Katheteriseren vrouw / man les

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Katherisatie

Blaaskatheterisatie is het inbrengen van een katheter in de urineblaas, zodat de blaas op kunstmatige wijze kan worden geledigd.

Een blaaskatheter kan ook worden ingebracht om stoffen in de blaas te brengen. 

Urinebuis man

 20-25 cm lang

s-vormige bocht

vergrote prostaat kan de urinebuis vernauwen

vrouw

urinebuis 3-5 cm lang 

 loopt recht naar beneden

Welke indicaties zijn er om een katheter te plaatsen?

Indicaties

* precieze monitoring van urine output (in acute situaties zoals shock)

* langdurige chirurgische ingrepen, chirurgische ingrepen in urogenitaal gebied.

*  behandelingen waarbij grote hoeveelheden diuretica worden toegediend.

* bepalen van urineresidu na spontane mictie.

* afname van een urinekweek

* toediening van een blaasspoeling

* ziekte/zwakte.

Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaas katheterisatie beschadigt.

 

Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaas katheterisatie.

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Ballon

op plaats houden van katheter

                                                 6-10 ml steriel water in ballon 

Glijmiddel

Tekst

Meestal meerder functies;

    verdovend
    glijmiddel
    desinfecterend
    vult plooien

 opvangsystemen

De nacht zak (bedzak).

De nacht zak heeft een groot opvangvolume (gemiddeld 2 liter). Deze zak wordt met een ophang rekje aan het bed van de zorgvrager gehangen.

De dag zak (beenzak). Deze zak werkt prima bij zorgvragers die mobiel zijn. De dag zak kan onder de kleding worden gedragen.

eenmalig 

katheteriseren

intermitterend katheteriseren

heeft voorkeur boven verblijfskatheter

verkleint risico op infectie en complicaties

elasticiteit blaas blijft behouden

enkel lumen katheter 

Verblijfskatheter

Soorten katheters

Latex katheter is gemaakt van latexrubber.

geschikt voor kortdurend gebruik (maximaal 2 weken).

. Deze katheter is niet geschikt voor patiënten met een latex allergie. 

Deze katheters hebben de neiging om snel verstopt te raken door de vorming van steenaanslag.

• PVC: eenmalig/enkel lumen
• Siliconen: 6 weken/dubbel lumen
• Latex: 3 weken/dubbel lumen

Latex/silliconen: 4 weken/ meestal dubbel lumen

Hydrogel katheter: 6 weken/dubbel 

lumen

Spoelkatheter: 3/6 weken/triple lumen

Siliconen-elastomeer coated katheter (SEC katheter)

Deze latex katheter heeft aan de buiten- en binnenzijde een siliconen elastomeer-laagjen

deze katheters  blijven maximaal 6 weken zitten.

Deze katheter is niet geschikt voor patiënten met een latex allergie.

Full siliconen katheter

Deze katheter bestaat uit 100% siliconen. De verblijfsduur van deze katheter is 8 tot 12 weken

 

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is
1. Ballon legen (passief)
2. zorgvrager laten zuchten
3. katheter verwijderen
4. 1e mictie binnen 8 uur

SUPRAPUBISCHE KATHETER

Suprapubische katheter

• Makkelijker zelf verzorgen
• Vervangen minder belastend
• Zelf urineren mogelijk
• Minder kans urineweginfectie 
• Seksueel functioneren
  mogelijk

De suprapubische katheter

Een suprapubische katheter is een flexible slangetje, dat via een incisie via de buikwand, in de blaas wordt of is ingebracht.

Om te voorkomen dat de katheter uit de blaas glijdt, bevindt zich aan het uiteinde een ballonnetje dat gevuld wordt met water.

Inbrengen van een SP katheter

Door de katheter kan de urine aflopen in een opvangzak.

Het inbrengen van een suprapubische katheter is een kleine operatieve ingreep onder lokale verdoving.

De zorgvrager hoeft daarbij niet nuchter te zijn.

Bij voorkeur is de blaas gevuld tijdens de ingreep, zodat de positie van de blaas goed bepaald kan worden.

De ingang van de Suprapubische katheter plaatsing wordt een kunstmatig fistel genoemd.

Wordt door arts ingebracht

Creëren fistel 

Insteekopening met splitgaas

Reinigen met water (werk van binnen naar buiten)

Controleer de insteekopening !!! 

Suprapubische katheter

Katheter via de buikwand

naar de blaas, 

gefixeerd met een ballon

Redenen suprapubische katheter:

    Acute retentie door obstructie
    Schrompel blaas (<200cc)
    Dwarslaesie
    Blijvende incontinentie
    Bij langdurig verblijfskatheter

Verzorgen suprapubische cad

• eerste vijf dagen steriel verbonden
  
• katheter bij de verzorging iets draaien (dit voorkomt vastgroeien)
• niet dompelen! Ivm infectie gevaar
  
• insteekopening verzorgen met water
  
• kant en klare splitgazen gebruiken
  
• urine controle zoals bij cad