H2P3 deel 1 Versailles en de Republiek van Weimar

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

• Herhaling vorige les
• 2.3 kennen en kunnen
• Versailles en Republiek van Weimar
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Wat is de aanleiding van WO I?

1. Het bezoek van Franz Ferdinand aan Sarajevo
2. De moord op Franz Ferdinand in 1914
3. De moord op de keizer van Oostenrijk-Hongarije in 1914
4. De arrestatie van Gavrillo Princip

De Eerste Wereldoorlog duurde van...

1. 1914 - 1917
2. 1914 - 1918
3. 1939 - 1945
4. 1940 - 1945

Wat was het doel van het Von Schlieffenplan?

1. zorgen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
2. zorgen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam
3. voorkomen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
4. voorkomen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam

Waarom waren veel vrijwilligers enthousiast over de oorlog?

Hieronder staan vijf gebeurtenissen uit de periode 1914-1918.

▻Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

5

De Verenigde Staten gaan meedoen aan de Eerste Wereldoorlog.

In Sarajevo wordt de Oostenrijkse troonopvolger bij een aanslag
gedood.

Frankrijk en Duitsland ondertekenen de wapenstilstand.

Er komt een grote stroom Belgische vluchtelingen naar Nederland.

Duitsland begint een onbeperkte duikbotenoorlog.

In het najaar van 1917 brak in Rusland een revolutie uit. Niet lang daarna sloot Rusland vrede met Duitsland.

▻Wie was de leider van deze revolutie? 

▻En uit welk bondgenootschap trok Rusland zich terug?

1. Lenin Centralen
2. Lenin Geallieerden
3. Stalin Centralen
4. Stalin Geallieerden

• Verdrag van Versailles
• President Wilson
• Volkenbond
• Republiek van Weimar
• Dolkstootlegende

• vijf straffen noemen die in Versailles aan Duitsland werden opgelegd.
• het doel van de Volkenbond benoemen.
• aangeven of een kaart de situatie van Europa vóór of na WO I aangeeft. Hierbij kun je benoemen welke landen veranderden.
• uitleggen hoe Duitsland na WO I een democratie werd en benoemen wat nu de nieuwe naam was.
• uitleggen wat de ‘Dolkstootlegende’ inhield.

Vredesonderhandelingen 

in Parijs

1919

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Verenigde Staten

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Wereld veilig maken, voorkomen nieuwe oorlog (14 punten van Wilson)

14 punten van Wilson

• Vrijheid voor alle volken: elk volk moet een eigen land hebben, met eigen grenzen (= zelfbeschikkingsrecht)

• Democratie voor alle landen

• Oprichting Volkenbond (voorloper Verenigde Naties: 'eerst praten, dan vechten').

Groot-Brittannië

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Kan niet al te vriendelijk zijn: het volk zit vol wraak.
• Als het kan: macht uitbreiden in het Midden-Oosten

Frankrijk

Duitsland zwaar straffen.

Duitsland economisch verzwakken.

Duitsland militair verzwakken.

Grondgebied terugpakken (Elzas-Lotharingen)

Als het kan: macht uitbreiden in het Midden-Oosten

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).
  

• Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek
  

Symbool van de Republiek van Weimar

Vóór...

...na

Republiek van Weimar

• Veel Duitsers waren ontevreden over het verdrag van Versailles.

• Veel onrust in Duitsland. 

• Veel opstanden en vrijkorpsen

• Weinig vertrouwen in de nieuwe regering: veel verkiezingen en opkomst antidemocratische partijen

Veel soldaten hadden na WO I hun uniform en wapens niet ingeleverd. Zij vormen nu hun eigen groepen, vrijkorpsen, en oefenden zo nog macht uit in Duitse steden. Zij stonden niet in dienst van de overheid, maar bepaalden hun eigen regels. 

Dolkstootlegende

Dolkstootlegende

- Teleurstelling onder Duitse soldaten

   "We hadden wél kunnen winnen!"

- De nieuwe regering had Duitsland verraden! 

(tekenen van de wapenstilstand én       de vrede van Versailles)

- Wraak door vrijkorpsen

Dolkstootlegende

De nieuwe sociaaldemocratische regering heeft Duitsland met de mes in de rug gestoken door de wapenstilstand te tekenen.

De oorlog was verloren verraad van interne vijanden:

- de nieuwe regering 

- de communisten en socialisten

- de Joden

Gevolgen

• Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

• Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoolog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietingen...en daarin ook slaagt. 

• Wat: lees 2.3  t/m ''. Beantwoord de leerdoelen eerste zes leerdoelen of WB opdrachten 1 t/m 4
• Hoe: individueel 
• Hulp: Boek en schrift, Lessonup, Mevrouw de Vries
• Tijd: 20 min.
• Uitkomst: einde van de les herhalen, WB opdrachten bespreken
• Klaar?: Maak een begrippenoverzicht, tijdlijn en/of overzicht van belangrijke personen bij deze paragraaf.

Noem drie straffen die Duitsland na het verdrag van Versailles werd opgelegd.

Welke wereldleider was voor het oprichten van de Volkenbond

1. Premier van Frankrijk Clemenceau
2. Premier Groot-Brittannië Lloyd George
3. Amerikaanse president Wilson
4. Premier Italië Orlando

Wat was het doel van de Volkenbond?

1. Conflicten eerst uitpraten in plaats van vechten.
2. Ervoor zorgen dat landen vrienden van elkaar worden.
3. Amerika het machtigste land van de wereld maken.
4. Ervoor zorgen dat niet weer een hele wereld met elkaar in oorlog gaat, maar alleen maar twee landen.

Europa voor WO I

Europa na WO I

Waaraan kun je dat zien op de kaarten?

Wat was de nieuwe naam de van de democratische republiek van Duitsland?

1. Monarchie van Weimar
2. Pruisische republiek
3. Elzas-Lotharingen
4. Republiek van Weimar

Begrippen uit deze les

• wapenstilstand
• Vrede van Versailles/Dictaat van Versailles
• herstelbetalingen
• Volkenbond
• zelfbeschikkingsrecht
• Republiek van Weimar

Personen uit deze les

• David Lloyd George
• Vittorio Orlando
• Georges Clemenceau 
• Woodrow Wilson

Jaartallen uit deze les

• 1918: Wapenstilstand
  

• 1918: Oprichting van de Republiek van Weimar
• 1919: Vrede van Versailles