aantrekkelijker → aandelen duurder

• rente daalt → gezinnen sparen minder → gezinnen geven meer uit → bedrijven maken meer winst → aandelen aantrekkelijker → aandelen duurder

Aan de slag

Maken t/m H8.22

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd --> bespreken MC vragen

Aan de slag

Maken t/m H8.22

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd