3H - les 2 - H1.1 Elektrische energie vervoeren

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wisselspanning of gelijkspanning?

Wisselspanning

Gelijkspanning

Stopcontact

9V - batterij

Accu van je telefoon

Elektriciteitscentrale

Windmolen

Fiets-dynamo

Startklaar

- Telefoon weg

- Jas uit

- Laptop ingelogd op Lessonup

Wat neem je mee?

- Boek

- Laptop

- Geo

- Rekenmachine

- Pen + potlood + gum

- (Ruitjesschrift of ruitjespapier in de multomap)

- Routekaart

Zet de onderdelen van de elektriciteitscentrale in de juiste volgorde.

Verandert water in stoom.

Laat een magneet draaien

Wekt elektrische energie op

Verandert stoom in water

Brander

Koeler

Turbine

Generator

Leerdoelen

Je kunt de primaire en secundaire spanning 

van een transformator uitrekenen met behulp 

van het aantal windingen.

Je kunt stap voor stap een berekening maken 

met behulp van een formule.

Je kunt (indirect) formules herschrijven.

Gelijkspanning en wisselspanning

Gelijkspanning                                          Wisselspanning

- Stroom loopt                                           - Stroom loopt telkens in 

altijd in dezelfde richting                        andere richting

- Vaste + en -                                              - Geen vaste + en -

- Bijv. batterij / accu                                - Bijv. dynamo / netspanning

Lichtnet

• De spanning op het stopcontact (lichtnet) gaat 50 keer per seconde (50 Hz) tussen 325 V en -325 V op en neer.
• De effectieve spanning is 230 V.

Werking van een transformator

Door de primaire spoel loopt een wisselstroom. Daardoor ontstaat er een magnetisch veld dat telkens van richting en grootte verandert. Het werkt als een elektromagneet.

De weekijzeren kern wordt door de primaire spoel gemagnetiseerd. En verandert dus ook 100 keer per seconde van richting.

Het magneetveld in de secundaire spoel verandert door de gemagnetiseerde weekijzeren kern. Hierdoor ontstaat er een wisselspanning op de uiteinden van de secundaire spoel. 

Omhoog en omlaag transformeren

Up = Spanning over de primaire spoel (in V)

Us = Spanning over de secundaire spoel (in V)

Np = Aantal windingen van de primaire spoel

Ns = Aantal windingen van de secundaire spoel

Stap voor stap oplossen

Stap 1: Lees de opdracht

Stap 2: Noteer gegevens (en gevraagd)

Stap 3: Noteer de formules

Stap 4: Vul de gegevens in

Stap 5: Werk de berekening uit

Stap 6: Noteer de uitkomst

Stap 7: Controleer de uitkomst                                         blz 173 en 174

Een transformator heeft een primaire spoel met 400 windingen en een secundaire spoel met 10 windingen. De primaire spanning is 230 V. Bereken de secundaire spanning.

Aan de slag

Begrippen uit deze les

Primaire spoel

Primaire spanning

Secundaire spoel

Secundaire spanning

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Volgende les:

Practicum